دسته بندی | معماری |
فرمت فایل | ppt |
حجم فایل | 5427 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 36 |
بنا های مذهبی
* بناهای مذهبی یکی از اساسی ترین عناصر بافت، ساخت و شکل شهرها بوده و هستند. عبادتگاه ها به هر عنوانی و یا وابسته به هر نوع مذهبی و در هر فرهنگی، خواه در آسیای غربی و خواه در چین و امریکای مرکزی، شاخص فرم شهر بوده و هستند.
1 ) تمدن بین النهرین :
* نخستین پرستشگاه در این دوره در روستای « اریدو » قرارداشت. به عقیده ی برخی از پژوهشگران، مقدار اعظم زمین ها در این دوره در مالکیت پرستشگاه یعنی در مالکیت خداوند بود.
اور :
* شهر اور دارای سه بخش اصلی بوده است ، شهر باستانی با دیواری در اطرافش ، منطقه مذهبی یا « تمنوس » و سوم شهر بیرونی.
* اور دارای 2 فضای باز شهری بود ( بندر و تمنوس ) که البته تمنوس مختص کاهنان و اعضای خانواده سلطنتی بود. استحکامات مذهبی شهر محصور در حصاری حجیم بود و زیگورات در گوشه ی غربی آن وجود داشت .
اور :
* شهر اور دارای سه بخش اصلی بوده است ، شهر باستانی با دیواری در اطرافش ، منطقه مذهبی یا « تمنوس » و سوم شهر بیرونی.
* اور دارای 2 فضای باز شهری بود ( بندر و تمنوس ) که البته تمنوس مختص کاهنان و اعضای خانواده سلطنتی بود. استحکامات مذهبی شهر محصور در حصاری حجیم بود و زیگورات در گوشه ی غربی آن وجود داشت .
*« زیگورات » برجسته ترین بخش و شناخته شده ترین ساختمان در دره ی بین النهرین بود.
* فرم و نام زیگورات در زمان سومری ها به معنی کوه بوده است و بعدها نیز مورد استفاده ی بابلی ها قرار گرفت. زیگورات در لغت بابلی به معنی سکو یا بنای پله پله ای است.
اروک :
* « اروک » بزرگترین شهر سومری که دارای 2 مجموعه ی بزرگ پرستشگاهی به نام های « انانا» و« آنو » بود . هر کدام از این دو مجموعه دارای چند پرستشگاه بودند.
* مجتمع معابد آنو در مرکز شهر قرار دارد که این مجتمع متشکل از مجموعه های معابد ، قصر ها و ساختمان های اداری و انبار بوده است .
دسته بندی | معماری |
فرمت فایل | ppt |
حجم فایل | 13224 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 123 |
این محصول محتوی تصاویر تاریخ و تمدن معماری روم باستان میباشد
Aqueduct
Aqueduct Gaurd
Palaestra
Bath of Caracalla
*عناصر معماری روم :
معابد
تیاتر
طاق نصرت
باسیلیکا
*معابد
ژوپیتر
مزون کره( Maison Carree )
مارس التور ( Mars Ultor )
کستور ( Castor )
پولوکس ( Poluxe )
بال ( Baal )
Pantheon
123 اسلاید
دسته بندی | پزشکی |
فرمت فایل | ppt |
حجم فایل | 12190 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 39 |
تاریخ تنظیم خانواده در جهان
منشاءایجاد زن است
ژاپنی ها...کندوی عسل +زنبورمرده+ترشحات دهان شتر
آفریقایی ها...آب مرده
مصریها...دانه گرچک – پلاکهایی باترشحات کورکودیل
هندیها...سنگ نمک آغشته به روغن
زنان مسلمان...فلفل
ارسطو...روغن سدر و زیتون
یونان...عرق نعناوعسل ودرخت انار یا آبلیمو الکل سرکه
با پیشرفت متدهای علمی
اسپرماتوسیدها188500000
دیافراگم00000 1929
قرص 00000 1956
سایر:هورمونهای کاشتنی .تزریقی و.....
اولین اقدام همگانی ....1850 فرانسه
1880-1930.......اروپا وآمریکا
پذیرفتن بین المللی ....30-40 سال اخیر
بصورت پراکنده0000 1337
بصورت متمرکز: مرحله اول (57-1346) 1346-تشکیل واحدبهداشت وتنظیم خانواده 000000 جمعیت وتنظیم خانواده00000000سازمان تنظیم خانواده
مرحله دوم(1368به بعد)
•رشدجمعیت 55-65 ..... 9/3% …. سیاست تنظیم خانواده....وزارت بهداشت .آموزش عالی.آموزش وپرورش و.... •1369-تشکیل شورای تحدید موالید به ریاست وزیر بهداشت
•1370 -ایجاداداره کل جمعیت وتنظیم خانواده •26/2/72-تصویب قانون تنظیم خانواده •2/3/72-تایید شورای نگهبان •-کلیه امتیازات فرزند3به بعدحذف وایجاد محدودیت •-آموزش وپرورش...مطالب آموزشی جمعیت وتامین سلامت مادر وکودک •-فرهنگ وآموزش عالی...ایجادواحددرسی جمعیت وتنظیم خانواده درکلیه رشته ها •سایر دستگاههای مربوط.......
•تنظیم خانواده عبارت است از این که در یک خانواده، پدر و مادر، به دلخواه خود با بکار بردن یکی از روش های پیشگیری از حاملگی، تعداد فرزندان خود را با توجه به امکانات اقتصادی و قدرت جسمی و روانی خود تنظیم نمایند تا دو منظور زیر برآورده گردد:
الف) کاهش تعداد کودکان و محدود نگه داشتن تعداد افراد خانواده.
ب) ازدیاد فاصله بین کودکان که در سلامتی مادر و کودک اهمیت فراوان دارد.
•تنظیم خانواده روش اندیشه و زندگی است که به صورت داوطلبانه و بر پایه آگاهی، بینش و تصمیم گیری مسئولانه توسط افراد و زن و شوهرها در جهت ارتقاء بهداشت و بهزیستی خانواده ها اتخاذ می گرد د.
دسته بندی | عمران |
فرمت فایل | ppt |
حجم فایل | 7788 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 27 |
مقدمه
پی وظیفه انتقال بارهای وارده از ساختمان را بر روی زمین بعهده دارد پیها انواع مختلف دارند.
۱.نقطه ای ۲.مرکب۳.یکارچه(رادیه)۴.پی های شمعی و.... .
در پی های نقطه ای باید حداقل از ۳طرف بوسیله شناژها به هم وصل باشند.(در پی های کنج از ۲ طرف).تعداد و قطر میلگردهای شناژ بوسیله محاسبه بدست می آید.ولی حداقل باید به ۴میلگرد سراسری نمره ۱۴ مجهز باشد. و این آهنهای طولی باید بوسیله آهنهای عرضی(خاموت) به هم متصل شوند(خاموتها وظیفه تحمل نیروی برشی را دارد) .شناژها کلا برای وصل کردن پی ها به هم و مقاوم شدن در برابر نیروها به کار میروند.(البته بعضی وقتا در پی های رادیه هم شناژ میزارن!!!!)ارتفاع شناژها معمولا ۴۰ سانت است و بستگی به ارتفاع پی و محاسبه دارد.
اول در مورد پی و شناژها یک توضیحاتی رو میدم:پی وظیفه انتقال بارهای وارده از ساختمان را بر روی زمین بعهده دارد پیها انواع مختلف دارن۱.نقطه ای ۲.مرکب۳.یکارچه(رادیه)۴.پی های شمعی و.... .در پی های نقطه ای باید حداقل از ۳طرف بوسیله شناژها به هم وصل باشند.(در پی های کنج از ۲ طرف).تعداد و قطر میلگردهای شناژ بوسیله محاسبه بدست می آید.ولی حداقل باید به ۴میلگرد سراسری نمره ۱۴ مجهز باشد. و این آهنهای طولی باید بوسیله آهنهای عرضی(خاموت) به هم متصل شوند(خاموتها وظیفه تحمل نیروی برشی را دارد) .شناژها کلا برای وصل کردن پی ها به هم و مقاوم شدن در برابر نیروها به کار میروند.(البته بعضی وقتا در پی های رادیه هم شناژ میزارن!!!!)ارتفاع شناژها معمولا ۴۰ سانت است و بستگی به ارتفاع پی و محاسبه دارد.
دسته بندی | دام و طیور |
فرمت فایل | ppt |
حجم فایل | 9096 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 50 |
فهرست مطالب
اهداف تصفیه فاضلاب
مشخصه های کیفی فاضلاب
روشهای تصفیه
انعقاد
متداولترین مواد منعقد کننده مصرفی
مروری برکارهای انجام شده
آزمایشات انجام شده
نتیجه گیری
پیشنهادات
اهداف تصفیه فاضلاب
الف: گرفتن مواد معلق و شناور
ب: اکسیداسیون مواد ناپایدار آلی و تبدیل به مواد پایدار و ته نشین و جداسازی آن مواد
ج: جداسازی مواد سمی محلول و نامحلول
د: گندزدائی وکشتن میکروب ها
مشخصه های کیفی فاضلاب
1. مشخصه های فیزیکی
2. مشخصه های شیمیایی
3. مشخصه های بیولوژیکی
متداولترین مواد منعقد کننده معدنی
مروری برکارهای انجام شده
Pآمودا و آلاد (2006): انعقاد و لخته سازی پساب کشتارگاه مرغ (آلوم، کلرید فریک و سولفات فریک)،
(آنیونیک پلی اکریل آمید)
P Pرنیو و رجینا (2008): مقایسه منعقد کننده ها و کمک منعقد کننده ها برای تصفیه پساب کشتارگاه
مرغ توسط ستون شناورسازی، (کلرید فریک، سولفات فریک و آلوم )، (پلیمرها و پلی اکریل آمید آنیون)
P Pاسروکا، بادزک و اوبوس (2001): مشاهده میکروسکوپی کاهش ذرات در پساب کشتارگاه توسط
`انعقاد-لخته سازی با استفاده از سولفات فریک بعنوان منعقد کننده و کمک منعقد کننده های مختلف،
(سیلیکای فعال شده، پلی ونیل الکل و آنیونیک پلی اکریل آمید )
P Pاسروکا، کامینسکی (2004): تصفیه بیولوژیکی پساب صنعت گوشت P Pفرزاد کیا، خسروی(2003): ارزیابی برکه های تثبیت در تصفیه پساب کشتارگاه دام
50 اسلاید
دسته بندی | علوم انسانی |
فرمت فایل | |
حجم فایل | 6083 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 62 |
شناسایی منطقه ( حوزه نفوذ )
تعیین حوزه نفوذ روستا با توجه به موقعیت جغرافیایی ، راههای ارتباطی ونحوه استفاده از خدمات با ارائه روش :
روستای پشتیراز امکانات وخدمات اولیه مناسبی برخورداراست . اما بسیاری از خدمات مورد نیاز ساکنین این روستا درسطح بالاتراز روستای گوراب زرمیخ ( مرکز بخش ) شهرصومعه سرا وشهرفومن تأمین می گردد . به عبارتی امکانات وخدمات موجود روستای پشتیررتنها نیازهای اولیه ساکنین این روستا را تأمین می نماید . از اینرو نمی توان برای روستای مذکورروستاها حوزه نفوذ مشخص نمود . بلکه این روستا وروستاهای اطراف آن تحت پوشش مراکز برتراطراف خود از جمله مرکز بخش وشهرستان می باشند .
شناسایی روستا :
معرفی روستا به لحاظ موقعیت جغرافیایی :
روستای پشتیردردهستان گوراب زرمیخ از بخش میرزا کوچک جنگلی شهرستان صومعه سرا قراردارد . این روستا از سمت شمال به روستای گوراب زرمیخ ، از جهت شرق به روستای کمامردخ ، از سمت جنوب به روستای خشک نودهان واز جهت غرب به روستاهای تطف وچالکسرمحدود می گردد .
این روستا در49 درجه ، 12 دقیقه طول جغرافیایی و37 درجه 16 دقیقه عرض جغرافیایی واقع گردیده است .
روستای مذکورنسبت به مرکز دهستان ( گوراب زرمیخ ) ونسبت به مرکز بخش ( میرزا کوچک جنگلی ) 3 کیلومتر ، نسبت به مرکز شهرستان ( صومعه سرا ) 16 کیلومتروسبت به مرکز استان ( شهررشت ) 42 کیلومترفاصله دارد .
نقشه موقعیت روستای پشتیردردهستان گوراب زرمیخ
تعیین محدوده اراضی کشاورزی ومنابع طبیعی روستا :
بیشترین درصد اراضی کشاورزی روستای پشتیربه کشت برنج اختصاص یافته ، همچنین درصدی از اراضی مذکوربرای کشت محصولاتی نظیرسبزی وصیفی مورد استفاده قرارمی گیرد . علاوه برموارد فوق قسمتی از زمینهای روستا برای کاشت محصولات باغی که عمدتاً چای می باشد بکارمی رود . زمینهای کشاورزی روستای پشتیرتوسط اراضی کشاورزی روستای گوراب زرمیخ از سمت شمال ، کمامردخ ازسمت شرق ، خشک نودهان از قسمت جنوب وتطف وچالکسراز طرف غرب احاطه شده اند .
بررسی منابع تأمین آب آشامیدنی وکشاورزی روستا
1-3- آب آشامیدنی :
روستای پشتیردروضع موجود از تأسیسات آب آشامیدنی بهداشتی برخوردارمی باشد . آب آشامیدنی این روستا از طریق چاه عمیقی که درمرکز روستا حفرگردیده به منبعی که درسطح روستا ایجاد گردیده انتقال وذخیره شده ودرنهایت به وسیله شبکه های فرعی به خانوارهای این روستا انتقال داده می شود . البته تأسیسات آب آشامیدنی این روستا قدیمی بوده از اینرونیاز به بهسازی وتقویت دارد .
آب کشاورزی :
نهرهای متعدد وکانالهای آبرسانی درسطح روستا تأمین کننده آب مورد نیاز کشاورزی ساکنان آن می باشند . این آبهای سطحی موجب رونق اقتصاد کشاورزی شده وفعالیت ساکنین روستا دراین بخش تولیدی متمرکز گردیده است .
علاوه برنهرهای موجود درسطح روستا ، درصدی ازاراضی کشاورزی آن از طریق پمپاژ آبیاری می شوند . البته درفصول کشاورزی معمولاً نهرها وکانالهای آبرسانی بدلیل عدم وجود نزولات جوی کم آب می شوند وبلعکس درفصول غیرکشاورزی نزولات جوی فراوان است به عبارتی تقویم زراعی با تقویم ریزشهای جوی هماهنگی ندارد .
بررسی ویژگیهای جمعیتی روستا :
جمع آوری اطلاعات جمعیتی وتجزیه وتحلیل درمورد پارامترهای مربوط به آن یکی از اساسی ترین موارد برنامه ریزی درهرمجتمع زیستی محسوب می گردد . بنابراین دراین زمینه باید مطالعات دقیقی صورت پذیرد .
...
62 اسلاید
دسته بندی | علوم انسانی |
فرمت فایل | ppt |
حجم فایل | 8212 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 29 |
تمامی موارد زیر دارای تصویر میباشد
پیکره های کنده کاری شده انسان بر یک صخره ماسه سنگی منسوب به شوشونهای باستانی 1700 میلادی
گلیم با طرح خرس قبیله چیلکات
کاسه میمیرها سده سیزدهم.سرامیک قطر 23 سانتیمتر
نقاشی غاری احتمالا چوما
تپه مار طول تقریبا 400 متر.بخش ادمزاوهایو
رقصنندگان صورتکدار کواکیوتل
کلاهخود جنگی قبیله تلینگیت چوب بلندی 30 سانتی متر
بت لوبا چوب پوست حیوان صدف و کدوی قلیانی
مجموعه کنده کاریهای تدفینی فرهنگ ایپوتاک عاج
سنگپرنده فرهنگ هاپول
چپق ادنا حدود 1000 ق.م تا300 میلادی سنگ
جمجمه.قبیله سولکا.1900-1910 الیافی پوشیده با قیر.تکه های چوب بلندی 5/67
...
29 اسلاید
دسته بندی | عمران |
فرمت فایل | ppt |
حجم فایل | 5521 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 52 |
معرفی ساختمان سه طبقه
سیستم باربر ثقلی موجود: تیرهای خورجینی در یک امتداد و تیرهای ساده در امتداد دیگر + دیوارهای باربر
سیستم باربر لرزه ای موجود: ندارد
سیستم باربر لرزه ای منتخب: مهاربندی متقارب
وزن زیاد سازه به واسطه وجود دیوارهای سنگین
با توجه به شکل فوق مشخص است که سهم عمده ای از بارهای ثقلی مربوط به وزن دیوارها میباشد.
از اینرو گزینه سبک سازی به عنوان یک راه حل مورد بررسی قرار گرفت ولیکن بعلل ذیل از گزینه ها حذف شد.
الف) تخریب دیوارها و کف سازی در سطح وسیع باعث بالا رفتن قابل توجه هزینه های بهسازی میگردد.
ب) عملکرد ثقلی دیوارها در حال حاضر بسیار حائز اهمیت میباشد. در صورت تخریب این دیوارها، بارهای
ثقلی برخی از تیر و ستونها در حالت سرویس تضعیف شده که محتمل است سازه را دچار مشکل نماید.
استفاده از بادبندی های متقارب
استفاده از دیوارهای برشی بتن آرمه
استفاده از تقویت دیوارهای بنایی با مش فولادی و شاتکریت
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 19569 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 114 |
1-1-1- گاز به قلم خرافات :
متصاعد شدن گاز از زمین و شعله ور شدن ناگهانی آن بر اثر رگبار و تندر، رخدادی تاریخی است که در متون قدیم بارها به آن اشاره شده است. پدیده های مشتعل طبیعی همچون آتش جاویدان ناکو در دریای خزر و چشمه سوزان در ویرجینیای آمریکا نیز به همین ترتیب گویی همه این ها با قلم خرافات و ترس به رشته تحریر درآمده است. تا سال 1659 ، بسیاری از انگلیسی ها اعتقادداشتند چشمه «ویگان» حاوی آب جادویی است. در حالی که گاز متصاعد شده از حباب های سطح آب سبب می شود آب مانند نفت بسوزد و انگلیسی های خرافاتی گمان کنند آب چشمه ویگان جادویی است.
1-1-2- چینی ها نخستین حفاری و انتقال گاز :
نزدیک به 3 هزار سال پیش چینی ها برای نخستین بار از گاز برای تبخیر آب نمک بهره بردند و به این ترتیب استفاده کاربردی از گاز را باب کردند.
چینی ها گاز را با استفاده از لوله هایی که «مفصل های آن ها به وسیله گل مسدود می شد، از چاه هایی با ژرفاری 300-600 متر خارج می کردند و آن را در محل مورد نظر شعله ور می ساختند. با این همه استفاده صنعتی و اقتصادی از گاز 1300 سال بعد ، یعنی در سال 1792 آغاز شد.
1-1-3- از مرداک تا لافایت :
در سال 1792 «ویلیام مرداک» انگلیسی تواسنت با حرارت دادن زغال سنگ در ظرفی در بسته گاز تولید شده را به وسیله لوله به یکی از اتاق های خانه منتقل کند و آن را بسوزاند. آزمایش های بعدی مرداک نشان داد از وجود گاز برای روشنایی بخشیدن در فضای باز نیز می توان استفاده کرد.
هشت سال بعد قسمتی از کارخانه SCHO در بیرمنگام به وسیله شعله گاز روشن شد. دوسال بعد نیز با نصب یک شبکه گاز به خانه مسکونی «جرج لی» رییس یکی از کارخانه های پنبه منچستر خانواده یی دیگر از انرژی پاک بهره مند شدند.
نخستین کارخانه یی که از وجودگاز برای تامین روشنایی کامل خود استفاده کرد، کارخانه پنبه PHILLIPSLEF در منچستر انگلیس بود.
در سال 1855 تحولی عمده در صنعت گاز روی داد : شیمیدانی به نام « Bunsen- بنسن» مشعلی را که بعدها به «مشعل بنسن» معروف شد، ابداع کرد و با این تحول اختلال ها و نوسان های مربوط به زبانه های آتش گاز تا حد زیادی مهار شد. بعدها شیمیدان آلمانی دیگر موسوم به «فن ولزباخ» مشعل بنسن را تکمیل کرد.
1-1-4- گاز در مسیر رونق :
در سال های نخست قرن بیستم، چند مخزن در آمریکا کشف شد. اما به دلیل نبود لوله های ویژه و مشکلات جا به جایی گاز طبیعی این صنعت تا سال 1930 رونق چندانی نداشت. در سال 1870 برای نخستین بار عده یی کوشیدند گاز را با استفاده از لوله های ساخته شده از تنه درخت کاج جا به جا کنند، اما این تلاش بی نتیجه ماند و غیر عملی بودن آن سبب شد قیمت آهن افزایش یا بد.
با این همه برای حمل و نقل گاز از لوله های چدنی به جای لوله های آهنین استفاده شد. در سال 1872 میلادی نخستین شبکه لوله چدنی به طول 8 کیلومتر در «تیتیوسویل» پنسیلوانیا نصب شد. این شبکه قادر بود گاز را با فشار حدود 80 تن از خود عبور دهد.
در طول دهه 1920 ، صنعت لوله سازی رونق یافت و به موازات آن استفاده از گاز طبیعی نیز رواج پیدا کرد. در سال 1924 نخستین لوله ساخته شده از چدن به طول 350 کیلومتر میدان گازی «وبستر» لوییزیانا را به شهر «بومنت» تکزاس متصل کرد.
1-1-5- گاز در ایران :
نوشته های تاریخ نویسان کهن از آن حکایت دارد که ایرانیان در استفاده از گاز و مشتقات نفتی بر دیگر ملت ها برتری داشته اند. بقایای معابد زرتشتیان در مسجد سلیمان و آتشکده آذرگشسب در آذربایجان شاهدی بر این مدعاست.
حقیقت این است که ایرانیان باستان به اقتضای محیط مذهبی خود آتش را گرامی می داشتند و برای پایداری آن می کوشیدند. در فلات مرکزی و جنوبی ایران یعنی در مناطقی که جنگل های انبوه وجود نداشت. آتش مقدس با استفاده از امکانات دیگری به جز چوب های جنگلی روشن نگه داشته می شود و طبیعت این مناطق باذخایر زیرزمینی فراوان به گرامی داشت آتش مقدس کمک می کرد.
امروزه می دانیم مناطق غرب و جنوب غرب ایران روی اقیانوسی از نفت و گاز و مواد هیدروکربنی قرار دارد. به روایت تاریخ ، بخش هایی از این منابع زیرزمینی در گذشته به دلیل عمق اندک ، بر اثر فرسایش خاک یا رانش زمین و جا به جایی گسل ها به صورت قطره های کوچک وناچیز از دل خاک نمایان می شدند و انسان پرسشگر و اندیشمند را با ویژگی های منحصر به فرد خود متحیر می کردند و به تفکر وامی داشتند. مجموعه ای از اسناد تاریخی بر این حقیقت تاکید دارد که ایرانیان پیش از چینی ها، سومری ها و فلسطینی ها به خواص نفت و گاز پی برده بودند و به شکلهای ابتدایی، تصادفی و بدون برنامه ریزی از نفت و گاز برای پایدار داشتن آتش های مقدس بهره برداری می کردند. از بهره برداری با امکانات ابتدایی که بگذریم در سال های نه چندان دور یعنی از آغاز بهره برداری «کمپانی» های خارجی نفتی در ایران صنایع نفت و گاز در کشور از رشدی در خور توجه برخوردار بوده که بر آمار و ارقام مستدل متکی است.
1-1-6- چراغ گاز :
نخستین اسناد تاریخی در زمینه استفاده از گاز در ایران به دوره سلطنت ناصرالدین شاه قاجار مربوط می شود. وی در جریان سفر به انگلیس در سال 1873 میلادی از دیدن چراغ های گاز که روشنی بخش کوچه ها و خیابان های لندن بودند، دگرگون شد و پس از دیدار از کارخانه چراغ گاز دستور احداث آن را بی درنگ پس از بازگشت به ایران صادر کرد.
در بخش هایی از کتاب «منتظم ناصری» به این موضوع اشاره شده است :
« ... ایجاد و افتتاح کارخانه چراغ گاز در مجمع الصنایع جنب باب همایون توسط مسیو «فابیوس» در 17 رمضان سال 1296 هجری قمری مطابق با سال 1879 میلادی است. کارخانه چراغ گاز که اسباب آن را جناب سپهسالار اعظم از فرنگستان خواسته و آورده اند ، توسط همین مسیو فابیوس قرار است دایر شود. افتتاح روشنی چراغ در شهردار الخلافه تهران در جشن دولتی سال 1298 هجری قمری مطابق با سال 1881 میلادی انجام شد.»
استفاده محدود گاز در کشور ما تا تاریخ 1908 میلادی که نخستین چاه ایران در مسجد سلیمان به نفت رسید، ادامه داشت. پس از استخراج نفت، گازهای همراه به ناچار در محل سوزانده می شد. شرکت ملی نفت ایران همواره در اندیشه چاره جویی و استفاده از گاز طبیعی به جای سوزانده شدن آن بود، اما به دلایلی چون فاصله زیاد منابع تولید و نقاط مصرف نیاز به سرمایه گذاری سنگین و کمبود بازار مصرف داخلی گازهای همراه نفت همچنان سوزانده می شد و به هدر می رفت.
به این ترتیب در طول 60 سال بیش از 130 میلیارد متر مکعب گاز با ارزش حرارتی حدود 130 میلیون تن نفت خام سوزانده شد و از میان رفت.
با گذشت زمان واحدهای صنایع نفت یکی پس از دیگری احداث شد وبه بهره برداری رسید و به موازات آن استفاده از گاز طبیعی برای تامین سوخت محرکه های کمپرسورها و مولدهای برق و مصارف داخلی کارخانه های سازمانی نیز افزایش یافت. به این ترتیب در کنار فعالیت های اصلی تولید، انتقال و پالایش نفت خام در مناطق جنوبی کشور ، فعالیت های محدودی برای به عمل آوردن گاز طبیعی توسط شرکت های عامل انجام گرفت.
نخستین استفاده از گاز طبیعی خارج از حوزه مناطق نفت خیز برای تغذیه کارخانه تازه تاسیس مجتمع کود شیمیایی شیراز بود که توسط وزارت صنایع و معادن در سال 1344 احداث و بهره برداری از آن آغاز شد. از آنجا که خوراک اولیه این مجتمع گاز طبیعی بود خط لوله یی به قطر 10 اینچ و طول تقریبی 215 کیلومتر از گچساران به شیراز احداث شد.
پس از انقلاب اسلامی شرکت ملی گاز ایران گازرسانی به شهرهای کشور را آغاز کرده که این حرکت همچنان ادامه دارد.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 76 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 10 |
آمیدها:
آمیدها گروه کثیری از مواد شیمیایی است که زیر گروه اصلی آن کلرواستامیدهاست. در موقعیت R1 خودشان یک گروه متیل منوکلر، (Cl-CH2) دارند. مهمترین علف کشهای این گروه: آلاکر، بوتاکلر، CDAA، پروپاکلر است (متالاکر، تربوکلر) بقیه علف کشهای این گروه به جزء وجود ساختمان آمیدی مرکزی، وجه اشتراک کمی دارند، ولی اغلب در موقعیت R3 یک H دارند. اغلب به عنوان پیش کاشت یا پیش از سبز شدن مصرف می شوند.
طبقه بندی آمیدها:
کلرواستامیدهایی که به خاک می زنند=الاکلر Alachlor-بوتاکلر Butachlor، CDAA سی دی آآ- propachlorپروپاکر، متالاکلر Metolachlor
دیگر آمیدهای که به خاک زده می شوند = دیفنامید Diphenamid- ناپتالام (Naptalam) – پروتامید (Pronamide) – ناپروپامید (Napropamid)
آمیدهایی که به اندامهای هوایی زده می شوند (پروپانیل): پروپانیل به اندامهای هوایی علفهای هرز که باید کنترل شود زده می شوند.
کلرو استامید Chlora acetamides:
کلرواستامیدها در ساختمان آمیدی آن دارای یک گروه متیل منوکلر، در محل R1 آن می باشد.
آنها را معمولا بصورت قبل از کاشت با خاک مخلوط می کنند.
چگونگی عمل کلرواستامیدها:
عمل علفکشهای کلرواستامید یکسان است. این ترکیب در رشد اولیه نهالبذر جلوگیری می کنند. این اثر بیشتر بر روی رشد ریشه نمایان است. به نظر می رسد این واکنشها با اختلال در تقسیم سلولی و یا بزرگ شدن سلول همراه باشد. آشکار نیست که آیا از جوانه جلوگیری می کند و یا نه، اما بیشتر نهالبذر علف هرز، سر از خاک بر نمی آورند.
برخی از شواهد حاکی از آن است که کشیده برگها، این علف کشها را عمدتا از راه اندامهای هوایی جذب می کنند، در حالیکه گیاهان پهن برگ، آنها را از راه ریشه جذب می کنند. به نظر می رسد که انتقال، عمدتا در اپوپلاست باشد، اما انتقال محدود سیمپلاستیک نیز ممکن است روی دهد. بیشتر تحقیقات نشان می دهند که اینگونه ترکیبات و یا محصولات تجزیه ای آنها با گلوتاتیون Glutathione و یا گلوگز پیوند برقرار می کنند. همچنین ممکن است هیدرولیز ملکول اصلی نیز روی دهد. نظر چنین است که عمل این ترکیبات عمدتا جلوگیری از سنتز اسید نوکلئیک و پروتئین است.
الاکلر
به صورت علف کشی پیش رویش یا پیش کاشت آمیخته با خاک برای کنترل کشیده برگهای یکساله برخی علفهای هرز پهن برگ یکساله مثلا اویارسلام در ذرت، بادام زمینی، سویا، لوبیا، نخود، سیب زمینی مورد استفاده قرار می گیرد. برای افزایش طیف کنترل علفهای هرز آن را با علف کشهای دیگر می آمیزند.
الاکلر از رشد اندامهای مختلف برخی از گونه ها جلوگیری می کند. از جمله خیار پنبه- سورگم در تحقیقات که شده اند پی بردند که الاکلر از رشد ساقه های تازه اویار سلام زرد جلوگیری کرده و آنها از بین می برد ولی در سبز شدن جوانه های روی غده ها تاثیری ندارد و نشان دادند که الاکلر جوانه زنی را کاهش می دهد. علاوه بر اثرات علف کشی که دارد موجب انسداد روزنه و کاهش تعرق نیز می شود.
گیاهان حساس به علف کش:
عمدتا برگ باریک یکساله وتعداد محدودی از برگ پهن های یکساله به آلاکلر حساس هستند. در صورتی که مشارکت در خاک به صورت قبل از کاشت علف هرز دایمی اویار سلام زرد را به خوبی کنترل می کند.
علف های هرز کنترل شده توسط این علف کش:
الف- برگ باریک یکساله : سوروف، علف خرچنگ، دم روباهی
ب- برگ پهن یکساله: تاجریزی سیاه، تاج خروس و خرفه
سی دی آآ= CDAA
به نام تجاری رانداکس Randox است. که بر روی پوست باعث حساسیت می شود. این علف کش همچنین در آب محلول بوده و بر خلاف علف کشهای فراردیگر با مقدار کمی بارندگی به داخل خاک نفوذ و در آن حرکت می کنند به طوری که نیاز به مخلوط کردن آنها نیست.
کاربرد CDAA:
سی دی آآ بصورت علف کش پیش رویشی یا پیش کاشت آمیخته با خاک، برای کنترل تعداد زیادی از علفهای هرز کشیده برگ و پهن برگ در کرچک- کرفس، ذرت پیاز نخود و سیب زمینی و گوجه فرنگی مصرف می شود.این علف کش برای 3 گیاه ، ذرت، ذرت خوشه ای و سویا به ثبت رسیده است.
تحقیق روی CDAA:
کانوین، تاثیر CDAA را بر روی تقسیم سلولی در نوک ریشه های جو و نخود بررسی کرد. اثر CDAA بر تقسیم سلولی ریشه های جو به مراتب چشمگیر تر از ریشه های نخود بود، نتیجه می گیریم که CDAA علف کشی است که جهت کنترل علف های چمنی در مقایسه با بسیاری از گونه های پهن برگ موثر تر است.
اثر CDAA بر روی تنفسی مشخص شده است تنفس بذرهای چاودار بوسیله 10 ppm از CDAA به شدت ممانعت می گردد. در صورتی که تنفس بذرهای گندم تا حدودی تحت تاثیر قرار گرفت. همچنین CDAA از سنتز پروتئین در جو جلوگیری می کرد.
آمیدهای دیگر که به خاک زده می شوند:
در مقایسه با کلرواستامیدها دارای یک گروه مونوکلرومتیل (Cl-CH2-) درمحل پیوند R1 ساختمان آمیدها هستند. علف کشهای آمیدی دیگری که به خاک پاشیده می شوند در محل پیوند R1، دست کم دارای یک ساختمان حلقوی می باشند.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 115 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 22 |
دید کلی
چند بار تا به حال دوده خفه کننده ماشینها را در خیابان دیدهاید؟
چرا در روز روشن آسمان آبی را نمیبینید؟
فوران دوده از کارخانجات صنعتی چه فوایدی دارد؟
پناهگاه بیماران تنفسی در شهر آلوده کجا میتواند باشد؟
این آلودگی هواست که طبیعت زیبا را در خود گم میکند و زندگی سالم را نه تنها از انسانها بلکه از تمام موجودات سلب میکند.
موضوع چیست؟
اوزون که جزء اصلی مه دود است، گازی است که از ترکیب اکسید نیتروژن و هیدروکربنها در حضور نور آفتاب بوجود میآید. در اتمسفر ، ازن بطور طبیعی به صورت لایهای که ما را از اشعه ماورای بنفش محافظت میکند، وجود دارد. ولی زمانی که در سطح زمین تولید شود، کشنده است.
اوزون از کجا میآید؟
اتومبیلها ، کامیونها و ... ، یکی از اصلی ترین منابع اوزون هستند. در سال 1986 ، مقدار حیرت انگیز 6.5 میلیون تن هیدروکربنهای مختلف و 8.5 میلیون تن اکسیدهای نیتروژن توسط خودروهای موتوری وارد هوا شدند. نیروگاهها ، کارخانههای شیمیایی و پالایشگاههای نفت نیز سهم بزرگی در همین مساله دارند و نیمی از انتشار هیدروکربنها و نیتروژن در کشور آمریکا مربوط به آنهاست.
خطر مه دود
صدمات ریوی ناشی از هوای آلوده به اوزون ، خطری است که هر 3 نفر از 5 نفر با آن روبرو هستند. اکثر مردم نمیدانند که مه دود به غیر از انسان به سایر موجودات زنده هم آسیب میرساند. مه دود ازنی ، مسئول صدمات زیاد به درختان کاج و نابودی محصولات کشاورزی در بسیاری از مناطق کشاورزی است.
هوای آلوده چیست؟
هر مادهای که وارد هوا شود ، خواص فیزیکی ، شیمیایی و زیستی آن را تغییر میدهد و به چنین هوای تغییر یافته ، هوای آلوده گویند.
زبالههای موجود در هواهوای شهرها دارای یک ترکیب از گازهایآلوده کننده میباشد. در شهرلوس آنجلس ، گازهای کشنده ناشیاز کارخانجات با دوده ، اکسید نیتروژن ،منوکسید کربن و سرب اگزوز ماشینها ترکیب میشود.
عوامل آلوده کننده هوا
عوامل طبیعی: فورانهای شدید آتشفشان ، وزش توفان ، بادهای شدید و … ، گازها و ذراتی را وارد هوا میکنند و سبب آلودگی آن میشوند.
فعالیت انسان: کارخانجات صنعتی ، کشاورزی ، شهرسازی ، وسایل گرمازا ، نیروگاهها ، وسایل نقلیه و ... ، از عوامل آلوده کننده هوا هستند.
مواد آلوده کننده هوا
منوکسید کربن: گاز سمی منوکسید کربن ، بطور عمده مربوط به خودروهایی است که مصرف سوخت آنها بنزین میباشد. این خودروها مقدار زیادی گاز CO را از طریق لوله اگزوز وارد هوا میکنند.
دیاکسید گوگرد: عمدتا مربوط به نفت کوره)نفت سیاه( است که در بعضی صنایع و تاسیسات حرارت مرکزی و تولید نیرو مورد استفاده قرار میگیرد.
اکسیدهای نیتروژن دار: بطور عمده مربوط به نفت کوره ، گازوئیل و مقدار کمتری مربوط به مصرف بنزین و نفت سفید است.
هیدروکربنهای سوخته نشده: عمدتا مربوط به خودروهایی است که بنزین مصرف میکنند. نفت کوره و گازوئیل در این مورد سهم کمتری دارند.
ذرات ریز معلق: بطور عمده ، از سوختن نفت کوره حاصل میشود.
برمید سرب: در نتیجه مصرف بنزین در موتور اتومبیلها حاصل میشود.
سایر ترکیبات سربی: بنزین خودروها اغلب دارای مادهای به نام تترا اتیل سرب است که به منظور روان کردن کار سوپاپها و بهسوزی بنزین به آن اضافه میشود. این ماده هنگام سوختن بنزین ، باعث پراکنده شدن ذرههای جامد و معلق ترکیبات سرب در هوا میشود که هم سمیاند و هم به صورت رسوبهای جامد وارد دستگاه تنفسی میشوند.
تاثیر دی اکسید گوگرد بر سلامت
دی اکسید گوگرد گازی فعال و بدون رنگ است. So2 زمانی تشکیل میشود که سولفور موجود در سوختهایی از قبیل زغال و نفت سوزانده شوند. منابع عمده SO2 شامل نیروگاهها و بویلرهای صنعتی است. عموماً بالاترین سطوح SO2 نزدیک به مجتمعهای صنعتی است.
دی اکسید گوگرد گازی محرک است که توسط مجاری بینی گرفته میشود. سطوح فعالیت متوسط که منجر به تنفس دهانی میشود (مانند پیادهروی تند) موجب میشود که دی اکسید گوگرد اثرات خود بر سلامتی را نشان دهد.
• گروههای در معرض خطر
کسانی که آسم دارند و فعالیتهای خارج از منزل دارند بیشتر از دیگران اثرات SO2 را تجربه میکنند. در یک تماس کوتاه، اثر عمده SO2 تنگی مجاری تنفسی مثل تنگی برونشها خواهد بود. این موضوع منجر به خس خس کردن هنگام تنفس، کوتاهی تنفس و فشردگی در قفسه سینه میشود. علائم با افزایش میزان SO2 و یا میزان تنفس افزایش می یابد.
وقتی که تماس با SO2 قطع میشود عملکرد ریه ظرف یک ساعت به صورت نرمال باز میگردد.
در سطوح بالای SO2، ممکن است فشردگی قفسه سینه خسخس و کوتاهی تنفس برای کسانی که آسم هم ندارند اتفاق بیفتد. تماسهای بلند مدت با دی اکسیدگوگرد میتواند بیماریهای تنفسی را موجب شود، مکانیسمهای دفاعی ریه را کاهش داده و بیماریهای قلبی را تشدید نماید.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 116 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 15 |
آلودگی هوا
آلودگی هوا عبارت است از حضور مواد نامطلوب در هوا به مقداری که بتواند اثرات مضر ایجاد کند. اگر چه در حالت عادی تنها به اثرات سوء وارد بر انسان توجه می شود، اما این تعریف، آلودگی هوا را تنها به این اثرات محدود نمی نماید. مواد نامطلوب می توانند، بر انسان و گیاه، مواد و اشیاء یا محیط زیست جهانی تأثیر گذاشته و یا با مه آلود کردن هوا وایجاد بوهای نامطلوب مناظره جلوه های نامناسب ایجاد نمایند. بسیاری از این مواد مضر از طریق مناسبی که در حال حاضر تحت کنترل انسان نمی باشد، وارد اتمسفر می شوند، در عین حال در اکثر مناطق با تراکم جمعیت زیاد، خصوصاً کشورهای صنعتی، منشاء اصلی این آلاینده ها فعالیت های انسانی می باشد. بطوریکه امروزه شدت آلودگی در سطح جهانی به حدی رسیده است، که بالقوه می تواند برای زمین بحرانی باشد. حوادث ناگوار ناشی از آلودگی هوا مانند حادثه لندن که باعث مرگ بیش از 4000 نفر در سال 1952 در شهر لندن در اثر مه دود فتوشیمیایی، گرم شدن کره زمین، تخریب لایه ازن، ریزش باران های اسیدی، تغییرات شدید اقلیمی و بسیاری از عوارض دیگر، نتیجه ورود آلودگی ها به اتمسفر می باشد. که حیات موجودات را بیش از پیش مورد تهدید قرار می دهد. لذا بایستی، نسبت به کاهش و کنترل آلاینده های تصمیمات جدی تر و عملی تر اتخاذ گردد.
ترکیب هوا:
اجزای اتمسفر را می توان در یک تقسیم بندی کمابیش اختیاری به تشکیل دهنده های عمده، غیرعمده و ناچیز تقسیم کرد. مقدار این اجزاء در هوای خشک و پاک در سطح زمین در جدول(4-1) نمایان است. علاوه بر اجزای مذکور در جداول، هوا ممکن است. حاوی 5-1/0 درصد حجمی آب باشد مقدار عادی آب در اتمسفر 3-1 درصد است. تحت اثر قوانین گازها و جاذبه چگالی اتمسفر با افزایش ارتفاع به شدت کاهش می یابد. بیش از 99% کل جرم اتمسفر در فاصله 30 کیلومتری از سطح زمین یافت می شود. جرم کل اتمسفر در حدود تن برآورد شده است.این عدد هرچند بزرگ است ولی فقط حدود یک میلیونیم جرم کل زمین را تشکیل می دهد. خصوصیات اتمسفر با تغییر ارتفاع، تغییر می کند. سایر عوامل مؤثر در این تغییرات عبارتند از: فصل، عرض جغرافیایی، زمان و حتی فعالیت خورشیدی، دمای اتمسفر ممکن است. مقادیر بسیار کم مانند تا بیش از متفاوت باشد. فشار اتمسفری از 1ا تمسفر سطح دریا به اتمسفر در یکصد کیلومتر بالاتر از سطح دریا تنزل می کند. به دلیل این تغییرات، کیفیت شیمیایی اتمسفر، تغییر ارتفاع، تغییرات عمده ای نشان می دهد.
اجزاء عمده
درصد حجمی
نیتروژن
اکسیژن
اجزاء غیر عمده
آرگون
دی اکسیدکربن
اجزاء ناچیز
نئون
هلیوم
متان
کریپتون
اکسیدنیترو
هیدروژن
گزنون
دی اکسیدگوگرد
دی اکسید نیتروژن
آمونیاک
منواکسیدکربن
جدول (4-1) اجزای تشکیل دهنده هوای پاک و خشک در سطح زمین مقادیر برحسب درصد حجمی
مقادیر جزئی آرگون، نئون، هلیوم،
کریپتون، هیدروژن، گزنون
ناخالصی های اتمسفری گاز های مختلف
خاکستری آتشفشانی بخار آب
نمک و دریا، دی ا کسید کربن
گردوغبار، شن، متان
گرده، کپک و منواکسیدکربن
اسپور های باکتریایی ازن
آمونیاک
اکسیدهای ازت
سولفید هیدروژن
اهمیت و تعاریف آلودگی هوا:
بدون شک هر موجود زنده برای ادامه حیات خود نیازمند آب، غذا، و هوا می باشد که در این میان نقش هوا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بطوریکه یک انسان معمولی در حالت استراحت به 12، کار سبک 45 و کار سنگین 69 کیلوگرم هوا نیاز دارد، در صورتی که مقدار غذایی را که یک انسان در روز مصرف می کند می تواند در حدود 5/1 کیلوگرم و مقدار آب مصرفی اش را 5/2 کیلوگرم تخمین زد. از طرفی یک انسان می تواند بدون غذا تقریباً هفته و بدون آب حدود 5 روز زنده بماند، ولی بدون هوا بیش از چند دقیقه قادر به ادامه حیات نخواهد بود. لذا پاکیزگی و بهداشت هوا هم از نظر کیفی و هم از کمی ارتباط مستقیم با سلامت موجودات( انسان، حیوان، گیاه) دارد.
تعریف آلودگی هوا(Air Pollution ):
عبارتست از وجود یک یا چند و یا مخلوطی از آلوده کننده های مختلف در هوای آزاد، به آن اندازه تداومی که برای انسان مضر بوده و یا موجب زیان رساندن به حیوانات، گیاهان و اموال شوند.
آلوده کننده های مختلفی که ممکن است از منابع طبیعی و یا مصنوعی وارد اتمسفر گردد عبارتند از:
1- آئروسل(Aerosol ):پراکندگی ذرات میکروسکوپی جامد یا مایع در محیط گازی است. مانند مه، دود و میست.
2- غبار(Dust ): به ذرات جامدی که غالباً بزرگتر از کلوئید هستند و قادرند موقتاً در هوا و یا گازی دیگر به حالت تعلیق درآیند اطلاق می شود.
3- قطره(Droplet ): ذره کوچک مایع دارای اندازه و وزن مخصوصی که در شرایط سکون سقوط کند، اما ممکن است در شرایط متلاطم بصورت معلق بماند.
4- خاکستر فرار(Fly ash ): به ذرات بسیار کوچک خاکستر که در اثر احتراق مواد سوختی وارد جریان گاز دودکش می شوند، اطلاق می شود.
5- مه(Fog ): عبارتست از آئروسل های مرئی که بصورت ذرات و قطرات ریزمایع در هوا تولید می گردد.
6- دمه(Fume ): ذرات جامدی هستند که در اثر تراکم حالت گازی و معمولی، بعد از تبخیر مواد ذوب شده و غالباً توأم با یک واکنش شیمیایی مانند اکسیداسیون، تولید می شوند.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 214 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 60 |
آلودگی فضا
● بیتوجهی بشر به طبیعت
بشر ، این هوشمند کیهان ، با پیشرفتهای علمی و متمدن شدن ، به طبیعت آسیب میرساند. گیاهان و درختان را به دلایل مختلف از بین میبرد، فاضلابهای خانگی و صنعتی را به رودها و دریاها میریزد، کارخانهها و ماشینها و ... هوا را آلوده میکند و موارد بیشماری از این قبیل. بشر متمدن و دستاوردهایش علاوه بر اینکه آب و خاک و هوای زمین را آلوده کردهاند، پا را فراتر نهاده و فضا را هم آلوده نمودهاند.
● زبالههای فضایی
ما هزاران شی را در فضا جا دادهایم. این اشیاء شامل ماهوارههایی است که دور زمین میگردند و اطلاعات را به زمین ارسال میکنند. ماهوارههایی هم وجود دارند که کار آنها متوقف شده ولی هنوز در فضا سیر میکنند. برخی ماهوارهها منفجر شده یا با همدیگر تصادم کردهاند و در هر بار که این اتفاق افتاده به قطعات کوچکی تقسیم شدهاند. در واقع ، ایالات متحده آمریکا در نظر داشته است که برخی از این ماهوارههای از کار افتاده را برای آزمایش تجهیزات پروژه جنگ ستارگان منهدم کند.
فقط ماهوارهها نیستند که در فضا وجود دارند، ماهوارهها را موشک به فضا برده است لذا قطعات موشکی نیز در فضا وجود دارند. با پرتاب هر موشک به فضا مقدار بیشتری زباله در مدار زمین جمع میشود و این امر خطر برخورد فضاپیماها را به همدیگر در آینده بیشتر میکند.
● گردش زبالهها در فضا
زبالههای مدار نزدیک زمین مجددا به جو زمین بر میگردند، تکههای کوچکتر میسوزند و تکههای بزرگتر همانند ایستگاه فضایی SK lob در سال ۱۹۷۹ ، در زمین فرود میآیند. در فاصلههای دورتر از زمین ، زبالهها برای سالها در مدار باقی میمانند، ولی بطور بیحرکت. اگر این اشیا نسبت به زمین بیحرکت میماندند، حضورشان در فضا هیچ خطر مهمی در بر نداشت. چون حجم فضا واقعا بزرگ است و جای کافی برای این اشیا دارد.
ولی اگر آنها بیحرکت میبودند، به زمین میافتادند. این اشیا در فضا ماندهاند. چرا که با سرعتهایی تا ۸ کیلومتر در ثانیه حول زمین میگردند. با این سرعتها هر شی در فضا به منزله یک گلوله است و در بیشتر موارد ، خطرناکتر از گلولهای است که از تفنگ شلیک میکنیم. هر بار که ماهوارهای منهدم میشود، در حدود یک هزار قطعه حجیم بوجود میآید که همه آنها به دور زمین میگردند.
● خطرات زبالههای فضایی
حدود ۷۰۰۰ جرم آسمانی در حال گردش در فضا هستند که بدلیل بزرگی بوسیله رادار ردیابی شدهاند. از این تعداد تنها حدود ۴۰۰ مورد را ماهوارههای فعال تشکیل میدهند. تکههای زیادی از زبالهها هم وجود دارند که آنقدر کوچک هستند که قابل ردیابی نیستند. اما همین تکهها برای ایجاد خطر به اندازه کافی بزرگ هستند و قادرند به فضاپیما آسیب برسانند. همچنین میلیونها قطعه ریزتر نیز وجود دارند که شناسایی نشدهاند. وجود این اشیا ناچیز هم نگران کننده است. چرا که با سرعت چند کیلومتر در ثانیه حرکت میکنند.
در ژوئن سال ۱۹۸۳ ، یک ریزه ماده به اندازه اینچ (کوچکتر از آنکه بتوان دید) به پنجره شاتل فضایی چلنجر برخورد کرد. در این آتصادم تکهای از شیشه کنده شد و سوراخ کوچکی به قطر یک دهم اینچ در پنجره بر جای ماند. شاید این واقعه چندان مهم به نظر نیاید ولی این سوراخ پنجره را چنان معیوب کرد که لازم شد پیش از پرواز مجدد شاتل ، با هزینه ۵۰۰۰۰ دلار پنجره را تعویض کنند. اگر شی بزرگتری با شاتل برخور میکرد، شاید فاجعه چلنجر ۲.۵ سال زودتر از انفجاری که هفت سرنشین آن را کشت، پیش میآمد.
● گسترش آلودگی فضا
آلودگی فضا و زبالههای فضایی روز به روز بیشتر میشود. آمریکا ، روسیه و کشورهای دیگر پرتاب اشیا به فضا را ادامه میدهند. قطعات معلق در فضا بطور مداوم افزایش مییابد و این امر وقوع انفجارها و تصادمات بیشتری را ممکن میسازد. اگر قطعه معلق به جای بسیار مهمی از ماهواره برخورد کند، شاید ماهواره کاملا از کار بیافتد. لذا باید به منظور بالا بردن دوام ماهوارهها را مستحکمتر ساخت. این یعنی استفاده از مواد بیشتر در ساخت ماهوارهها و بکاربردن هزینه مضاعف در پرتاب آنها.
برخی تخمین میزنند که تعداد قطعات زباله در فضا هر ده سال چهار برابر میشود. یعنی با این روال شاید روزی فرا رسد که فضا چنان آکنده از این قطعات باشد که پروازهای فضایی از میان انبوه زبالههای فضای پیرامون زمین ، با احتمال خطرات فراوان صورت گیرد.
چه باید کرد؟
▪ آیا باید تعداد ماهوارههای پرتابی را کاهش دهیم تا پیشگیری قبل از درمان کرده باشیم؟
▪ آیا میتوانیم برای جلوگیری از انفجارها و برخوردها اقداماتی انجام دهیم؟
▪ آیا میتوانیم اشیاء معلق در فضا را متوقف کنیم؟
▪ حتی اگر پاسخ سوالات فوق مثبت باشد، خطر کاملا برطرف نمیشود بلکه فقط افزایش آن کند میشود. بهترین چاره این است که به فکر روشی برای پاک کردن مداوم فضا باشیم. به عبارت دیگر ، باید فضا را با جارو برقی تمیز کنیم!
آنگاه که فضا در زمان می پیچد در داستان های علمی تخیلی تاب خوردن فضا – زمان یک موضوع پیش پا افتاده است و از آن برای سفر سریع به کهکشان های دور استفاده می شود . اینکه سفر در زمان اغلب داستان های علمی تخیلی امروز واقعیت هستند و این بخت و اقبال فضا – زمان است .
در داستان های علمی تخیلی تاب خوردن فضا – زمان یک موضوع پیش پا افتاده است و از آن برای سفر سریع به کهکشان های دور استفاده می شود . اینکه سفر در زمان اغلب داستان های علمی تخیلی امروز واقعیت هستند و این بخت و اقبال فضا – زمان است .
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 635 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 127 |
بخش سوم:آلودگی هوا
هوا لازمة حیات است و نیاز به آن بیش از آب و غذاست، در اهمیت هوا همین بس که آدمی می تواند بدون غذا چند روز یا چند هفته زندگی کند ولی بدون هوا چند دقیقه بیشتر نمی تواند زنده بماند. کره زمین بوسیله قشری از هوا که جوّ نامیده می شود احاطه گردیده، وجود این قشراز هوا برای انسان، حیوان و گیاه شرط لازم زندگی است.
هوای اطراف زمین علاوه بر اینکه به منزله پوششی است که از سرد و گرم شدن بیش از اندازه و سریع زمین جلوگیری می کند، موجودات زنده زمین را از اشعة مستقیم سوزان خورشید، اشعة کشندة فرابنفش، اشعه ایکس و اشعة کیهانی محافظت می کند.
ترکیبات اصلی هوا شامل گاز های ازت، اکسیژن، آرگون، آنیدریک کربنیک (دی اکسید کربن) می باشد که مجمو عاً 99/99 درصد هوا را تشکیل می دهند.
طبیعت همه چیز خود را با نظم خاصی بوجود آورده است و بدون دخالت انسان این نظم و ثبات پایدار خواهد ماند، اما انسان با دخالت خود این ثبات و خود تنظیمی را به هم می زند. طبیعت خود به خود تا حدی می تواند آلودگی هوا را تصفیه کند، ولی اگر آلودگی به حدی رسید که قادر به هضم و یا بازیابی آن نشد آلودگی پیش خواهد آمد.
تعریف آلودگی هوا:
آلودگی هوا به این صورت تعریف شده است که هر جسم خارجی که وارد هوا شود و هر عاملی که نسبت معمولی مواد تشکیل دهندة هوا را تغییر دهد به طوری که مقدار آنها در طی زمان باعث خسارت به حیات انسان، حیوان و گیاه گردد. مواد آلوده کنندة هوا ممکن است مقدارشان در هوا به اندازه ای نباشد که محسوس گردد و یا تأثیری بر جا بگذارد، از این رو سازمانهای محیط زیست و بهداشت کشور های مختلف تعاریفی برای آلودگی هوا در ارتباط با تأثیرشان بر انسان، حیوان، گیاه و بلاخره آثار و ابنیه وضع کرده اند.مواد آلوده کنندة هوا:
مواد آلوده کنندة هوا نیز عبارتند از هر نوع مادة گازی، مایع، جامد و یا آمیخته ای از آنها که در هوای آزاد پخش می گردد و باعث آلودگی هوا می گردد، مانند دود، دوده، ذرات معلق، ذرات رسوب کننده، اکسید های گوگرد، اکسید های نیتروژن، اکسیدهای کربن، اکسیدکننده ها، اسیدها، اوزون، مواد رادیو اکتیو، آمونیاک و باران های اسیدی.
منشاء مواد آلوده کنندة هوا:
مواد آلوده کنندة هوا ممکن است منشأ طبیعی داشته باشند مثل دود حاصل از آتشفشانها که شامل دی اکسید کربن و دی اکسید سولفور می باشد و همچنین دود حاصل از آتش سوزی در جنگل ها و علفزارها. ولی اکثر مواد آلوده کنندة خطرناک ناشی از فعالیت های انسان است، همانند نیروگاه های تولید برق، کارخانه ها، پالایشگاها، اتومبیل ها و سوخت های فسیلی که در محل های دیگری مثل منازل مسکونی استفاده می شود.
انسان و آلودگی هوا:
انسان با دخالت های خود در نظم طبیعت قدرت رفع آلودگی را از او گرفته است و نمی تواند در مقابل این همه آلودگیهائی که در خاک، آب و هوا پیش می آید مقاومت کند و روز به روز منابع بیشتری آلوده و یا از بین می روند. با توجه به اینکه محیط زندگی انسان به کرة زمین محدود می شود و این کره نیز گنجایش آن محدود است و انسان نیز قادر نخواهد بود برای رفع نیاز های خود منابع را از جای دیگری بیاورد، بنابر این باید در حفظ آن کوشا باشد.
زندگی انسان و انواع حیوانات روی زمین مستقیماً و به طور غیر مستقیم به گیاهان وابسته هستند و غذای خود را از گیاهان می گیرند، اکسیژنی که در اتمسفر زمین و جود دارد نیز حاصل فعالیت گیاهان است، گیاهان از نظر اکولوژیکی تولید کنندگان روی زمین هستند و اولین سطح زنجیرة غذائی را تشکیل می دهند، گیاهان خود تصفیه کنندگان هوا محسوب می گردند، حال اگر خود مورد تهدید آلودگی توسط انسان قرار گیرند چه باید کرد؟ اگر روزی گیاهان در اثر آلودگی از بین بروند آیا حیاتی و جود خواهد داشت؟ البته در حال حاضر مسئله خیلی خطر ساز نیست ولی به هر حال آلودگی اثرات زیادی روی گیاهان داشته و عملکرد گیاهان را محدود کرده است. بنابراین باید اثرات این آلودگیها را بر روی گیاهان بشناسیم و در آینده که آلودگی بیشتر هوا حتمی است باید بتوانیم گیاهان مقاومی از طریق اصلاح نباتات ایجاد کرد.
نحوة تأثیر آلوده کننده های هوا بر گیاهان:
الف) اثر مستقیمآلودگی هوا روی گیاهان ممکن است شدید، مزمن و یا نامرئی باشد. اگر تراکم مواد آلوده کننده زیادتر از قدرت تحمل گیاه باشد، با توجه به سن و وضعیت گیاه و سایر عوامل اکولوژیکی محیط زیست و مدت زمان تماس، اثرات مختلفی بر جای می گذارد. در صورتی که تراکم مواد آلوده کننده کم و زمان طولانی باشد اثر قوی ولی مزمن است و در نتیجة آن اندام گیاه کوچک می ماند، قدرت نشو و نمای گیاهان چند ساله کم می شود، تعادل جامعه گیاهی بهم می خورد و ترکیب فلور و توزیع گونه ها دگرگون می شود. در سطح سلولی نیز آثاری ظاهر می شود که شامل تغییر آنابولیسم و کاتابولیسم و کند شدن اعمال آنزیمی و تغییر رنگدانه ها می باشد.
ب) اثر غیر مستقیممهمترین اثر غیر مستقیم آلودگی هوا روی گیاهان از بین رفتن حشرات گرده افشان و در نتیجه کم شدن گرده افشانی گیاه می باشد که مستقیماً عملکرد را کاهش می دهد. بسیاری گیاهان مثل یونجه و انجیر برای گرده افشانی به حشرات وابسته هستند، تعدادی نیز گرده افشانی آنها توسط پرندگان انجام می شود مثل وانیل.
میزان حساسیت گونه های مختلف گیاهی نسبت به آلودگی
بسته به غلظت مواد آلوده کننده، مدت زمان در معرض بودن گیاه و سن گیاه مقدار حساسیت و خسارت وارده بر گیاه متفاوت خواهد بود. در بین گونه های گیاهی تفاوت های عمده ای از لحاظ حد تحمل به انواع مود شیمیائی آلوده کننده دیده می شود. حتی در بین یک گونه نیز حساسیت تمام بوته ها یکسان نیست، با توجه به این تفاوتها یک متخصص اصلاح نباتات می تواند ارقام مقاوم را انتخاب و اصلاح نماید.
بسته به شرایط اقلیمی نیز ممکن است تفاوتهائی وجود داشته باشد. رطوبت زیاد خاک، رطوبت نسبی بالا در هوا و شدت نور زیاد خسارت آلودگی را بیشتر می کند. گونه های گیاهی نسبت به مواد مختلف آلوده کننده نیز تفاوتهائی نشان می دهند مثلاً یونجه، سویا و گوجه فرنگی به دی اکسید گوگرد حساس هستند در صورتی که کرفس، ذرت و پیاز کاملاً مقاوم هستند.
ترکیبات آلوده کننده هوا که روی گیاهان اثر منفی دارند:
1- تر کیبات گوگردی( اکسید های گوگرد، سولفید هیدروژن و مرکاپتانها)
2- تر کیبات نیتروژن دار( اکسید های نیتروژن)
3- تر کیبات آلی ( هیدرو کربورها)
4- اکسید کننده ها(اوزون)
5- اکسید های کربن دار(منو اکسید کربن و دی اکسید کربن)
6- گازهای دیگر مثل فلوراید هیدروژن و کلرید هیدروژن
با توجه به اینکه هر یک از این آلوده کننده ها دارای منشاء، علائم آلودگی، نحوة خسارات آنها و همچنین گیا هان مقاوم و حساس به آنها متفاوت می باشد بحث در مورد تک تک آلوده کننده ها طولانی خواهد شد. بنابراین در اینجا به عنوان نمونه فقط به گاز اوزون (O3) می پردازیم.
خصوصیات گاز اوزون:
این گاز طی یکسری واکنش های فتو شیمیائی تولید می گردد. ازعوامل تولید طبیعی آن تخلیه الکتریکی در هوا و تشعشعات خورشید (اشعه فرابنفش) در استراتوسفر می باشد. اوزون از ترکیب اتم اکسیژن آزاد شده از دی اکسید نیتروژن( خارج شده از اگزوز اتومبیل ها و کارخانه ها) با ملکول اکسیژن(O2) در حضور نور که انرژی لازم را برای واکنش ایجاد می کند تشکیل می شود.
لایه اوزون که در جوف بطورطبیعی وجود دارد یک لایه حفاظتی است و نقش مهمی در حفاظت جانداران از اثرات مرگبار اشعة فرابنفش(UV) خورشید دارد. اما افزایش غلظت آن در سطح زمین برای گیاهان مضراست.
خسارت گاز اوزون معمولاً همراه با دی اکسید گوگرد(So2) و پراکسی اسیل نیترات(PAN) بیشتر می شود.
غلظت این گاز در اتمسفر غیر آلوده کننده 0.01-0.2 ppm می باشد و در آلودگی شدید به 0.5 – 0.8 ppm می رسد. گیاهان حساس حداکثر تا 0.1 ppm و گیاهان مقاوم تا 0.35 ppm را تحمل می کنند.
نحوة خسارت اوزون به گیاهان :
علائم خسارت این گاز در سطح بالائی برگها بصورت لکه های ریز سیاه و روشن و یا بصورت برنزه شده دیده می شود. اکثر محصو لات زراعی، درختان میوه و گیاهان علفی به این گاز حساس هستند.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 35 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 30 |
چکیده فعالیتهای آتشفشانی ایران بر دو امتداد قرار دارند یکی امتداد ایران شمالی یا البرز است که روی ان بطوری که دیدیم آتشفشانهای دماوند ، سهند ، سبلان ، آرارات کوچک و بزرگ قرار گرفته است و دیگری ، قوس ایران جنوبی یا زاگرس است که آتشفشانهای الوند و تفتان را دربر میگیرد. با توجه به این دو امتداد میتوان گفت که امتدادهای مزبور در حقیقت امتداد نقاط ضعیف ایران هستند.با توجه به اینکه اکثر زلزلههای ایران در این دو ردیف متمرکز بودهاند (زلزلههای قوچان ، بجنورد ، گرگان ، ترود لاریجان ، بوئین زهرا و آستارا در ردیف ایران شمالی و زلزلههای بلوچستان ، لار ، کردستان ، شاپور و خوی در ردیف ایران جنوبی) صحت این ادعا تایید میشود
آتشفشانهای بزرگ باعث وقوع رعد و برق میشوند
محققان برای نخستین بار موفق به مشاهده مستقیم ارتباط آتشفشان با وقوع رعد و برق شدند.
به گزارش خبرنگارایرنا به نقل از ماهنامه علمی،آموزشی و خبری سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، آتشفشانها میتوانند سبب وقوع زلزله، ریزش بهمن و جاری شدن مواد مذاب شوند که براساس نتایج مطالعه جدید ، ارتباط فوران آتشفشانها با وقوع آذرخش را نیز اثبات میکند.
گروهی از محققان در آمریکا برای شناسایی ارتباط فوران آتشفشانها با وقوع رعد و برق ، اقدام به نصب گیرندههای رادیویی اطراف کوه آتشفشان " آگوستاین " در نزدیکی آلاسکا کردند ، آتشفشان " آگوستاین " در یک جزیره غیرمسکونی در خلیج" کوک" واقع شده وتقریبا هر ۱۰سال یک بار فوران میکند.
محققان پیش از نیز از روش مشابهی برای مطالعه رعد و برقهای ایجاد شده در طوفانها استفاده کرده بودند، وقوع رعد وبرق سبب ایجاد پالسهای رادیویی میشود که در صورت روشن بودن رادیوی خانگی و یا رادیوی خودرو نیز میتوان نشانههای این پالسها را به صورت صداهای " هیس" مانند در لحظه وقوع آذرخش از طریق این دستگاهها شنید.
دانشمندان میتوانند بااستفاده از گیرندههای رادیویی که در نقاط مختلف کار گذاشتهاند،پالسهای رادیویی آذرخشها را در دریافت و از آنها برای شناسایی محل دقیق وقوع آذرخش در یک ابر استفاده کنند و به عبارتی ، تصویری سه بعدی از شکل آذرخش درون ابر را ترسیم کنند.
محققان عقیده دارند هنگام فوران آتشفشان و درلحظات اصلی این واقعه به دلیل برخورداری این ذرات از میزان زیادی بار الکترونیکی ، همانند لحظهای که ابرهای باردار با یکدیگر برخورد میکنند ، پدیده آذرخش رخ میدهد.
دانشمندان از مدتها قبل به وقوع آذرخش در پی فورانهای بزرگ آتشفشانی پی برده بودند، اما هماکنون محققان موفق شدند مرحله ابتدایی وقوع آذرخش در این فورانها را که درست در دهانه آتشفشان رخ میدهد ، شناسایی کنند.
به گفته آنها،اطلاعات جمعآوری شده از آتشفشان " آگوستاین " نشان میدهد جرقههای بزرگی از دهانه آتشفشان به درون ستون خاکستر وغبار موجود در بالای آتشفشان پرتاب میشود ، سپس درون ابری که بالای آتشفشان در حال شکلگیری است ، آذرخش رخ میدهد .
هنگامی که ابر خاکستر و غبار بر فراز آتشفشان رشد کرده و ابعاد آن افزایش یابد ، این آذرخشها مستقل از دهانه آتشفشان و درون خود این ابر شکل میگیرند.
رعد وبرق در ابرهای بزرگ آتشفشانی از بسیاری جهات مشابه رعد و برقهای ایجاد شده درون توفانها است و از لحاظ ظاهری شاخههای متعددی دارد که ظرف حدود نیم ثانیه در ابر آتشفشانی ایجاد میشود ، دراین مطالعه محققان تنها موفق به شناسایی آذرخشهایی شدند که درون ابر آتشفشانی جابه جا میشوند، اما در گذشته گزارشهایی ازبرخورد آذرخشهای مربوط به فورانهای آتشتفشانی با زمین ، وجود داشته است.
سال ۱۹۸۰درخلال فوران آتشفشان "سنت هلنز" برخورد آذرخش ناشی از آتشفشان به زمین سبب بروز آتش سوزی در جنگلهای اطراف کوه شد. به گفته دانشمندان ،احتمالا بین شدت فوران آتشفشان و وقوع آذرخشهای آتشفشانی ارتباط کلی وجود دارد زیرا هرچه آتشفشان شدیدتر باشد ذرات باردار بیشتری ازآن بیرون پرتاب میشود و احتمال وقوع این پدیده افزایش مییابد.
شکل آتشفشانها
بطور عمومی آتشفشانها سه شکل هندسی عمده دارند:
مخروطها ( Cones ) , سپر ها ( Shields ) و ورق ها ( Sheets ) .
ورق ها( Sheets )
سپر ها ( Shields )
مخروطها ( Cones )
مخروط میتواند متقارن باشد, مانند آنچه در مورد برخی ازآتشفشانهای آندزیتی ملاحظه می گردد.
مخروط میتواند بواسطه یک کالدرای مرکزی قطع شده باشد.مخروط میتواند کنده مانند کوتاه با دهانه مرکزی وسیع باشد ( مانند مخروطهای توفی حلقوی ) غلظت , میزان فوران , دوره فازهای فورانی , نوع میکانیسم انفجاری از جمله فاکتور های عمده در نحوه شکل یافتن مخروط ها و دیگر اشکال آتشفشان می باشند.
نمایی از یک مخروط
گدازه های بسیار غلیظ ( یا جریانهای پیروکلاستیک غلیظ ) در اطراف دامنه آتشفشان و یا در پای آن تجمع می یابند ( حتی اگر میزان فوران بالا باشد ) در حالی که گدازه های بسیار رقیق و همچنین جریانهای پیروکلاستیک جیم و روان , بسرعت از دهانه مرکزی آتشفشان دور شده و تشکیل دامنه های کم شیب و بالنتیجه سپرهای آتشفشانی کم ارتفاع می دهند.
آتشفشانهای سپری می توانند بعنوان حد واسط مخروط ها و ولکانیسم ورقی محسوب شوند.
نمایی از یک آتشفشان سپری
آتشفشانهای اخیر تشکیل بازالتهای سیلابی و یا جلگه ای می دهند. این بازالتها تجمع عظیمی از مواد خروجی بصورت ورقی یا صفحه ای داده که برخی از جریانها گدازه ای مساحتی متجاوز از یکصد هزار (000/100) کیلومتر مربع را می پوشانند, بدون اینکه تغییرات مهمی در ضخامت جریانها ملاحظه گردد .
همچنین برخی از گدازه های تحول یافته و رقیق شده تشکیل ورق های گسترده داده اند. وسیع ترین نوع ته نشستهای آتشفشانی ورقی مواد آذر آواری و یا در واقع تفراهای ریزشی ( Fallout tephra ) می باشند که تشکیل پوشش های گسترده از لاپیلی های پامیسی و یا خاکستر های آتشفشانی می دهند .
تفرای ریزشی ( Fallout tephra )
شکل عمومی اینگونه صفحات تفرائی بیضوی می باشد زیرا بعلت تاثیر جریان باد در یک جهت خاص که منطبق با جهت وزش باد است بیشتر پراکنده میشوند بطوریکه طول آن ممکن است به صدها و حتی هزاران کیلومتر برسد . البته اکثر این ورق ها کم ضخامت می باشند و حجم بازالتهای جلگه ای یا سیلابی و جریانهای پیرو کلاستیک عمده را ندارند . چنین ورق های تفرائی منفرد نتیجه انفجارهای پر قدرت می باشند که رد آنها را می توان تا مبداء که معمولاً یک کا لدرا می باشند دنبال نمود . این ته نشستهای تفرائی بخصوص لایه های خاکستر دار آتشفشانی را که خوب حفظ شده اند می توان ما بین ته نشستهای عمیق دریائی ملاحظه کرد. در روی خشکی , بخش عمده ای از آنها فرسوده می گرددو یا ممکن است آثار آنها را در توپوگرافیهای پست, در بین ته نشستهای دریاچه ای در زیر جریانهای آذر آواری و غیره مشاهده نمود.
ماگما را در اینجا به دو گروه تقسیم میکنند:
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 2288 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 23 |
سنگ فیروزه
تاریخچه
نام لاتین فیروزه از واژه فرانسه سنگ ترکیه Turkish گرفته شده است.(اسمیت 1977) به انگلیسی و فرانسوی آنرا Tutquoise ایتالیایی Turchese و آلمانی Turkis گویند. به این علت که فیروزه ایران از طریق ترکیه به اروپا صادر می شد. واژه فیروزه در زبان فارسی بدین علت داده شده که در گذشته معتقد بودند هر که این کانی را با خود داشته باشد بر دیگران پیروز خواهد شد. نام لاتین آن کالائیت callaite است. فیروزه یکی از سنگهای قیمتی است که از عهد باستان در ایران شناخته شده، از کتیبه بنیاد کاخ داریوش بزرگ در شوش معلوم می گردد که در آن تاریخ فیروزه (احسائین) نامیده می شد و از خوارزم برای زینت آلات کاخ آورده شده بود. نمونه های دست آمده در کاوش های باستان شناسی نشان می دهد
کهفیروزه در هزاره دوم قبل از میلاد در ایران به عنوان سنگ زینتی استفاده می شده است فیروزه مظهر آبی آسمان و دریا است. لا یتنهای بودن اقیانوس از عمق روح این جواهر سخن می گوید. بی حد و مرز بودن اسمان، از ارتفاع نامحدود معراج سخن می گوید. فیروزه مانند خاک کدر است. با این همه روح را بالا برده درایت و عقل و زمین و آسمان را ما ارزانی داده است. فیروزه سنگ مسن و در عین حال جوانی است. تمدن های قدیم و معصری که از نظر روحانیت غنی بوده اند، فیروزه را به عنوان یکی از مقدس ترین سنگ ها مورد توجه قرار داده اند. رنگ آبی فیروزه این اعتقاد ا ایجاد کرده است که ما از روح ساخته شده ایم. در مصر باستان، فیروزه، مالاکایت و لاجورد از سنگ های مقدس بوده اند. در فرهنگ پارسی نیز فیروزه سنگ مقدسی بوده است و به این جواهر به عنوان مظهری از خلوص می گریسته اند. نزد بودایی های تبتی و سرخپوستان آمریکا فیروزه از احترم بسیاری برخوردار است. این افرا معتقدند که فیروزه اتمسفر اطراف زمین و آسمان را نگاه می دارد و دهنده ی زندگی و نفس است. سرخ پوستان آمریکایی، معتقدند که فیروزه محافظ و نگهبان جسم و روح است. در دو تمدن فوق، مجموعه فیروزه و مرجان قرمز را برای ایجاد قطبیت، مورد استفاده قرار می دهند. زمین(قرمز) و روح(آبی). کولی ها، فیروزه را روی ناف خود می بستند و معتقد بودند که فیروزه برای همه موارد مفید است. در تبت، پلی به نام فیروزه نام گذاری شده است و معتقدند که فیروزه خوش اقبالی می آورد. فیروزه را به عنوان نگین انگشتر و یا برای تزیین مو به کار می برند. زنان تبتی از کلاه گیس های بزرگی که با فیروزه پوشیده بوده است استفاده میکردند تا زیبایی موهای خود را به حداکثر برسانند. فیروزه احساسات منفی فرد استفاده کننده را به خود جذب می کند و در صورتی که فرد بیمار و یا اتفاق ناخوشایندی برای او در شرف وقوع باشد رنگ فیروزه عوض می شود و گاهی در راه خدمت به صاحبش و به دلیل مراقبت از او فیروزه فربانی می شود. ( ترک بر میدارد) این جواهر دارای ارتعاشت درمان کننده قوی است و به دلیل وجود مقدار قابل ملاحظه ای از مس در ساختمان آن این اثر درمان کننده به طور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد
فیروزه در ایران فیروزه علاوه بر نیشابور در جنوب مشهد، شمال شرق کرمان، شمال شرق شهر بابک، در تفت نردیک یزد و در قلعه وزیری نزدیک بصیران و بیرجند وجود دارد
اقسام فیروزه
از لحاظ ارزش فیروزه را به گروه های زیر رده بندی می کنند: 1- فیروزه آبی آسمانی ( ساده و شجری ) ارزش زینتی زیادی دارند. مقدار آن ها بخصوص ساده بسیار کم است. 2 - فیروزه متوسط به 4 گروه تقسیم می شوند و غالباً به کشورهای اروپایی صادر می شدند. 3- فیروزه های نامرغوب با رنگ آبی پریده و سبز 4- فیروزه عربی: عربی اسم تازه ای است که به فیروزه های بد داده شده است. بدین علت که از اهالی معدن کسانی که به زیارت خانه خدا رفته اند این فیروزه ها را با خود برده، در عربستان و یا حجاز به اعراب فروخته بودند. از آن وقت فیروزه های بد را که سبز کمرنگ است یا برص یا بهق دارد و در ایران به فروش نمی رسد عربی گفته اند. بعضی از این فیروزه های عربی سفید رنگ را شیربو می گویند. قطعات مسطحی که به حهت کمربند و بازوبند خوبست و در معدن آنها را توفال گویند، از قسم عربی و بعضی از آنها قیمتی می باشد. نوعی از فیروزه سبز است که آنرا گل کاسنی می نامند. رده بندی دیگری از فیروزه 1-
عجمی: فیروزه های گرد نسبتاً درشت برای ساختن انگشتر با رنگ سیر2 چغاله نیم رنگ: فیروزه های گرد نسبتاً درشت برای ساختن انگشتر با رنگ روشن تر 3- چغاله: فیروزه های گرد نسبتاً درشت با رنگ خیلی روشن 4- عربی: فیروزه های تخت داخل رگه برای ساختن مدال که در عربستان مرغوب است با رنگ سیر 5- توفال رنگین: فیروزه عربی که سنگ آن از بین رفته و خود رگه پایان است با رنگ سیر 6- توفال نیم رنگ: فیروزه عربی با رنگ روشن تر 7- توفال سفید: فیروزه عربی با رنگ خیلی روش8- شجری: فیروزه های رگه دار که از اجتماع چند دانه فیروزه در داخل سنگ پهلوی هم تشکیل شده است. 9- نرم: دانه های خیلی کوچک فیروزه.
از گذشته های بسیار دور تاکنون بسیاری از مردم بر این باور بوده و هنوز هم هستند که «فیروزه سنگی است که برای انسان و به خاطرآرامش او آفریده شده است » حتی امروز نیر در دنیای مد باوجود تعدد و تنوع جواهرات ، فیروزه با آن رنگ آسمانی و سحر آمیزش علاقه و اعتقاد بسیاری از مردم را به خود جلب کرده و از محبوبیت خاصی برخوردار است . در بسیاری از فرهنگهای قدیم و جدید ، از فیروزه به عنوان سنگی مقدس و طلسم خوشبختی و خوش شانسی یاد شده است . صنایع دستی ساخته شده از فیروزه نیر که در طی کاوشهای باستانشاسی در کشور مصر ، در مقبره هایی مربوط به سه هزار سال پیش از میلاد مسیح یافت شده است ، قدیمی ترین گواه بر این مطلب است و نشان می دهد که مصریان باستان ، فیروزه را گوهری معنوی و مقدس می دانستند . پادشاهان ایران باستان ، از گوهرهای آبی آسمانی مانند فیروزه ، برای تزئینات دست و گردن استفاده می کردند و براین باور بودند که این گوهر خوش رنگ آنها را در برابر مرگ غیر طبیعی یا به قولی ، «اجل معلق » محافظت خواهد کرد از این رو تغییر رنگ گوهرهای به کار رفته در گردن بندها و دستبندهای آنها ، خوش یمن نبوده و علامت خطری برای شخص استفاده کننده از آن به شما می رفت ، اما امروزه بر کسی پوشیده نیست که عواملی همچون نور٬ مواد آرایشی ، گرد و غبار و چربی و میزان HP پوست و برخی عوامل شیمیایی دیگر ، باعث تغییر رنگ فیروزه می شوند که هیچ کدام از آنها نیز زنگ خطری برای استفاده کننده از این سنگ قیمتی و زیبا نیست
رنگ آبی از مس ، رنگ سبز از آهن
فیروزه یک فسفات آلومینیوم با سختی حدود 6 می باشد. با این حال به طور قابل ملاحظه ای از کوارتز نرمتر است این کانی به طور طبیعی در طیف وسیعی از رنگها٬ از آبی آسمانی روشن تا سبز خاکستری یافت می شود. فیروزه در مکانهایی بوجود می آید که میزان مس موجود در منطقه به میزان بالایی باشد بر اثر تاثیر محلولهای سطحی
مس دار بر روی سنگهای غنی از Al2O3 و غنی از فسفر( فسفر بصورت آپاتیت در درون سنگهای آذرین وجود دارد) .فیروزه بوجوی می آید گاهی نیز بر اثر 4تاثیر محلولهای سطحی مس دار٬ بر روی فسیلهای استخوانی جانوران فیروزه به وجود می آید. فیروزه با رنگ آبی خوشرنگ بهترین کیفیت راداراست وبسیار کمیاب میباشد ودر حالیکه رنگ سبز یا
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 841 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 48 |
سیر تحول پلاستیک ها و روش های نوین در تولید و بازیافت
فهرست مطلب:
عنوان صفحه
مقدمه ای بر پلاستیک ها _______________________________ 3
تاریخچه پلاستیک ها ___________________________________ 3
سیر تکاملی پلاستیک ها ________________________________ 4
پلیمرها ______________________________________________ 6
دسته بندی پلیمر ها _____________________________________ 7
لاستیک ______________________________________________ 7
آزمونهای پلاستیک ها ___________________________________ 7
ماشینکاری و عملیات پرداخت نهایی روی قطعات پلاستیکی کامپوز ___11
فرآیند های قالبگیری __________________________________ 12
قالب گیری مواد ترموست دانه ای و صفحه ای ________________ 15
انواع محصولات پلاستیکی اکسترود شده ___________________ 17
اصول پایه در طراحی محصولات پلاستیکی ___________________ 18
فهرست بعضی از اصطلاحات فنی ________________________21
سازمانهای مربوط به صنعت پلاستیک ___________________ 23
جدول تاریخچه زمانی پلاستیکها _______________________24
مقدمه ای بر پلاستیک ها
واژه پلاستیک دارای ریشه یونانی و مشتق از واژه یونانی Plastikos به معنی "شکل دادن یا جای دادن درون قالب برای قالبگیری" می باشد. انجمن صنعت پلاستیک SPI یک توضیح بسیار دقیق تر و مشخص تری را در این خصوص ارائه می کند. این انجمن پلاستیک ها را به شرح زیر مشخص و تعریف می کند: "هر یک از گروههای بزرگ و متفاوتی از مواد به طور کامل یا در بخشی از ساختار شیمیایی خود شامل ترکیباتی از کربن با اکسیژن، نیتروژن و هیدروژن و یا سایر عناصر آلی و معدنی می باشند به طوری که در حالت نهایی خود، حالت جامد به خود می گیرند و در چند مرحله از فرایند ساخت و تولید خود نیز، شکل مایع به خود می گیرند و درنتیجه قادر به تشکیل اجسامی سه بعدی در شکل های گوناگون می باشند که فرایند شکل دادن آ نها، نتیجه استفاده از گروه های مواد به طور منفرد یا متصل شده به هم در کنار یکدیگر تحت تأ ثیر حرارت و فشار می باشد." یک شیمیدان انگلیسی به نام جوزف پریستلی (Joseph Priestley)، اولین باو واژه لاستیک Rubber را متداول کرد، پس از اینکه او متوجه شد که تکه ای از لاتکس طبیعی بخوبی نوشته های مدادی را پاک می کند. لاستیک طبیعی را در گروه بزرگی از پلیمرها موسوم به "الاستومرها یا کشپارها Elastomers " می توان جای داد. الاستمرها،مواد پلیمری طبیعی یا سنتتیک می باشند که تا حد %200 طول اولیه خود و در دمای اتاق می توانند کشیده شوند و تقریبا به طور سریعی به طول اولیه خود برگردند.
تاریخچه پلاستیک ها
امروزه تصور زندگی کردن بدون وجود پلاستیک ها بسیار سخت و دشوار می باشد.درفعالیت های روزمره به کالاهای پلاستیکی همانند بطریها، شیشه های عینک، تلفن ها، نایلون ها و بسیاری از اشیا پلاستیکی دیگر وابسته ایم. درهر صورت، بیش از یکصد سال از تاریخچه پلاستیک ها به شکل کنونی در زندگی ما نمی گذرد و صد سال پیش آ نها به صورت امروزی وجود نداشتند. تا مدتها قبل از توسعه پلاستیک های تجاری، برخی از مواد موجود، خواص منحصر به فردی را از خود به نمایش گذارده اند. اگر چه پلاستیک ها قوی، نیمه شفاف، دارای وزن سبک می باشند وقابلیت قالبگیری دارند، فقط تعداد بسیار اندکی از مواد وجود دارند که چنین خواصی را به صورت درهم آمیخته با هم و با کیفیت مطلوب ازخود نشان می دهند. امروزه از این مواد، به عنوان پلاستیک های طبیعی نامبرده می شود.پلاستیک های طبیعی در طی قرون متمادی از ترکیب و تلفیق خواص زیر بهره مند شده اند: وزن سبک، استحکام مکانیکی، مقاومت در برابر نفوذ آب، مات بودن و نیم شفافیت و قابلیت قالبگیری. توانایی بالقوه آ نها آ شکار بود ولیکن آ نها موادی بودند که جمع آوری شان دشوار بود یا فقط در حجم ها و یا ابعاد محدود در دسترس بودند. در سرتاسر دنیا، افراد بسیاری تلاش کردند تا پلاستیک های طبیعی را بهبود بخشیده، بهینه سازند و یا اینکه جایگزینها یی را برای آ نها پیدا کنند. در فرایند ساخت و تولید پلاستیک های طبیعی اصلاح شده، مواد خام طبیعی همانند بذرهای پنبه یا کتان یا لاستیک صمغی به شکل های جدید و بهتری مبدل شدند. سلولوئید مزایا و کیفیت افزون تری نسبت به شاخ داشت که برتری آ ن را در عمل نشان می داد. ولیکن مواد اصلاح شده هنوز دو نخستین جزء تشکیل دهنده شان بر پایه منابع طبیعی استوار بودند.تا قبل از توسعه باکلیت امکان ساخت ماده ای که بتواند در کارخانه تهیه و ساخت شود و در عین حال با طبیعت رقابت کند، وجود نداشت. باکلیت، دریچه های توسعه گروهی از پلیمرهای سنتتیک را باز کرد که برای فراهم کردن شرایط خاص، تنظیم و طراحی شدند. کاوش و تحقیق برای مواد بهبود یافته تا به امروز ادامه دارد. بسیاری از الیاف جدید نتیجه تلاش برای ساخت ابریشم مصنوعی(Artificial silk) می باشد. مواد مرکب (Compositematerials) هم اکنون در کلیه کاربردها یی که قبلا مخصوص فلزات بود، مورد استفاده قرار می گیرد. امکانات برای یافتن جانشین های جدید به نظر بی انتها و پایان ناپذیر می ایند.
سیر تکاملی پلاستیک ها
پلاستیک های طبیعی
مواد طبیعی اصلاح شده
پلاستیک های سنتتیک یا مصنوعی قدیمی
پلاستیک های سنتتیک تجاری
پلاستیک های طبیعی • شاخ • لاک شیشه ای • گوتاپرشا(نوعی از کائوچوی طبیعی با ساختار ترانس)مواد طبیعی اصلاح شده قدیمی • لاستیک • سلولوئید پلاستیک های مصنوعی یا ساخته شده قدیمیپلاستیک های مصنوعی تجارتی
پلاستیک های طبیعی
نقطه شروع این پلاستیک ها در انگلستان قرون وسطی بود. • شاخ • لاک شیشه ای یا شلاک (shellac) :در حوا لی سال های 1290 میلادی وقتی که مارکوپولو از سفر خود به آ سیا، به اروپا بازگشت، لاک شیشه ای را با خود به همراه آورد. او لاک شیشه ای را در هندوستان پیدا کرد، جایی که مردم، قرن ها بود که از آن استفاده می کردند. آنها خواص بی نظیر یک پلیمر طبیعی را که از حشرات به جای شاخ گاو به دست می آمد، کشف کرده بودند.حشره ای که پلیمر را تولید می کرد، بچه حشره ساس مانندی بود که Lac نامیده می شد که در نواحی هندوستان و آسیای جنوب شرقی زندگی می کند. • گوتا وپرشا Gutta percha یا لاستیک طبیعی با ساختار ترانس:گوتا پرشا، یک پلیمر طبیعی با خواص قابل ملاحظه می باشد. آن از طریق درختان گوتا پلاکوئیوم ( Palaquium gutta trees) که یک درخت بومی مخصوص منطقه شبه جزیره مالایا می باشد، تهیه می شود. در سال 1843، William montgomeria گزارش کرد که درMalaya، از گوتا
پرشا برای ساختن دستگیره های چاقو استفاده می شود.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 78 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 19 |
زباله های جامد و بازیافت آن
برای دفع صحیح و بهداشتی زباله ها، بایستی زباله ها را با توجه به جنس اجزاء تشکیل دهنده آن جدا سازی کرد. زباله ها شامل زباله های تر و خشک است.زباله های تر مثل پوست میوه، سبزیجات، پسمانده های فضای سبز و ... زباله های خشک و فساد ناپذیر مانند انواع فلزات، پلاستیکها، پارچه، شیشه، چوب و کاغذ است.
پس مانده های گیاهی و حیوانی برای ساخت کود و کمپوست استفاده می شود. به کود تهیه شده از مواد آلی موجود در زباله، کمپوست گفته می شود. شیشه را برای تبدیل و بازیافت آن، کاغذ را برای استفاده مجدد در ساخت کاغذ و مقوا باید در محل های جداگانه گذاشت. از این مواد بی مصرف می توان با انجام اعمال و تغییراتی بر روی آنها، دوباره استفاده کرد.
بازیافت ضایعاتی مثل آلومینیم، شیشه و کاغذ و لحاظ اقتصادی بسیار با صرفه است.
بازیافت فلزات
جستجو درباره بازیافت فلزات در نشریات چاپ شده می تواند بسیار مشکل باشد زیرا منابع جداگانه زیادی با اطلاعات مربوطه موجودند.گروه هایی که با این موضوع سر و کار دارند عبارتند از:مهندسین متالورژی.مهندسین شیمی.مهندسین معدن.شاغلان مدیریت زباله.مهندسان محیط زیست و دانشمندان و هر کدام از این ها با بحث هایی که به منابع انرژی و آلودگی اشاره دارند ارتباط نزدیک دارند.مانند بحث های اجتماعی.اقتصادی و سیاسی.بنابراین نتایج مطالعات و اطلاعات علمی می تواند در شمار عظیمی از مجله ها.گزارش ها و کتاب ها ظاهر شود.هدف این فصل عبارت است از: بررسی مختصر بحث های مهمتر این موضوع .معین کردن نشریات مهم و معرفی کردن واژگان و تعریفاتی که برای صنعت فلزات ثانوی استفاده می شوند.یکی از اهداف اصلی این کار مهیا کردن شرح کامل تکنولوژی مدرن فلزات ثانوی است.
بقای منابع به وسیله استفاده دوباره و بازیافت مواد شاید به هزار سال افزایش یابد که بازیافت فلزات و آلیاژها می تواند نمونه ای از این فعالیت ها باشد.به طوری که تخمین زده می شود از زمانی که تمدن شکل گرفته تا سال 1900 یک میلیارد تن فلز تولید شده است.این رقم تا سال 1950 به پنج میلیارد تن افزایش یافته است و در سال 1980 به تنهایی ۵.۸ میلیارد تن فلز تولید شده است.این افزایش سرسام آور تولید فلزات گروه های مربوط به محیط زیست و جنگل ها را برانگیخت که در طی بیست سال اخیر برای کاهش آلودگی مقدار مصرف اولیه را تعدیل کنند و سطح بازیافت را افزایش دهند.به گونه ای که به ازای هر تن فلزی که بازیافت می شود زباله هایی که از تولید مواد اولیه به وجود می آید کاهش می یابد:
چهار تن برای آهن
دویست تن برای مس
دویست هزار تن برای پلاتین
در مجموع 50 الی 90 درصد کاهش مصرف انرژی
به علاوه با توجه به آمارهای بالا سالانه دویست الی سیصد میلیون تن فلز قراضه کاهش می یابد.
در سال 1974 در ایالت کینگ دام نشریه ای با عنوان "جنگ با زباله و سیاست بازیافت" چاپ شد.که گر چه فقط شامل چند توصیه بود ولی باعث شد که امر بازیافت به طور عمومی و سیاسی افزایش یابد. به دنبال آن در سال 1976 اولین گزارش انجمن مدیریت زباله (W.M.A.C) منتشر شد تحت عنوان "یک مدیریت فراگیر زباله باید در کنار علم و اقتصاد به عنوان یک هدف مطرح شود به گونه ای که از تولید بیشتر زباله جلوگیری شود و از موادی که تولید می شوند در تمام مراحل استفاده بهینه شود."مهمتر عمل "کنترل آلودگی" در سال 1974 و عمل "حفاظت محیط زیست" در سال 1990 بود که موجب شد بسیاری از نوشته ها به سیاست بازیافت به عنوان تنها راه چاره بنگرند.
اهمیت بازیافت مواد از زباله ها از چند لحاظ است:
۱.افزایش بهای بعضی از سنگ های معدنی.
۲.این حقیقت که بهره برداری طولانی از منابع سبب تمام شدن آن ها خواهد شد اگر بازیافت صورت نگیرد.
۳.تلاش ملی و بین المللی برای حفظ بهای معادن مانند اعمال سازمان OPEC
۴.حفظ واردات (فلزات و انرژی)
۵.افزایش فشار بر کشورها برای خود کفایی در استراتژیک کالا
۶.افزایش اهمیت کنترل آلودگی
۷.افزایش پس اندازها
۸.و اینکه افزایش بهای موادی که مستقیم از سنگ معدن به دست می آیند موجب استفاده بیشتر از مواد بازیافتی می شود.
قابل توجه است که هر جامعه به طور کلی هنگامی که دارای تجهیزات کمی است متوجه منابع خود نیست و هنگامی که در خطر و تهدید است به محیط زیست خود توجهی نمی کند.
برای استفاده بهتر از منابع باید با بقای مواد و هزینه انرژی تعادل برقرار کنیم.بحران انرژی 1973 باعث شد که بسیاری از پروژه ها به بقای انرژی توجه کنند.اما بعد از آن به نظر می رسد که مصرف انرژی و مواد اولیه افزایش یافته است.یکی از دلایل کاهش بهره برداری از معادن و سنگ های معدنی تولید بیشتر زباله است که این باعث توجه بیشتر به زباله ها نیز شده است.به علاوه احساس نیاز به زمین جمع آوری زباله در حال افزایش است.در بعضی کشورها زمین جمع آوری خود یک منبع کمیاب است.چنین عواملی باعث شده است که بهره برداری از منابع محدود شود.
مباحثه های زیادی در این مورد و موضوع های وابسته وجود داشته است که بعضی از مناسب ترین مشاهدات به طور خلاصه اینگونه است:
"ممکن است روزی بیاید که سیاستمداران ما منابعی را که در طی 350 سال به وجود آمده اند مصرف کنند.که به خاطر این گناه نسل آینده هرگز ما را نخواهند بخشید."
"جامعه مدرن بیشتر به انهدام تاکید دارد تا کنترل و بازیافت.و اینکه منابع ما محدود هستند و از آن جایی که روش های دفع زباله هنوز خیلی ابتدایی است. از قبیل سوزاندن. دفن کردن.ریختن در رودخانه ها و دریاها که اینها توام شده اند با تکنیک های پیشرفته فشردن و سوزاندن که به عنوان انهدام زباله به کار می روند. "
" تقریبا خیلی دیر است برای بیدار شدن از کابوسی که ممکن است جهان ما در میان زباله های خود غرق شود."
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 11 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 10 |
موضوع:
روشهای بازیافت انرژی در فرآیند تقطیر
چکیده:
پالایشگاهها، مجتمعهای پتروشیمی و صنایع شیمیایی از عمدهترین مصرف کنندگان انرژی در میان صنایعی هستند که انرژی را به صورت سوخت، بخار و برق مصرف میکنند. هر یک از مجتمعهای فوق دارای گونههای مختلف فرآیندهای عملیاتی میباشند که بطور مشترک و یا مستقل از هم در سرویس میباشند. از میان فرآیندهای متداول، عملیات تقطیر در پالایشگاهها از نقطه نظر مصرف انرژی از اهمیت ویژهای برخوردار هستند.
مقدمه
عملیات تقطیر درپالایشگاهها عبارت است از فرآیند اقتصادی جداسازی برشهای نفتی جهت حصول به یک مشخصه کیفی خاص میباشد. در فرآیند تقطیر که پارامتر اختلاف نقاط جوش اجزا تشکیل دهنده، عامل جداسازی است، عملیات تکراری تبخیر و میعان که تا جداسازی موردنظر انجام میگیرد، باعث به هدر رفتن مقادیر زیادی انرژی میگردد. انرژی لازم در یک فرآیند تقطیر از طریق جوشآور تامین میگردد. با توجه به قابلیت در دسترس بودن و اقتصاد فرآیند، منبع تامین گرما جهت جوشآور شامل بخار آب، روغنهای داغ و یا کوزهها میباشند.
بخارات داغ در داخل برج به سمت بالا حرکت میکنند و با مایعاتی که با سمت پایین در جریان هستند، در چندین مرحله (روی سینیها) تماس پیدا میکنندو در نهایت با تبادل حرارت به تعادل میرسند. اجزا سبک تبخیر شده، در حالی که اجزا سنگین میعان میشوند. بخارات در بخش بالاسری که غنی از اجزا سبک است، میعان میشوند. بخشی از این مایعات به برج برگردان میشود و بخشی به عنوان محصول از بالاسری خارج میگردد . گرمای حاصل از میعان اغلب به هوا یا آب و یا هر دو منتقل میشود و گاهی نیز به عنوان پیش گرمکن جریان خوراک و یا سایر موارد استفاده میگردد. در واقع مقدار این انرژی تعیین کننده است و همین امر آن را برای بازیافت جذابتر میکند، اما به دلیل سطح دمای پایین، استفاده مفید از آن امکانپذیر نمیگردد. به علاوه بخش اعظم آن نیز بوسیله تشعشع و جابجایی از سیستم تقطیر به محیط منتقل میشود.
کاهش مصرف انرژی در عملیات تقطیر، امروزه در کاهش قیمت تمام شده محصولات بسیار موثر است. بنابراین پایش مصرف انرژی و مقایسه با یک معیار استاندارد و آنالیز و تفسیر انحراف از حالت استاندارد و در تمام مراحل و بطور مداوم امری ضروری است. به همین دلیل ارائه روشهای کاهش مصرف انرژی نسبت به معیار استاندارد اهمیت ویژهای داشته و مورد توجه خاص قرار میگیرد.
بهبود شرایط عملیاتی
جریان برگردان
فعالیت اساسی در این بخش جهت بهینهسازی مصرف انرژی عبارت است از بهبود کیفیت عملیات و تعیرات. نظر به اینکه هر دو فعالیت مزبور نیاز به سرمایهگذاری زیادی ندارند، دستاوردی باارزش تلقی میشوند.
در یک واحد تقطیر، مهمترین متغیر، میزان جریان برگردان میباشد. معمولا ً تغییر در میزان برگردان سبب تغییر در میزان جداسازی و در نهایت کیفیت محصولات میگردد، مگر آنکه سایر پارامترهای عملیاتی به نحوی تغییر یابند که این عدم تغییر جبران گردد. هرگونه کاهش در میزان جریان برگشتی سبب کاهش بار حرارتی ورودی به برج (از طریق جوشآور یا کوره) خواهد شد. بنابراین بازیافت انرژی از طریق کاهش نسبت جریان برگشتی بایستی با درنظر گرفتن سطح کیفی محصولات باشد. معمولاً کیفیت محصولات تولیدی بالاتر از سطح حداقل میباشد. پس بهتر است با کاهش مرحلهای میزان جریان برگردان، سطح کیفی محصولات تا رسیدن به حداقل سطح قابل قبول آزمایش گردد. ملاحظه میشود که در اینجا بازیافت انرژی بدون نیاز به سرمایهگذاری قابل انجام است. پیشنهاد دیگر عبارت است از افزایش خوراک ورودی بدون افزایش میزان جریان برگردان برج که در هر دو روش مذکور مقدار قابل توجهی انرژی بازیافت خواهد شد.
محل ورودی خوراک
یک متغیر عملیاتی مهم دیگر عبارت است از محل ورودی خوراک (سینی خوراک)، به برج که مصرف انرژی را تحت الشعاع قرار میدهد. انتخاب نامناسب نسبت عریانسازی به قسمت غنیسازی در یک برج تقطیر، سبب کاهش بازدهی در یکی از قسمتهای برج تقطیر خواهد شد. در چنین حالتی انرژی زیادتری جهت استحصال محصولات موردنظر مصرف خواهد گردید. بنابراین اغلب ممکن است در طراحی اولیه (با سرمایهگذاری اندک) چند محل ورودی خوراک درنظر گرفته شود. در نهایت میبایست دادههای عملیاتی بدست آمده از هر یک از محلهای خوراک ورودی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و محلی انتخاب گردد تا با مصرف حداقل میزان انرژی، محصولاتی با حداکثر کیفیت بدست آید. این مساله بخصوص در واحدهایی که خوراکهای مختلفی را استفاده میکنند، حایز اهمیت است.
فشار
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 19 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 16 |
روش تیتراسیون آمپر سنجی -u 504500
گفتگوی عمومی
مهارت و دقت لازم، در تیتراسیون آمپرسنجی از روشهای کالوریمتری است. رسوبات کلر که بیش از 2mg/L است، با استفاده از نمونه های کوچکتر و یا با استفاده از رقیق سازی بوسیله آبی که نه کلر رسوبی دارد ونه ترکیبات کلر دار، به بهترین شکل ، اندازه گیری می شود. این روش می تواند برای تعیین کل کلر به کار رود و همچنین بین کلر ترکیبی و آزاد، در این رومش تفاوت وجود دارد. جداسازی بیشتر، برای اجزای مونوکلروآمین و دی کلروآمین با کنترل کردن غلظت KI و PH قابل کنترل است.
a . نکته: روش آمپرسنجی اقتباسی است خاص از اصول قطبش سنجی ( پولاروگرافیک: وابسته به اندازه گیری شدت جریان های الکتریسیته در یک محلول ) . کلر آزاد در PH ای بین 6.5 و 7.5 تیتر می شود، بازه ای که در آن کلر ترکیبی به آهستگی واکنش می دهد. در عوض، کلرترکیبی، در حضور مقدار مناسبی KI در بازه PH بین 3.5 تا 4.5 تیتر می شود. وقتی که کلر آزاد تعیین مقدار شد، PH نباید از 7.5 بیشتر شود زیرا پیشرفت واکنش در مقدار PH بالاتر کند می شود. همچنین PH نباید کمتر از 6.5 باشد زیرا در مقادیر پایین تر PH ، کار ترکیبی ممکن است در غیاب ید وارد واکنش شود. بعد از تعیین مقدار کلر ترکیبی ، PH نباید کمتر از 3.5 شود ، زیرا که در PH های پایین تر عوامل مزاحم دخالت می کنند. همچنین PH نباید بیشتر از 4.5 باشد، زیرا که واکنش یدی در مقادیر بالاتر PH، قابل اندازه گیری نیست. مونو کلرو آمین نسبت به دی کلرو آمین تمایل بیشتری دارد تا با ید واکنش دهد. که این امر ، تمایز بیشتر این دو ماده را فراهم کرده. با افزودن مقدار کمی KI ، در بازه PH خنثی ، می توان مقدار مونو کلرو آمین را تخمین زد. پایین آوردن میزان PH تا بازه اسیدی و افزایش غلظتKI امکان تعیین دی کلرو آمین را به طور مجزا فراهم می کند. کلرو آمین های آلی هم بسته به فعالیت کلر آن ها در ترکیب آلی، همچون کلر آزاد، مونو کلرو آمین یا دی کلرو آمین قابل تعیین است.
اکسید فیل آرسین حتی در محلول رقیق هم پایدار است و هر مول آن با دو کلی والان هالوژن وارد واکنش می شود. یک سل آمپر سنجی خاص برای آشکار سازی نقطه پایان تیتراسیون کلر این اکسید فنیل آرسین رسوبی به کار می رود. سلول شامل دو الکترود است. یکی الکترود مرجع خنثی ( قطبش ناپذیر) که در محلول نمکی غوطه ور شده و دیگری الکترود کاملا قطبش پذیر فلز نجیب که در تماس با هر دو محلول نمکی و نمونه تیتر شونده است. در برخی کاربردها، انتخاب پذیری، افزودن 200 میلی ولت به الکترود پلوتونیم در مقابل نقره – نقره کلراید بهبود می یابد. یک دیدگاه دیگر، تعیین نقطه پایانی است که در آن از الکترود های دوگانه پلوتونیم و سل جیوه استفاده می شود. به همراه یک تقسیم کننده ولتاژ به منظور تحت تاثیر قرار دادن پتانسیل در بین الکترود ها و همچنین یک میکرو آمپر متر نیز به کار می رود. اگر کلری در نمونه باقی نمانده باشد، عددی که میکرو آمپر متر می خواند به طور نسبی کم است. زیرا که سلول قطبیده شده هر چه میزان رسوب در نمونه بیشتر باشد، عددی که میکرو آمپر متر می خواند بیشتر است. وسیله اندازه گیری به تنهایی به عنوان آشکار ساز نقطه صفر عمل می کند. به عبارت دیگر ، چیزی که وسیله اندازه گیری به طور واقعی، می خواند، مهم نیست. بلکه فراتر از آن عدد نسبی که در پیشرفت تیتراسیون می خواند مهم است. افزایش تدریجی اکسید فنیل آرسین، بدلیل کاهش مقدار کلر، باعث می شود که سل بیشتر و بیشتر قطبی شود. وقتی که با اضافه کردن اکسید فنیل آرسین و دیگر تغییری در عددی که آمپر سنج نشان می دهد، رخ ندهد، نقطه پایانی مشخص می شود.
b . عوامل مزاحم : امکان تعیین دقیق مقدار کلر آزاد در حضور نیتروژن تری کلرید NCL3 یا دی اکسید کلر وجود ندارد. زیرا کهاین مواد به صورت جزئی مثل کلر آزاد تیتر می شوند. در صورت حضور NCL3 ، این ماده هم مانند کلز آزاد و هم مانند دی کلرو آمین بطور جزئی تیتر می شود و خطای مثبتی برای هر دو جزء با سرعت %/min 5.1 ایجاد می کند. همچنین ممکن است برخی کلرو آمین های آلی هم در هر مرحله تیتر شوند. مونو کلرو آمین در کسر کلر آزاد دخالت می کندو دی کلرو آمین می تواند عامل مزاحم در کسر مونو کلرو آمین باشد، مخصوصا در دماهای بالا وزمان های طولانی تیتراسیون. هالوژن های آزاد به جز کلر، مثل کلر آزاد تیتر می شوند. کلر ترکیبی با یون های ید واکنش می دهد تا تولید ید کند. تیتراسیون کلرترکیبی احتیاج به افزودن KI دارد و وقتی که تیتراسیون برای کلر آزاد بعد از تیتراسیون کلر ترکیبی انجام می شود، ممکن است نتایج نادرست باشند. مگر اینکه سل اندازه گیری با آب مقطر به طور کامل بین تیتراسیون ها ، تست شود داده شود.
در نمونه ها به عوامل مزاحم مس اشاره شده که از سیم های مسی ایجاد می شود و یا بعد از عملیات سولفات مس سنگین مخازن بامس فلزی که روی الکترودها پوشانده شده، بوجود می آید. هچنین یون های نقره، الکترود را سمی می کند. عوامل مزاحم در برخی آبهای بشدت رنگی و در آبهایی که در آنها عوامل سطح فعال (surface active) وجود دارد، در تیتراسیون دخالت می کنند. دمای خیلی پایین، پاسخگویی به سل اندازه گیری را کاهش می دهد. بنابراین به زمانی طولانی برای تیتراسیون احتیاج است، اما دقت تاثیر چندانی ندارد. کاهش (احیاء) در سرعت واکنش با مقادیر PH بالای 7.5 اتفاق می افتد، برای غلبه بر این حالت، همه نمونه ها را تا PH=7 یا پایین تر ، بافری می کنیم. به عبارت دیگر، بعضی مواد، مثل منگنز، نیترات و آهن مزاحمت ایجاد نمی کنند. هم زدن شدید تیتراتورهای تجاری می تواند مقادیر کلر را با عمل تبخیر پایین بیاورد. وقتی که رقیق کننده برای نمونه های شامل مقادیر بالای کلر بکار می رود، دقت کنید که آب مقطر، از کلر، آمونیاک و ترکیبات کلر، عاری باشد.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 148 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 13 |
صنعت رنگ سازی
دید کلی
رنگ در دنیای امروز نقش بسیار مهمی در پرورش ذوق و قرایح بشری و ارضای نیازهای زیبا شناختی وی ایفا می کند. بدین جهت است که احساس رنگ را به تعبیری حس هفتم میگویند. انسان در پهنه تولید تزئین خانهها ، پوشاک و حتی نوشابهها در هنر ، نقاشی ، صنایع کشتیرانی و امور ارتباطات محصولات مصرفی در صنایع فضایی و خلاصه در همه شئونات با رنگ سر و کار دارد. بطور کلی ، از رنگ علاوه بر ایجاد زیبایی محیط ، جهت حفاظت اشیا در مقابل عوامل طبیعی و غیره استفاده میشود.
تاریخچه
سابقه استفاده از مواد رنگی توسط انسان ، به دوران غارنشینی میرسد. اولین کاربرد واقعی و عملی مواد رنگی را میتوان در ساختن کشتی نوح مربوط دانست که برای جلوگیری از نفوذ آب و پوسیدگی آن ، از مواد رنگی استفاده شده بود. بعدها از مواد رنگی برای حفاظت چوب از پوسیدگی در بناهای چوبی و زمانی که استفاده از وسایل آهنی متداول شد، برای جلوگیری از زنگ زدن آنها استفاده میشد .
اجزای تشکیل دهنده رنگها
هر رنگ اصولا از دو قسمت اصلی تشکیل شده است که عبارتند از:
رنگدانه
ماده رنگی نامحلول در آب است ( خاک رس ناخالص رنگی و پودر برف از سنگهای رنگی بهعنوان اولین رنگدانه ها مورد استفاده انسان قرار میگرفتند ).
محمل رنگها
مایعی است که با رنگدانه مخلوط شده ، کاربرد آنرا آسان میکند و در چسبیدن آن ، کمک میکند ( از سفیده تخم مرغ ، چسب عسل محلول قند بهعنوان محملهای رنگ استفاده میشد). امروزه متداولترین محملهای رنگدانهها را آب یا روغن تشکیل میدهد. از اینرو رنگها را به دو دسته رنگهای روغنی و رنگهای آلی تقسیم میکنند.
انواع رنگدانه
اکسیدها
لیمونیت ( Fe2O3.2H2O ) برای تهیه رنگ قرمز مصرف میشود و یکی از قدیمیترین رنگدانههاست.
هماتیت ( Fe2O3 ) برای تهیه رنگ قرمز روشن بکار میرود.
دیاکسید تیتان ( TiO2 ) برای تهیه رنگ سفید روشن و بسیار مرغوب که در هوا تیره نمیشود، بکار میرود. معمولا آن را با سولفات باریم مخلوط میکنند.
اکسید روی ( ZnO ) که از مهمترین رنگدانه های سفید است و از تجزیه کربنات روی و یا سوزاندن فلز روی در هوا حاصل میشود.
سرنج ( Pb2O3 ) که رنگ سرخ یا قرمز تیره دارد و بیشتر برای پوشانیدن سطح قطعات فولادی بهمنظور حفاظت آنها از زنگ زدن کاربرد دارد.
سولفید روی و لیتوپن
سولفید روی برای تهیه رنگ سفید مات مصرف میشود و از مزایای آن ، این است که بر خلاف سفیداب سرب در هوا سیاه نمیشود. این رنگدانه معمولا در تجارت بصورت مخلوطی از سولفید روی و سولفات باریم به نام لیتوپن مصرف دارد که رنگ سفید بسیار مرغوب است.
سفیداب سرب
این رنگ دانه عمدتا شامل Pb(OH)2 , PbCO3 که از قرن ها پیش شناخته شده بود. قدرت پوشش آنها زیاد است، ولی در هوا بهعلت وجود H2O به مرور سیاه میشود. برای تبدیل مجدد آن به رنگ سفید میتوان از تاثیر پراکسید هیدروژن بر آن استفاده کرد.
دوده چراغ و زغال استخوان
یکی از اجزای رنگ سیاه و مرکب است و برای تغییر رنگ سفید به میزان دلخواه نیز مصرف میشود.
رنگدانههای فلزی
مانند پودر آلومینیم در روغن جلا که از آن برای حفاظت وسایل آهنی و فولادی استفاده می شود
برنز آلومینیم ( آلیاژ Al, Cu ) در روغن جلا که از آن ، برای ایجاد رنگ بسیار زیبای طلایی برای دور قابها و ... استفاده میشود.
رنگدانههای الوان
رنگدانههای آبی: مهمترین این این رنگدانهها ، آبی پروس و آبی نیلی یا لاجورد است. آبی پروس یکی از مهمترین رنگهای آبی است. لاجورد نیز یکی از رنگهای آبی مرغوب است که از حرارت دادن مخلوط کائولین ، کربنات سدیم ، گوگرد و زغال سنگ در غیاب هوا حاصل میشود.
رنگ دانه های زرد: مهم ترین این رنگدانهها ، کرومات روی و کرومات سرب است. از قطران زغال سنگ نیز رنگدانههای الوانی بصورت نمکهای نامحلول فلزات بدست میآید که در هیدروکسید آلومینین بصورت ژله میبندد. این ژله را پس از خشک کردن بهصورت پودر با رنگدانههایی نظیر کربنات کلسیم و سیلسس مخلوط میکنند و در انواع رنگهای مورد نیاز بکار میبرند.
رنگهای روغنی
در این نوع رنگها ، رنگدانه را در یک روغن خشک شونده که استر گلیسیرین با اسیدهای چرب ، نظیر اسیدهای اولئیک و یا لینولنیک میباشد، حل میکنند. این روغنها در هوا اکسیده شده ، به ترکیبات سیر شده تبدیل میشوند و لایهای سخت مقاوم و محافظ تشکیل میدهند که از نفوذ آب در رنگدانه جلوگیری میکنند.
رقیقکننده
برای رقیق کردن و سهولت کاربرد رنگ بکار میرود و معمولا یک حلال هیدروکربنی نظیر ترپنتین است که به روغن تربانتین شهرت دارد.
خشک کننده
یکی از اجزای رنگهای روغنی است که در حقیقت نقش کاتالیزور را در تسریع اکسیداسیون و خشک شدن رنگها را دارد و معمولا مخلوطی از اکسید های سرب ، منگنز و کبالت در ( روغن بزرک ) بصورت استر مصرف میشود.
رنگهای پلاستیکی
با اضافه کردن رزینهای سنتزی نظیر رزین حاصل از فنل و فرمالدئید که خاصیت پلاستیکی دارد، در روغن جلا ، رنگهای پلاستیکی حاصل میشود. این نوع رنگها به خاطر دوام و قابل شستشو بودن ، اهمیت و کاربردهای زیادی داردن.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 39 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 29 |
رسوب دهی لایه های نازک سخت ویا نرم
مقدمه
مورفولوژی یک پوشش بطور عمده به فناوری بکار گرفته شده بستگی دارد. بطور کلی روشهایی که در آن پوشش از فاز بخار رسوب داده میشوند. را میتوان دو گروه اصلی تقسیم کرد روش رسوب شیمیایی بخار CVD و روش رسوب فیزیکی PVD بعلاوه از روشهایی به نام روشهای کمکی یا تحریک شده نیز استفاده میشود. بعنوان مثال روش کمکی پلاسمای رسوب شیمیایی بخار PA-CVD یا فرآیندهای دما توسط مانند روش دما متوسط CVD که با MT-CVD نمایش داده میشود نیز گسترش پیدا کرده است. همانطور که در شکل 5.1 نشان داده شده است بعنوان مثال به روشهای فوق مواردی مثل پرایدهای نسوز، کارمیدها، نیتریدها ،اکسیدها وترکیب های مختلفی از این گونه پوششها را میتوان رسوب داد.
5.2 روشهای رسوب شیمیایی بخار
5.2.1 طبقه بندی فناوریهای CVD
در روش رسوب شیمیایی بخار واکنش کننده ها بصورت گاز تامین شده و واکنشهای شیمیایی در اثر گرما در سطح زیر لایه گرم شده انجام میشوند. در روشهای CVD معمولا فرآیند در درجه ر600 تا 1100 درجه سانتیگراد انجام میشود هزینه فرآیندهایی که در درجه وارستای پایین تر نیز کار می کنند بکار گرفته شده است. در جدول 5.1 میتوان روشهایی از CVD که بیشتر در صنعت ارز برش بکار می رود را ملاحظه کرد.
In به شکل سنتی خود فناوری CVD بدون فرآیندهای کمکی در فشار محیط مثل پوشش دهی در فشار محیط APCVD ,CVD یا در فشار پایین مثل پوشش دهی به فشار کم CVD استفاده میشود. از فناوری APCVD که به پوشش دهی با دمای بالای (HT-CVD) CVD نیز معروف است بعنوان پرمصرف ترین روش پوشش میتوان نام برد.
در روش کلاسیک پوشش دهی CVD که از سال 1969 در صنعت بکارگرفته شد از در یک لحظه ای حفاظت شده از اتمسفر محیط،تحت گاز هیدروژن فشار 1 اتمسفر یا کمتر تا 1000C گرم میشود. همچنین ترکیبات تبخیر شدنی به اتمسفر هیدروژن اضافه میشوند. تا بتوان ترکیبات فلی وغیرفلزی را رسوب داد. یک جنبه مشترک تمام فناوریهای CVD افزودن عنصر مورد نظر در پوشش به شکل یک هالوژن مثل Tic4 در ورد لایه های Ti(cN) یا TiN ,Tic یا مخلوطی از هالوژنها مثل Ticl4 +Bcl3 در مورد لبه های TiB2 میتوان نام برد.
5.2.2 روش تحت فشار اتمسفر رسوب شیمیایی بخار (APCVD)
وسایل بکار گرفته شده برای رسوب دهی لایه TiN به روش CVD در شکل 5.2 ارائه شده است در این روش یک محفظه واکنش گرم شده و وسایل انتقال گاز مورد نیاز است. در بیشتر موارد زیر لایه به روش هرفت یا تشعشعی ازداخل محفظه پوشش دهی گرم میشود. فرآیند با تغییر دادن درجه حرارت قطعات تحت پوشش ترکیب شیمیایی و فشار گانه ها کنترل میشود. همانطور که قبلا اشاره شد واکنشهای هالیه فلزات مثلا با هیدروژن ،نیتروژن یا متان. بکار گرفته میشود تا بتوان پوششهایی مثل انواع نیترید ها یا کاربیدهای فلزات را ایجاد کرد.
بعنوان مثال واکنشهای ذیل برای ایجاد پوششهای به ترتیب نیترید نتیتانیوم وکاربید تیتانیوم بکار گرفته میشود:
لایه اکسید آمونیومو را میتوان با واکنش ذیل ایجاد کرد.
With با مخلوطهایی از هالیه فلزات، هیدروژن ،اکسیژن، نیتروژن ،هیدروکربنها و ترکیبات بر، پوششهای مختلفی از نیترید، کاربید و براید فلزات را میتوان به روش CVD ایجاد کرد. در حال حاضر متداولترین پوشش های ایجاد شده به روش هستند (شکل 5.3) لایه های ایجاد شده به روش CVD ساختار میکروسکوپی ستونی دارند هر چند رسوبات اولیه گاهی به شکل هم محور هستند.
بطور خاص اندازه دانه وساختار میکروسکوپی اولیه به شدت به شرایط اعمال شده در فرآیند بستگی دارد.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 39 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 64 |
خوردگی
تغییراتی راکه در مواد در نتیجه واکنش های شیمیایی یا الکتروشیمیایی سطحی با محیط اطراف آنها ایجاد شده و باعث تخریب تدریجی قطعات می شود خوردگی نامند. مقاومت شیمیایی به عنوان قابلیت ماده از نظر ایستادگی در مقابل تخریب در اثر واکنش شیمیایی بین سطح تماس قطعه و محیط اطراف آن (اعم از مایع مانند آب ،گاز مانند( s, o2 , n o x Nh3 )جامد مانند ماده سوخت هسته ای و جدار داخلی ظرف حاوی سوخت ) تعریف شده است ، کافی نبودن این مقاومت شیمیایی یکی از دلایل برای محدود بودن طول عمر قطعات یا ماشین آلات وتجهیزات صنعتی است . بنا بر این خوردگی واکنشی نامطلوب است که سبب جداشدن تدریجی اتمها از سطح قطعه و تخریب آن میگردد .
سرعت فعل و انفعال خوردگی بستگی به عواملی مانند درجه حرارت و غلظت محیط اثر کننده خواهد داشت . البته عوامل دیگری مانند تنش مکانیکی و فرسایش میتواند به خوردگی کمک کند .
پدیده خوردگی بیشتر در فلزات و آلیاژهای آنها ظاهر می گردد ، زیرا که اغلب فلزات و آلیاژها تمایل به ایجاد ترکیباتی با اتمها یا مولکولهایی از محیط اطراف خود ( در بسیاری از حالات محیط اکسید کننده از ناپایداری کمتری برخوردار است ) که تحت شرایط موجود از لحاظ ترمودینامیکی پایدار است ، دارد.
مواد غیر فلزی مانند مواد سرامیکی ( بویژه از نوع اکسید) و پلیمری تحت تاثیر واکنشهای الکترو شییمیایی قرار نمی گیرد ، اما تحت شرایطی واکنش های شیمیایی میتواند بطور مستقیم بر روی این مواد تاثیر نموده و موجب تخریب آنها گردد .برای مثال سرامیکهای نسوز در درجه حرارتهای بالا میتواند با نمک مذاب واکنش های شیمیایی انجام دهد . پلیمرهای آلی هم میتواند با انجام واکنش شیمیایی با حلالهای آلی تخریب گردد . بعضی
اوقات هم مولکولهای آب می تواند توسط بعضی از مواد آلی جذب شده و سبب ایجاد تغییراتی در ابعاد و خواص مکانیکی آنها گردد.
مثالهایی که می توان از مشاهدات عینی روزمره خود برای خوردگی بیان نمود عبارت است از : خوردگی لوله های آب ، خوردگی بدنه اتومبیل در هوای مرطوب، خوردگی کشتی ها ، خوردگی تجهیزات و ماشین آلات در صنایع مختلف ، بویژه صنایع شیمیایی در مجاورت هوای مرطوب و یا در مجاورت با گازها ( مانند NH3 ، Nox ، H2S ، SO2 ) خوردگی شوفاژها با آب گرم ، خوردگی تجهیزات ماشین های تولید بخار و تور بین های گازی .
1-1- خوردگی الکترو شیمیایی
فعل و انفعالات خوردگی بیشتر الکترو شیمیایی است . آبی که شامل نمکهای محلول است ( مانند آ ب دریا، آب لوله کشی ، آب باران ) یکی از مایعات الکترو لیتی است که سبب انجام بیشترین واکنش های خوردگی میگردد .برای درک بهتر این این نوع خوردگی به بیان واکنشهای الکترو شیمیایی می پردازیم .
موقعی که قطعه فلزی مانند روی در مایع الکترو لیتی مانند اسید هیدروکلریک (HCL ) قرار گیرد اتمهای این فلز در اسید حل میشود یا به عبارتی دیگر توسط اسید خورده می شود . بدین ترتیب اتمهای فلز بصورت یون از فلز جدا شده و داخل الکترولیت میشود و در نتیجه جریان الکتریکی بین فلز و الکترولیت برقرار می گردد . در اینجا واکنش شیمیایی زیر به صورت اکسیداسیون در آند انجام میگیرد :
( واکنش آندی )
Zn Zn 2+ 2e-
( بداخل فلز ) (بداخل الکترو لیت ) (درسطح فلز)
و یا واکنش آندی در تولید مس( خالص) الکترودی از مس خام ( مس آندی )
(واکنش آندی 2+ + 2e- Cu C u
و بر عکس که واکنش زیر در آن فلز با گرفتن الکترون به صورت اتم فلز آزاد میشود ، واکنش کاتدی نامیده میشود :
(واکنش کاتدی)
Cu 2+ + 2e - Cu
(یون مس موجود
( رسوب در سطح خارجی الکترود) (الکترون از فلز) در الکترولیت)
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 13 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 11 |
مقدمه
سنگهای تهنشتی آواری:
سنگ های تهنشتی آواری یا تخریبی شامل سنگهای مختلفی است که دارای منشاء واحدی هستند این سنگ ها بر اثر عوامل مختلف مانند جریان آب، حرکت یخچال، و باد از محل اولیه خود حرکت کرده و هر اندازه که از مبدا خود به نقاط دورتر انتقال یافته باشند بیشتر خرد شده و گوشه ها و زوایایشان از میان رفته و مدور شده اند این قطعات خرد شده را بر حسب بزرگی و کوچی به اسامی زیر می نامند که شامل : ریگ – شن – ماسه – گل – رس می باشد.
رس:
قطر آن 0001/0 تا 005/0 میلی متر می باشد باید در نظر داشت که سنگ های آذرین بر اثر عوامل مختلف به ویژه آب بتدریچ تجزیه می شوند و در میان عناصر تشکیل دهنده آنها تنها کوارتز در مقابل عوامل خارجی بیشتر مقاومت می کند و تجزیه نمی شود ولی آن هم بر اثر عمل مکانیکی آنها به تدریج ساییده می شود و تشکیل قلوه سنگ دیگ – ماسه و غیره می دهد. فلدستاپها بتدریج بوسیله آب باران، که محتوی گاز کربنیک است تجزیه می شوند و تولید کربوناتهای محلول و سیلیکاتهای غیر محلول مطابق فرمول زیر می کنند:
سیلیکات غیر محلول، سیلیکات آلومین آبداری است که به وسیله آب حمل شده و در محلهایی که جریان آب قطع می شود و آب راکد می شود تهنشین شده و تولید خاک رس می کند بعضی از اقسام میکا کمابیش مقاومت کرده و تجزیه نمی شوند ولی بر اثر عمل مکانیکی آنها خرد می شوند سایر عناصر سنگ های آذرین سهل تر از فلوسپاتها تجزیه می شوند قسمتی از آنها در آب حل می شود و قسمتی نیز تولید سیلیکات آلومین غیر خالص را می کند و جزء رسها در می آید.
سنگهای تهنشی تخریبی به سه خانواده تقسیم می شوند: خانواده سنگ های رسی خانواده ماسه و ماسه سنگها، خانواده جو شسنگها و تهنشستهای آبرفتی.
خانواده سنگهای رسی:
خاک رس از سیلیکات آلومین آبداری که ممکن است به شکل یا به صورت ورقه های کوچک میکروسکوپی باشد تشکیل شده است و به وسیله چشم و حتی با ذره بین در آن هیچ گونه عنصری تشخیص داده نمی شود علاوه بر سیلیکات آلومین هیچ گونه عنصری تشخیص داده نمی شود علاوه بر سیلیکات آلومین محتوی مقداری سیلیس ژلاتین (sio2) و آلومین زژلاتین نیز هست.
موضوع تحقیق :
خاک رس
فهرست
مقدمه
سنگهای تهنشتی آواری
رس
خانواده سنگهای رسی
اقسام خاک رس
رس شکل پذیر
رس چرب
رس لاغر
رس نمکدار
رس چرب زا
لای
گل
سیمون یا سم
بادرفت
لاتریت
بوکسیت
آهکرس
خاک
سیاه خاک
سنگ رسی
شیت رسی
سنگ لوح
شیل یا اردوال رسی
بستر
منابع و مآخذ
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 29 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 16 |
شکل دهی تیتانیوم و آلیاژهای تیتانیوم:
تیتانیوم و آلیاژهای آن را با ماشین های استاندارد و با تلرانس فرم دهی فولاد ضد زنگ می توان شکل و فرم داد، ولی به علت کاه تغییرات جوش به عقب و همچنین کسب افزایش ویژگی داکتیل، که یک مزیت به شمار می رود، بخش اعظم قطعات تیتانیوم را با فرم دهی گرم می سازند و یا بصورت سرد پیش فرم داده و سپس با حرارت، سایز آن را افزایش می دهند.
در شکل دادن ورق های تیتانیوم و آلیاژهای آن باید موارد و خصوصیات زیر را در نظر گرفت:
- حساسیت به بردیگی و فرو رفتگی که باعث ترک خوردن بویژه در شکل دهی سرد می شود.
- سائیدگی و زخم سطحی بخصوص در مورد فولادهای ضد زنگ.
- توانایی انقباظی کم ( کد عیبی در لبه های پخ شده می باشد.)
- تردی و شکنندگی زیاد ناشی از حرارت بیش از حد یا جذب گاز هیدروژن و امثال ان
- توان کار محدود
- خاصیت ارتجاعی بالاتر از آلیاژهای آهنی با همان استحکانم
با این حال، با وجود محدودیت های بالا، باز هم می توان تیتانیوم و آلیاژهای آن را در بخش های پیچیده شکل داد، چون خصوصیات مکانیکی و شکل پذیری تیتانیوم و آلیاژهای آن بسیار گسترده است. برای مثال انواع تجاری آن با خلوص 240 تا 550 MPA، دارای استحکام کششی متفاوتی بوده و حداقل خمش ان ها در دمای اتاق متفاوت می باشد.و خاصیت داکتیل یا رسانایی و استحکام کششی تیتانیوم خالص (cp) به مقدار اکسیژن آن بستگی دارد.
در جدول 1، فهرستی از طرحها، ترکیبات و خصوصیات مکانیکی انتخاب شده بعضی ازآلیاژهای تیتانیوم آورده شده است.
مواد تیتانیوم:
چند نوع غیر آلیاژی وجود دارد، که اختلاف آن ها در مقدار عناصری مثل اکسیژن، نیترژن و آهن است موادی که خلوص آنها بیشتر است دارای استحکام، سختی و دمای تغییر شکل پایین تری نسبت به مواد با خلوص کمتر هستند. یکی از عوامل که باعث شده تا تیتانیوم نسبت به سایر عناصر فلزی منحصر به فرد باشد انحلال پذیری بالای عناصر مثل اکسیژن و نیتروژن درآن است. مثلا تیتانیوم در هوا و درجه حرارت بالا اکسید نمی شود. در آن، ناحیة سخت شده سطحی، شکل می گیرد. (حالت ).
چون حضور حالت ، موجب کاهش مقاومت به خستگی و رسانایی می شود. این لایه معمولا توسط ماشین کاری، سایش شیمیایی و غیره قبل از اینکه مورد کاربرد قرار گیرد برداشته می شود پر مصرف ترین آلیاژی آن، V4 – AL- Ti می باشد که حدوداً 60% کل تولیدات تیتانیوم را به خود اختصاص داده است.
مواد غیر آلیاژی تیتانیوم و ما بقی آلیاژها، هر کدام 20% تولیدات را شامل می شوند انتخاب تیتانیوم غیر آلیاژی بستگی به خصوصیات مکانیکی، سرویس دهی، هزینه ها و سایر فاکتورهای خواسته شده داردو مثلاً، از تیتانیوم تجاری خالص به خاطر مقاومتش در برابر خوردگی به خصوص در جاهایی که نیاز به استحکام بالای باشد استفاده می شود استحکام نهایی cp به خاطر تغییر ناخالصی های آن و مقدار عناصر اکسیژن و نیتروژن در آن بین 170 تا 480 MPa متغیر است. در این cpها با افزایش مقدار آهن و اکسیژن ، استحکام افزایش می یابد. آلیاژهای آنها که حاوی آلومینیوم قلع و یا زیرکونیوم هستند برای کاربردهای حرارت بالا یا برودتی ترجیح داده می شوند. آلیاژهی غنی آلفا نسبت به آلیاژهای و ، از مقاومت خزشی بالاتری برخوردار هستند. آلیاژهای باعناصر بسیار کم (ELI) دردماهای برودتیی، در دماهای برودتی، همچنان داکتیل و سخت باقی می مانند، مثل sn 5/2 – AL5-Ti.
برخلاف آلیاژهای و ،آلیاژهای توسط عملیات حرارتی مستحکم نمی شوند. معمولاً آلیاژهای را آدنیل یاتبلور مجدد می کنند. تا تنش های پسماند ناشی از کار سرد از بین برود آلیاژهای که مقدار کمی دارند، تحت عنوان آلیاژهاینزدیک طبقه بندی می شوند. و با توجه به اینکه مقدار کمی فاز دارند مثل آلیاژهای عمل می کنند. آلیاژهای حاوی یک یا چند تثبیت کننده هستند که این آلیاژها بعد از اینکه عملیات حرارتی شوند بیشتر فاز خواهند داشت که این موضوع به مقدار تثبیت کننده موجود در آلیاژ بر می گردد. آلیاژهای حاوی تثبیت کنندة بوده و مقدار فاز آنها کم تر از آلیاژهای می باشد. قابلیت سختی آنها به علت وجود فاز در هوای سرد یا آب به هنگام کوئنچ کردن قطعات ضخیم، بالا باقی می ماند ورق های آلیاژ را بیشتر از بیقه آلیاژها می توان به صورت سرد شکل داد. مثالی از آن، آلیاژ AL3،cr3-Sn3-V15-Ti است که در دمای اتاق شکل دهی می شود پس از انحلال آلیاژهای دردمای تا که فاز تا حدودی به فاز تبدیل می گردد، پیر سازی می شوند فاز حاصل در میان ذرات باقی مانده پراکنده می باشد و از نظر سختی مانند آلیاژهای پیر شده می باشد در شرایط محلول آلیاژهای رسانایی و سختی خوبی دارند و نسبتاً استحکام آنها اندک بوده و لذا شکل پذیری خوبی دارند. در این آلیاژها با افزایش دما، فاز رسوب کرده و قبل از پیرسازی یا تثبیت، قابل استفاده در دماهای بالا نیستند.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 176 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 116 |
تهیه، ساخت و شناسایی پلی مرها
با آنکه واکنشهای مورد استفاده در تهیه پلی مرها معمولاً با واکنشهایی که در سنتز مولکولهای کوچک به کار می روند یکسان هستند، وزن مولکولی بالا در محصولات پلی مری و نتیجه فیزیکی اندازه و بر هم کنشهای زنجیر، باعث می شود که پلی مرها خواص ویژه خود را داشته باشند. از این رو آنها اغلب به روشهای کاربردی و شناسایی ویژه ای نیاز دارند که کاملاً متفاوت با روشهای مربوطه در مولکولهای کوچک است.
فنون تهیه و استفاده از پلی مرها
علاوه بر روشهای آزمایشی مرسوم، فنون ارائه شده زیر، گسترده ای در سنتز آزمایشگاهی پلی مرها دارند.
استفاده از حمامهای با دمای ثابت
گاهی گرم کردن مخلوط واکنشهای پلی مر شدن، در یک دوره زمانی طولانی و در یک دمای ثابت ضرورت پیدا می کند. یکی از مرسومترین راههای این کار، استفاده از حمام بخار است (شکل 2-1).
یک لوله آزمایش بزرگ ( اینچ) را تا حدود یک چهارم پر می کنند و سپس آن را تا مرحله جوشیدن گرما می دهند. این لوله گرم شده در بخارها معلق می شود و به زودی به دمای ثابت می رسد.
جدول 2-1 فهرست ناکاملی از موادی است که به عنوان حمامهای بخار به منظور کنترل دماها مورد استفاده قرار می گیرند. اگرچه بیشتر این مواد، به کار رفته اند و موثر بودن آنها مسلم شده است، ولی پایداری آنها در درازمدت، دستخوش تغییر می شود. چون برخی از این مواد در طول مدت استفاده به سوی ابر گرم شدن گرایش پیدا می کنند، توصیه می شود که دمای واقعی بخار همه روزه وارسی می شود.
حمامهای مرسوم ثابت – دما، که به روش الکتریکی گرم و کنترل می شوند، معمولاً برای دماهای پایینتر از دماهای خاص مناسب حمامهای بخار، مورد استفاده قرار می گیرند. بطریهای لیوانی و تکان دهنده ها، برای پلی مر کردن تعداد نسبتاً زیادی از نمونه ها در دمای یکنواخت در دسترس بوده و اغلب برای همه برنامه های پژوهشی وسیع ضروری هستند. بطریهای لیوانی به صورت دوازده تایی یا بیشتر و یا بطریهای آب سودای کوچک، به صورت پیرایش پذیر (قابل اصلاح)، در بازار وجود دارند.
خالص سازی واکنشگرها
اگرچه خالص سازی واکنشگرها تنها مختص شیمی پلی مر نیست، ولی برای توفیق عملی در پلی مر کردن یک امر اساسی به شمار می رود. جامدات باید تبلور مجدد شوند تا به نقطه ذوب ثابت و دقیقی برسند و مایعات باید تقطیر جزء به جزء شوند تا محصولی بدهند که در کروماتوگرافی گازی حتی الامکان تنها یک پیک بدهد. با این همه، ملاک نهایی خلوص، پلی مر شدن موفقیت آمیز است. فنون ویژه مربوطه در جای مناسب عنوان خواهند شد.
در مثالهای سنتزی، ملاحظه خواهد شد که معمولاً از یک گاز بی اثر به منظور پاکسازی ابتدایی واکنشگاه یا برای پوشش دادن یا روفتن پیوسته سیستم تهیه پلی مر استفاده می شود. علت این است که اکسیژن ممکن است مستقیماً در واکنش پلی مر شدن دخالت کند یا باعث تخریب پلی مر یا واکنش دهنده گردد. بنابراین لازم است محتوای اکسیژن گاز بی اثر مورد استفاده آن قدر پایین باشد که عملاً از این مشکلات پیشگیری شود. آرگون با درجه خلوص بالا عموماً یکی از گازهای تجارتی موجود است که دارای پایینترین محتوای اکسیژن بوده و از هوا چگالتر است؛ برای پوشش دادن واکنشها و دفع اکسیژن از سیستم یک انتخاب عالی نیز هست. البته این گاز واقعاً گران است و بنابراین اغلب برای استفاده متداول و گسترده انتخاب نمی شود. نیتروژن «از نوع مصرفی در لامپها» که برای استفاده مستقیم در بسیاری از این کاربردها تهیه و خریداری می شود، محتوی قدری اکسیژن باقیمانده (حدود ) است و تنها از تأثیر بسیار اندکی در سرعت یا جنبه های دیگر پلی مر شدن برخوردار است. در جایی که از نیتروژن به مدت طولانی و در دمای بالا برای پاکسازی یک سیستم استفاده می شود، حتی مقدار اندک اکسیژن نیز ممکن است باعث تخریب گردد. برای خارج کردن قسمت زیادی از اکسیژن باقیانده در نیتروژن تجارتی، اغلب بهتر است آن را از درون محلولی از یک آلومینیم آلکیل در حلالی با نقطه جوش بالا و یا از روی مارپیچ مسی که تا گرم شده است، عبور دهند. در روش اول، باید از یک آلومینیم آلکیل با وزن مولکولی بالا استفاده شود، زیرا برای استفاده ایمنی بیشتری دارد. بهترین انتخاب، تری آلکین آلومینیم حاصل از پیشرفت واکنش تری اتیل آلومینیم و اتیلن است که در یک توزیع پواسون از 2 تا بالای 18 ، متوسط طول آلکیل آن 12 کربن است.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 145 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 52 |
مقدمه:
تکنیک RBS یکی از تکنیک های تجزیه ای می باشد که اجبار استفاده از شتاب دهنده را بنا کرده است این یک ابزار مهم برای تجزیه مواد و ایجاد یک روش قدرتمند برای رسیدن به توزیع عمقی عناصر ناخالص در ppm در نواحی سطحی کم از نمونه می باشد و بر مبنای پراکندگی را در ؟؟ می باشد. همچنین به طور اختصار RBS هم نامیده میشود. که همان Ruther ford Backscattering Spectrometry می باشد. این روش از آنالیز بر مبنای آشکارسازی (تشخیص) ذرات باردار که به صورت الاستیک بوسیله هسته های نمونه مورد آنالیز پراکنده شده اند می باشد و می تواند بوسیله y(a,a)y نشان داد.
RBS انرژی ذرات باردار (معمولاً ) را اندازه می گیرد که از نمونه به صورت معکوس توزیع یافته (هندسه پخش ) میزان کاهش انرژی در برخورد با هسته های اتمی وابسته به عدد اتمی z هر عنصر حاضر در ماده هدف می باشد. اگرچه اندازه گیری های RBS فقط هنگامی می تواند خیلی درست و واقع گرایانه باشد که فقط در جهت وارونه (عقب) باشد در حالیکه اندازه گیری های عملی و قابل استفاده معمولاً شامل پخش در جهت وارونه به خوبی جهت جلو (به سمت جلو) می باشد و توزیع با غیر مقطع عرضی را در فون (سطوح متقاطع غیر را در ؟؟ اگر نیروهای هسته ای مهم شوند آن در انرژی های بالای برخوردی اتفاق می افتد و زوایای پراکندگی بالا و عدد اتمی پایین از ماده هدف).
بنابراین اسم RBS در برخی موارد اسم درستی انتخاب نشده است و RBS برخی اوقات پراکندگی الاستیک ذره ای (Particle Elastic Scattering) نامیده می شود.
تکنیک RBS به صورت گسترده برای آنالیز لایه نزدیک سطح جامدات بکار می رود و برای تعیین پروفایل غلظت مهم می باشد. عمق عناصر سنگین در مواد سبک به عنوان تابعی از انرژی آشکار می شود. استفاده از RBS با پرتو دوترون یک سازش مفید بین RBS پروتونی و ذرات می باشد که برای لایه های ضخیم تر اغلب در هنر و باستانشناسی مورد استفاده قرار می گیرد (Barfoot 1986) با استفاده از PIXE ، آنالیز چند عنصری در محدودهی زیادی از عناصر در نواحی عمقی ممکن است، ولی تکنیک RBS یک نقطه مثبت نسبت به تکنیک در مواردی که توزیع عمقی یک یا عناصر بیشتر مطلوب میباشد، دارد ) عمق آنالیز شده (میکرومتر) برای یون های He و برای پروتونها)
روش های دیگر نمایش ناخالصی استفاده از واکنشهای هسته ای (NRA) می باشد که محدود به برخی عناصر سبک می شود.
سینماتیک:
برای تفرق (پراکندگی) در سطح نمونه تنها مکانیزم از دست دادن انرژی مومنتم که به اتم هدف منتقل شده می باشد نسبت انرژی اتمهای پرتاب شونده قبل و بعد از برخورد عامل سینماتیکی گفته می شود.
مقدار بیشتری جدایی بین انرژی های اجزای به طور معکوس توزیع یافته از اجزاء سبک نسبت به اجزاء سنگین وجود دارد. بخاطر اینکه یک مقدار قابل توجه از مغتم جابجا شده از جزء برخوردی به اتم هدف سبک هنگامیکه جرم اتم هدف افزایش پیدا می کند، مغتم کمتری به اتم هدف منتقل می شود و انرژی اجزاء به طور معکوس توزیع یافته به صورت جانبی به انرژی اجزاء برخوردی نزدیک می شود. به این معنی است که RBS برای تشخیص بین دو جزء سبک خیلی مفیدتر از تشخیص بین دو عنصر سنگین است.
RBS قدرت تفکیک جرمی خوبی برای اجزای سبک دارد اما برای اجزای و عناصر سنگین وضوح و جرمی خوبی ندارد که برای رسیدن به وضوح جرمی خوب در پایان راه حلی آورده شده است.
برای مثال زمانی که به اجزاء سبک برخورد می کند (O,N,C) یک جزء قابل توجه از انرژی برخورد کننده (پرتاب شونده) به اتم هدف منتقل می شود و انرژی ثبت شده برای رویداد توزیع یافتگی به صورت معکوس خیلی کمتر از انرژی پرتو می باشد. معمولاً ممکن است که C ، N ، p و Si را از همدیگر مجزا کرد ولو اینکه این عناصر در جرم فقط در حدود 1amV باهم تفاوت دارند. بهرحال هنگامیکه جرم اتمی که به آن برخورد وارد می شود (یعنی جرم اتمی جزء نمونه) افزایش یابد جزء کمتر و کمتری از انرژی جزء پر تاب شده در طول برخورد به جزء هدف منتقل می شود و انرژی اتم به طور معکوس توزیع یافته شده به صورت مجانب ؟؟ پرتو نزدیک می شود.
ممکن نیست که W را از Ta و یا Fe را از Ni مجزا قرار داد زمانیکه این عناصر در یک عمق مساوی از نمونه قرار داشته باشند ولو اینکه این عناصر سنگین همچنین در جرم نیز فقط در حدود 1amV تفاوت دارند یک موضوع وابسته مهم این است که He نمی تواند به صورت وارونه از اتم های H یا He در یک نمونه پراکنده شود. عناصری سبک یا سبک تر از عناصر پرتاب شده در عوض می توانند در مسیر رو به جلو با انرژی قابل توجه پراکنده شوند. بنابراین، این عناصر نمی توانند با استفاده از RBS کلاسیک کشف شوند. اگرچه با جایگذاری یک آشکارساز بطوریکه این رویدادهای پراکندگی به سمت جلو می تواند ثبت شود، این عناصر می توانند به صورت کمی بوسیله یک اصل شبیه RBS اندازه گیری شوند.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 29 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 40 |
موضوع:
تقطیر
تقطیرروشی برای جداسازی مواد شیمیائی براساس تفاوت های بین آنها ازنظرعمل تبخیردرترکیب نقطه جوش مواد است. تقطیرتشکیل دهنده یک مرحله بزرگ تر شیمیائی است و بنابراین به یک عمل واحد اشاره می کند. ازنظرتجاری تقطیرکاربردهای فراوانی دارد. این امربرای جداسازی نفت خام به ترکیباتش برای کاربردهای خاص مانند : حمل و نقل ، تولیدنیرو(برق) و گرما است. آب درجهت جداسازی ناخالصی های آن تقطیرمی کنیم این ناخالصی ها شامل : نمک ازآب دریا است. هوا مورد تقطیرقرارمی گیرد که درجهت جداسازی ترکیبات آن است .
معمولاً اکسیژن ، نیتروژن و آرگون برای کاربرد درمصارف صنعتی است. هم چنین تقطیرحل شده های تخمیرشده نیزمورد استفاده قرارمی گیرد که ازگذشته های دوربرای تولید آشامیدنی های تقطیری با میزان الکل زیاد کاربرد داشته است.
مفاهیم
تاریخچه
کاربردهای تقطیر
مدل ایده ال (مطلوب) تقطیر
1-3- تقطیردسته ای(گروهی)
2-3- تقطیرمداوم
3-3- بهبودهای کلی
4- تقطیردرمقیاس آزمایشگاهی
1-4- تقطیرساده
2-4- تقطیرتکه تکه اجزاء
3-4- تقطیربخار
4-4- تقطیرخلأ
5-4- تقطیرخلأحساس به هوا
6-4- تقطیرکوتاه مدت ( مسیر)
7-4- انواع دیگر
5- تقطیرایزوتوپ ها
1-5- شکستن ایزوتوپ با فشاریک جانبه
2-5- تقطیرحرکت( گریز) فشار
6- تقطیرصنعتی
7- تقطیردرتولید موادغذائی
1-7- تقطیرآشامیدنی ها
8- منابع
9- ارتباطات خارجی
10- مجموعه
تاریخچه
اولین روش ها و مراحل تقطیرخالص برای تولید مواد خالص شیمیائی توسط شیمیدانان مسلمان عرب برای مصارف واهداف صنعتی انجام شد،مانند: جداسازی عطرهای طبیعی و تولید الکل خاص بود. اگرچه، اشکال جدید تقطیردرحدود 2میلیون سال قبل ازمیلاد مسیح توسط کیمیاگران شهربابل دربین النهرین شناخته شد.
بعد ازتقطیرتوسط کیمیاگران یونانی درقرن یکم میلادی شناخته شد و توسعه های بعدی ازتقطیردرمقیاس عظیم درپاسخ به درخواست های مشروبات الکلی اتفاق افتاد.اسکندراولین دستگاه تقطیررااختراع کرد و اولین توضیحات دقیق درمورد دستگاه تقطیرتوسط الکساندریا درقرن چهارم داده شد.
درقرن8 شیمی گران مسلمان اولین افرادی بودند که مراحل تقطیرخالص که مواد شیمیائی را کاملاً خالص کند اختراع کردند. درمیان اینها ( عربها ) جبیردرعراق در800سال پیش بودند که تعداد زیادی ازدستگاه های تقطیرومراحل آن رااختراع کردکه هنوزمورد استفاده قرارمی گیرند. به ویژه دستگاه پالشگراولین دستگاه درپاسخ که کاملاً می تواند مواد شیمیائی را خالص کند.
یک دیگ درون یک حباب شیشه ای و طراحی آن به عنوان مدلی برای دستگاه های مدرن درمقیاس بزرگ به کارمی رود. مانند : دستگاه hickman . مواد نفتی برای اولین بارتوسط شیمی گرمسلمان دیگربه نام الاراضی مورد تقطیردرقرن نهم قرارگرفت که برای تولید نفت بود ، درحالی که تقطیربخارتوسط Avicenna در اوایل قرن11 انجام شد که برای تولید مواد نفتی اصلی استفاده شد.
همانطورکه کیمیاگری به علم شیمی تکامل یافت ، مسیرها ( رگ ها ) که قرع نامیده می شد برای تقطیرمورد استفاده قرارگرفت.هم دستگاه تقطیرهم قرع ظروف شیشه ای هستند که لوله بلند که دریک نقطه درگوشه پائین مثلث که به عنوان خنک کننده هوا مورد استفاده قرارمی گیرد که منجربه چکیده شدن قطرات به سمت پائین برای جمع شدن می شود.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 100 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 23 |
تعیین وزن اتمی منیزیم
تعیین وزن اتمی منیزیم منیزیم : منیزیم عنصری فلزی به رنگ سفید نقره ای است که در گروه 2 جدول تناوبی قرار دارد .این عنصر در سال 1808 توسط humphrey davy دانشمند انگلیسی کشف گردید.از الکترو لیز نمک کلرید منیزیم و همچنین از آب دریا بدست می آید. منیزیم و ترکیبات آن مدت زمان مدیدی است که شناخته شده هستند .منیزیم هشتمین عنصر از نظر فراوانی در پوسته زمین به حساب می آید .این عنصر در نهشته های عظیم در کانیهای مگنزیت ،دولومیت ودیگر کانی ها یافت می شود. این عنصر از الکترولیز کلرید منیزیم ناشی از اب های نمک دار ،چاه ها و آب دریا ها حاصل می شود . منیزیم عنصری سبک به رنگ سفید نقره ای است این عنصر به راحتی در درجه حرارت بالا می سوزد و شعله سفید رنگ وتابناکی در موقع سوختن نمایان می کند . موارد استفاده این عنصر شامل مواد محترقه و منفجره شامل بمب های آتش زا می باشد . حدود یک سوم ترکیبات الو مینیومی و آلیاژهای ضروری برای هواپیما ها و موشکها از این عنصر استفاده می شود .این عنصر دارای خاصیت جوش خوردگی بهتر از آلومینیوم می باشد که برای عناصر آلیاژی مورد استفاده قرار می گیرد . همچنین برای تولید گرافیتهای حلقه ای چدنی کاربرد دارد. همچنین این عنصر یک عامل کاهنده در تولید اورانیوم خالص و نمکهای فلزی است. هیدروکسید ،کلرید،سولفات و سیترات منیزیم در دندانپزشکی استفاده می شود . به علت اشتعال پذیری بالای این عنصر برای سوخت کوره های کارخانه ها استفاده می شود . ترکیبات آلی منیزیم نقش حیاتی در زندگی گیاهی و جانوری دارند . کلرفیل گیاهان دارای منیزیم است. به علت اشتعال پذیری بالای منیزیم موقع استفاده از این عنصر باید دقت لازم را به عمل بیاوریم. در موقع سوختن منیزیم نباید از آب استفاده کرد. روش کار : ابتدا درون یک ارلن تمیز،به مقدار کمی آب می ریزیم وسپس در حدود 15ml Hcl غلیظ به آن اضافه میکنیم (باید توجه داش که در هنگام برداشتن Hcl غلیظ از عینک ایمنی استفاده کنی) و سپس به ارلن آب اضافه کرده تا ارلن پر شود(تا وسط گردنه ارلن) . سپس یک تکه نوار منیزیم را وزن کرده،(m=0.024 gr ) آن را درون بشر انداخته و درپوش ارلن را که لوله ی شیشه ای از وسط آن می گذرد ،می گذاریم. در انتهای لوله شیشه ای یک بشر می گذاریم .در درون ارلن واکنش زیر اتفاق می افتد: 2HCl + Mg MgCl2 + H2 با پیشرفت واکنش حجم گاز H2 موجود در ارلن بیشتر شده ،با بالا رفتن فشار به سطح مایع درون ارلن فشار می اید، از لوله شیشه ای بالا آمده و درون بشر می ریزد.واکنش تا جایی پیش می رود که منیزیم به طور کامل با HCl واکنش دهد. یک دما سنج درون بشر می گذاریم تا دمای مایعی که از ارلن به بشر می ریزد بدست آید.دما را یادداشت می کنیم (T1=297.5k ) . مایع موجود درون بشر را به یک استوانه مدرج منتقل کرده تا حجم مایع بدست آید(V1=138ml ).این حجم در واقع همان حجم گاز هیدروژنی است که از واکنش منیزیم با محلول HCl تولید شده است. فشار آزمایشگاه را نیز (p1=750 mmHg ) در نظر می گیریم .شرایط استاندارد را نیز در نظر می گیریم،(T2=273 K وp2=760 mmHg ). مقادیر فوق را در فرمول زیر جایگزین کرده تا حجم گاز H2 در شرایط استاندارد بدست آید (v2 ). P1 V1 / T1 = P2 V2 / T2 750×138/297.5 = 760×V2/273 V2=124.96 ml با توجه به اینکه 1 mol از هر گازی 22.4L حجم دارد تعداد مول H2 بدست می آید: mol H2 = 0.12496L .(1mol / 22.4L) = 5.578×10-3 mol H2 از آنجایی که در فرمول واکنش ضرایب H2 وMg برابر هستند ،در نتیجه: Mol H2 = mol Mg = 5.578×10-3 با استفاده از فرمول زیر وزن اتمی منیزیم بدست می آید: M = m / n = 0.24 / 0.005528 = 43.021 محاسبه ی درصد خطا: 100 × مقدار واقعی /مقدار تجربی - مقدار واقعی=درصد خطا 24.3050-43.021/24.3050 × 100 = 77% =درصد خطا دلایل خطای آزمایش: عواملی که باعث خطا در ازمایش شده 1. مقداری از محلولی که از ارلن بالا امده در لوله باقی مانده که در اندازه گیری حجم گاز H2 محاسبه نشده.(هوای درون لوله در اندازه گیری حجم H2 لحاظ نشده). 2. بشر بر روی میز کار که از جنس سنگ است قرار داده شده بود که از نظر دما عایق نبود در نتیجه دمای محلول ما دارای خطا شده است. 3. اشکال فنی ترازویی که با آن وزن Mg را اندازه گیری کردیم.
آزمایش تیتر کردن اسید و باز
تئوری آزمایش
در روش تیتر کردن سلولی با غلظت مشخصی به محلول دیگر اضافه میشود تا واکنش شیمیایی بین دو ماده حل شده کامل گردد. محلولی که غلظت آن مشخص باشد، محلول استاندارد است. در عمل تیتر کردن ، محلول استاندارد را از یک بورت به محلولی که باید غلظت آن اندازه گرفته شود، میافزایند و این عمل تا وقتی ادامه دارد که واکنش بین محلول استاندار تیتر شونده کامل شود. پس با استفاده از حجم و غلظت محلول استاندارد و حجم محلول تیتر شونده ، غلظت محلول تیتر شونده را حساب میکنند.
وسایل لازم
* بورت 50 میلی لیتر* بالون ژوژه 100 میلی لیتری و 50 میلی لیتری* ارلن مایر 250 میلی لیتری* بشر 100 میلی لیتری* ترازوی دقیق مواد شیمیایی لازم* تیتر ازول کلریدریک اسید 0،1 نرمال* سود* اگزالیک اسید خالص* فنل فتالئین روش آزمایشبخش اول : تعیین نرمالیته سود مجهولنمونه مجهول سود (NaOH) در بالون ژوژه 100 میلی لیتری را با آب مقطر به حجم رسانده ، هم میزنیم. پس یک بورت 25 میلی لیتری را ابتدا با آب مقطر سپس با محلول سود تهیه شده شستشو میدهیم و توسط گیره به پایه متصل میکنیم. داخل بورت ، محلول سود ریخته ف محلول را در صفر تنظیم میکنیم.* در نوک بورت نباید حباب هوا وجود داشته باشد. در صورت وجود داشتن هوا در نوک بورت باید شیر بورت را کمی باز کرد تا نوک بورت از مایع پر شود.* در موقع خواندن بورت ، چشم باید در امتداد سطح مایع بوده و عدد مقابل خط زیر سطح مقعر مایع خوانده شود.حال یک ارلن مایر که پیپت 10 میلی لیتری و با کلریدریک اسید 0،1 نرمال شستشو داده ایم، 10 میلی لیتر کلریدریک اسید 0،1 نرمال می ریزیم. سپس 2 قطره فنل فتالئین اضافه میکنیم. ارلن را زیر بورت قرار داده ، با دست چپ بشر بورت را باز میکنیم تا قطره قطره محلول سود به محلول اسید اضافه شود و با دست راست ، ارلن را بهآهستگی حرکت دورانی میدهیم. طی این عمل ، محلول داخل ارلن ، رنگ ارغوانی (صورتی رنگ) میشود و این نشانگر بازی شدن محلول داخل ارلن است. افزایش سود را متوقف کرده و حجم سود مصرفی را از روی بورت میخوانیم.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 210 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 27 |
تعیین مشخصات خاک (ژئوتکنیک )
مقدمه
در رشته مکانیک خاک و مهندسی پی یا ( ژئوتکنیک ) ، تعیین مشخصات خاک تعریفی از چگونگی رفتار و ویژگیهای خاک از اهمیت زیادی برخوردار است . در کارهای عمومی که غالباً با خاک سروکار داشته و مجبور به تصرف در وضعیت موجود آن هستیم ، لازم است توانایی خاک برای تحمل بارهای وارده از سوی ما و نیز قابلیت آن به عنوان یک مصالح در روبرو شدن با حالات و شرایط متفاوت مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد . تمام این مطالب ما را به تعریف آزمایشهایی برای تعیین خواص مکانیکی و مقاومتی خاک و نیز احیاناً ویژگیهای فیزیکی آن رهنمون می سازد کشورهای مختلف سعی کرده اند آزمایشهای لازم را بصورتی ثابت تعریف کنند تا قابل استفاده در محلهای مختلف باشد و بتوان از نتایج آن برای مقایسه و نیز انجام کارهای پژوهشی سود و نیز از خطاهای دستگاهی و ... احتراز جست . اکنون تقریباً این آزمایشها به صورت ثابتی تعیین شده اند ، اگر چه ، پیشرفت تکنیک حساسیت ، دقت و یا سرعت آنها افزایش یافته است ولی تغییرات زیادی پیدا نکرده اند . البته ممکن است برای موارد خاصی ، آزمایشهای خاصی نیز ابداع شود . به هر حال در این کتاب با توجه به نیازهای پروژه های عمرانی درگیر با خاک بهتعیین ویژگیهای مقاومتی خاک ، آزمایشهایی ذکر شده است . این آزمایشها عمدتاً آزمایشگاهی و بنابراین کوچک مقیاس بوده و برروی نمونه های کوچکی از خاک انجام شده و مشخصات لازم را تعیین می کنند . در کنار این آزمایشها ، آزمایشهای صحرایی نیز وجود دارند که در پروژه های مهم و حساس وجود آنها ناگزیر و به طور کلی نتایج اطمینان بخش تری را به ما خواهند داد .
هر چند هزینه انجام آنها قابل مقایسه با نمونه های آزمایشگاهی نیست .
در این کتاب دانشجو با این آزمایشها آشنا خواهد شد و با تمرین و انجام آنها به توانایی نسبتاً خوبی در انجام آزمایش و تحلیل نتایج آن دست خواهد یافت . البته دانشجو باید چگونگی استفاده از این نتایج را در امر طراحی نیز بیاموزد . کتب نظری مکانیک خاک و مهندسی «پی » تا حدود زیادی وی را در این امر یاری خواهند کرد .
اساس این کتاب بر محور کتابی است از Braja M.Das به نام
Soil Mechanics Laboratory Manual
که سه فصل (18.19.20) برآن افزوده شده است . ضمناً با توجه به وجود نرم افزار کامپیوتری در کتاب فوق تصمیم گرفته شد که بهمراه این کتاب در صورت تمایل نرم افزار مذکور نیز در اختیار علاقه مندان قرار گیرد .
امید است این تلاش مورد استفاده دانشجویان محترم و عزیز این مرز و بوم الهی قرار گیرد و در ارتقاء دانش آنها موثر و مفید افتد .
آزمایشهای آزمایشگاهی و تهیة گزارش
آزمایشهایی که در آزمایشگاه برروی خاک برای تعیین خواص فیزیکی آنها انجام می شود ،بخش لازمی برای طراحی و اجرای پی سازه ها ، تعیین ویژگی و نیز بهبود این خواص و کنترل مشخصات و میزان تراکم خاک محسوب می شوند . باید به خاطر داشت که خواص فیزیکی رسوبات طبیعی خاک در فاصله حتی چند صد متر یا فوت تغییرات عمدهای دارند . روابط تئوریک و تجربی اساسی و اصلی که در مکانیک خاک استفاده می شوند در کارهای عملی نیز صرفاً وقتی استفاده می شوند که پارامترهای فیزیکی مورد اشاره ای که باید در این روابط به کار روند ، در آزمایشگاه به دست آمده باشند . لذا ، اطلاع و آموختن روش انجام این آزمایشها برروی خاک در آزمایشگاه ، نقش مهمی در حرفة مهندسی ژئوتکنیک دارد .
استفاده از دستگاه ها و وسایل آزمایشگاهی
از حیث قیمت ، قیمت این دستگاه همواره متغیر بوده است . برای آنکه نتایج خوبی داشته باشیم باید این دستگاه ها به خوبی نگهداری شوند . کالیبره کردن اجزای آنها مانند ترازوها و حلقه های بارگذاری ، باید بطور مداوم کنترل شود . لازم است تمام وسایل قبل و بعد از استفاده تمیز باشند . این امر در بهتر شدن نتایج نقش با اهمیتی دارد .
ثبت اطلاعات
در هر آزمایش ، همواره عادت به ثبت اطلاعات در جدولی مناسب بلافاصله بعد از انجام آزمایش کاری لازم محسوب می شود بعضی اوقات ، دانشجو روی کاغذ با دستخط ناخوانا این اطلاعات را می نویسد ، در حالی که این کاغذ ممکن است گم شود یا به دور افکنده شود این کار ممکن است موجب آن شود که آزمایش تکرار شود و یا حتی نتایج ناصحیحی به دست آید .
تهیةگزارش
در کلاس درس بسیاری از آزمایشهایی که شرح داده می شود باید توسط گروه های کوچک(3.2 نفره ) انجام شود ولی هر گزارش باید توسط یک یک دانشجویان تهیه شود .
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 28 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 31 |
تصفیه آب
بررسی روش های تصفیه آب خانگی و کاربرد آنها دستگاههای تصفیه آب خانگی برای حذف یا کاهـش مواد زائد آب آشامیدنی بکار میروند. این مواد عمدتا عبارتند از : الف) سختی آب ب) کلر و ترکیبات بیماریزای کلر ج) فلزات سنگین د) آلودگی های میکربی در زیر به بررسی این پارامترها و روشهای تصفیه آن ها می پردازیم : ۱)مواد زائد آب الف) سختی آب [۱] املاح موجود در آب موجب بالا رفتن سختی آب می شوند تماس آب با ترکیبات آهکی موجود در زمین باعث ورود عوامل سختی در آب ها شده و معمولا آب های زیرزمینی از سختی زیادتری نسبت به آب های سطحی برخوردارند. سختی آب، عملا شاخص میزان فعل و انفعال آب با صابون است و برای شستشو با آب های سخت تر به صابون زیادتری نیاز است. سختی آب به مجموعه املاح کلسیم و منیزیم موجود در آب بر حسب میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم اطلاق میشود. طبقه بندی آب ها از نظر سختی بشرح زیر میباشد : ـ آب های سبک : ۶۰-۰ میلی گرم در لیتر ـآب های با سختی متوسط : ۱۲۰-۶۰ میلی گرم در لیتر ـ آب های سخت : ۱۸۰-۱۲۰ میلی گرم در لیتر ـ آب های خیلی سخت : بیشتر از ۱۸۰ میلی گرم در لیتر ـ آب های سخت در درجه حرارت بالا در جداره کتری و دیگ های بخار رسوبات کربنات کلسیم ایجاد میکند. مطالعات اخیر نشان داده که مصرف آب های سخت تر بعلت وجود منیزیم و کلسیم مرگ های ناگهانی ناشی از امراض قلبی و عروقی را به شدت کاهش میدهد. در حال حاضر هیچگونه رابطه ای میان پیدایش سنگ کلیه و سختی آب گزارش نشده است. علاوه بر این وجود کلسیم و منیزیم در آبهای آشامیدنی سخت مانع جذب فلزات سنگین نظیر سرب، کادمیوم، روی و مس و رسوب آنها در استخوانها می شود. در عین حال در نقاطی از روسیه که از آب های نسبتا سخت استفاده می کنند به مواردی از پیدایش سنگ در مجاری ادرار برخورده اند. این موضوع تقریبا در آب های با سختی ۵۰۰ میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم به اثبات رسیده است. از سوی دیگر در نقاطی که از آب های نرم تر استفاده می شود، به فشار خون، وجود چربی و کلسترول در خون برخورده اند که هر دوی این عوامل میتواند در مرگ های ناگهانی بسیار مؤثر باشد. به طور کلی میتوان گفت که در نقاطی که آب سخت مصرف می شود امراض قلبی کمتر از نقاطی است که ساکنین آنها آب های سبک تر مصرف می کنند. به علاوه بروز سکته های قلبی در نقاط با آب های سخت تر به مراتب کم تر از نقاط با آب های سبک تر است . ب) کلـر [۲] برای میکرب زدایی، در تصفیه خانه های شهری کلر به آب افزوده میشود کلر و ترکیبات آن برای ضدعفونی آب آشامیدنی در تصفیه خانه ها به آب اضافه میگردد. در سالهای اخیر تحقیقات بعمل آمده نشان داده اند که مواد آلی موجود در آب با کلر ترکیب شده و ایجاد تری هالومتان ها، کلرات و سایر ترکیبات جانبی مضر و سمی می نمایند که باعث بروز انواع بیماریهای صعب العلاج در انسان میگردند. ج) فلزات سنگین [۳] فلزات سنگین از طریق نفوذ پساب صنعتی در آب آشامیدنی به انسان منتقل میشود فلزات سنگین با توجه به توسعه شهرنشینی و صنایع که منجر به افزایش میزان فاضلاب و پساب تولید گردیده است، عمدتا از طریق دفع نادرست و غیربهداشتی فاضلاب شهری و پساب صنعتی وارد محیط زیست می گردد. مرگ و میرهای آبزیان در اثر تخلیه پساب های محتوی فلزات سنگین در دنیا و ایران بی سابقه نیست. سبزیجات اطراف تهران نیز که با فاضلاب آبیاری میشود از این آلودگی ها بی بهره نمیباشد. فلزات سنگین شامل سرب، جیوه، روی، نیکل، کرم، کادمیوم و غیره میباشد. وجود فلزات سنگین در غلظت بیش از استاندارد در آب شرب باعث عوارض مختلف نظیر مسمومیت، حساسیت شدید، ضایعات کروموزومی، عقب افتادگی ذهنی، فراموشی، پارکینسن، سنگ کلیه، نرمی استخوان و انواع سرطان منجمله سرطان پروستات میگردد. یکی از کارشناسان محیط زیست، آلودگی محیط مخصوصا آب با فلزات سنگین را بعنوان بزرگترین گناهی که بشر در طبیعت انجام میدهد ارزیابی نموده است.. د) میکرواورگانیزم های بیماری زا میکربها از طریق نفوذ فاضلاب انسانی در آب آشامیدنی به انسان منتقل می شوند امراض مختلفی بوسیله آب به انسان منتقل می شوند. از جمله این امراض می توان وبا، حصبه، اسهال میکربی و خونی، هپاتیت، سل، دیفتری، انگلهای خونی و کبدی را نام برد. عوامل بروز این بیماریها که شامل تک یاخته ها، ویروس ها، باکتری ها، کرم ها و انگلها می باشند، از طریق نفوذ فاضلاب در آب آشامیدنی به انسان منتقل می شود. بیماری های ناشی از آب آلوده سالانه نزدیک به یک میلیارد انسان را در روی کره زمین مبتلا می کند و باعث مرگ حدود ۱۰ میلیون نفر می شود. ۲) منشاء آب ▪ آب لـوله کشی آب تهران که از سدهای کرج، لار و لتیان تامین می گردد دارای کیفیت بالائی بوده و از
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 321 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 13 |
تجزیه فوتوشیمیایی محلولهای محتوی سولفانیلیک اسید با استفاده از تابش مستقیم نور فرابنفش
چکیده
در این تحقیق بر روی تجزیه فوتوشیمیایی سولفانیلیک اسید در محلولهای مائی کار شده است. این ماده به مقادیر قابل توجهی در صنعت بکار رفته و درصدی از آن وارد پساب میشود. یک واکنشگاه دو جداره همراه با جریان چرخشی و با تابش بدون واسطه نور فرا بنفش استفاده و اطلاعات تجربی پس از تنظیم pH و دمای محلول حاصل شده است. پیشرفت واکنش با اندازهگیری غلظت توسط دستگاه اسپکتروفوتومتر فرا بنفش- مرئی تعقیب گردیده و اثر زمان تابش نیز مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که در pH حدود 4 بیشترین میزان تجزیه حاصل میشود. این مقدار در حدود pH محلول بازای غلظت اولیه ppm 10 میباشد و یک زمان 30 دقیقهای برای محو کامل این ماده کافی است. کاهش قابل ملاحظه معیار COD و محو نوارهای مربوط به پیوندهای دو گانه کربن- کربن در طیف FT-IR موید آنست که معدنی شدن ماده آلی (تبدیل حلقه بنزنی به دی اکسید کربن و آب، تبدیل گروه سولفیت به سولفات و تبدیل گروه آمین به نیترات) انجام گرفته و این روش برای کاربرد صنعتی مفید است.
واژههای کلیدی: تجزیه فوتوشیمیایی، واکنشگاه با جریان چرخشی، سولفانیلیک اسید، COD
Photochemical Decomposition of Solutions Containing Sulfanilic Acid Using Direct UV Irradiation
J. Saen and A. Amisama
Department of Chemistry, University of Bu Ali, Hamadan
Abstract
This investigation is concerned with photochemical degradation of sulfanilic acid. This substance is largely used in textile and dye industries, a part of which is discharged in the wastewater. A jacketed circulating reactor, equipped with direct imposed irradiation has been designed and used in this work. The concentrations of substrate have been determined using an ultraviolet-visible spectrophotometer. The experimental data has been obtained for each run after adjustment of pH and temperature of operation. The irradiation time has also been controlled. There is an optimal pH≈4 (close to substrate concentration of 10 ppm) for which the maximum conversion is obtained. A 30 min irradiation time, for example, was sufficient for complete removal of substrate with 10 ppm initial concentration. The significant decrease of COD and the significant removal of the carbon – carbon double bonds observed in the FT-IR spectrum indicate that the degradation is consistent with mineralizing of the organic substrate (conversion of benzene ring to carbon dioxide and water, conversion of sulfite group to sulfate and conversion of amine group to nitrate). The method of degradation of sulfanilic acid could therefore have useful industrial applications.
Keywords: Photochemical decomposition, Circulating reactor, Sulfanilic acid, COD
مقدمه
تصفیه فوتوشیمیایی پسابها روشی موثر برای از بین بردن آلودگیهاست. بهتازگی توجه ویژهای به آلایندههای آروماتیک و آلیفاتیک محلول در پسابها معطوف شده است. در این رابطه، فرآیندهای اکسیداسیون پیشرفته (AOPs)، روشهایی برای تصفیه آب هستند که سبب معدنی شدن آلایندههای آلی بوسیله عوامل اکسیدکننده قوی میگردند (1-3). یکی از سودمندترین این روشها که در تصفیه شیمیایی، آلودگی ثانوی ایجاد نمیکند، تابش نورفرا بنفش به محلول حاوی مواد آلاینده است. استفاده از اکسید کنندههای موثری نظیر آب اکسیژنه و اوزون نیز در این فرآیند رایج بوده است، بعنوان مثال کاربرد این روش برای تصفیه پساب داروسازی و باستناد معیار COD، توسط هر دو فرآیند H2O2/UV و O3/UV انجام شده است (4).
سولفانیلیک اسید در تهیه رنگها، در صنایع رنگرزی و بعنوان یک ماده حد واسط در تهیه تعدادی از رنگهای آزو مصرف میشود. همچنین در تولید برخی آفتکشها و مواد ساختمانی نیز بکار میرود. این ماده بصورت پودر یا کریستال به رنگ سفید، زرد یا خاکستری مایل به سفید وجود دارد. فرمول ساختمانی سولفانیلیک اسید در شکل یک ارایه شده است. سولفانیلیک اسید در آب سرد، الکل و اتر به مقدار کم حل میشود. اما در آب گرم و اسید کلریدریک غلیظ محلول است. حلالیت این ماده در آب سرد، یک گرم در هر 100 میلی لیتر آب است.
شکل1: فرمول گسترده سولفانیلیک اسید
سولفانیلیک اسید جزو ترکیبات نسبتاً خطرناک است و برای کار با آن احتیاطهای لازم بکار میرود. استنشاق این ترکیب موجب تحریک و سوزش مجاری تنفسی و سپس سرفه و عطسه میشود. وجود این ماده در دستگاه گوارش، باعث تهوع و اختلال در کار معده میشود. میزان سمیت این ترکیب برابر LD50=12300 mg/kg است (5).
این ماده دارای مقاومت زیاد زیست هضمی درون آب و زمین بوده و تاکنون مقالهای در متون راجع به تجزیه فوتوشیمیایی این ترکیب, بروشی مشابه این کار گزارش نشده است.
در این کار جهت تحقیق در زمینه تجزیه فوتوشیمیایی این ماده, یک واکنشگاه دوجداره مجهز به جریان چرخشی (circulating stream) همراه با لامپ فرا بنفش بکار برده شده است. تابش نور فرا بنقش بدون واسطه به محلول انجام میشود. با استفاده از این واکنشگاه تاثیر غلظت اولیه، pH و دما مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرند. نتایج آزمایشگاهی بوسیله دادههای بدست آمده از طیفسنج فرابنفش- مرئی، اعمال روش استاندارد اندازهگیری مقدار اکسیژن مورد نیاز برای تجزیه مواد آلی (Chemical Oxygen Demand, COD) (6) و طیف مادون قرمز (FT-IR) حاصل شده است.
کارهای تجربی
الف- وسایل و مواد
واکنشگاه فوتوشیمیایی استفاده شده از جنس شیشه پیرکس و دوجداره میباشد. بدنه اصلی آن مخروطی شکل وعمودی است که دهانه پهن آن در بالا و دهانه باریک در پایین (محل ورود جریان چرخشی) قرار دارند. تمام محلول در معرض لامپ فرابنفش قرار گرفته بدون اینکه فضای مردهای بوجود آید. در صورت استفاده از کاتالیزور، این واکنشگاه مشابه یک واکنشگاه فورانی (spouted reactor) (7) عمل مینماید که در آن قسمت اعظم ذرات جامد کاتالیزور در فضای واکنشگاه بطور معلق باقی میمانند.
گنجایش واکنشگاه بکار رفته در این کار حدود یک لیتر است. یک لامپ فرابنفش (از نوع جیوه با تابش در محدوده UV-A) طول موج با توان 400 وات به صورت عمودی در محلول داخل واکنشگاه قرار گرفته و از بالا توسط سیم و گیره نگهداری شده است. واکنشگاه مجهز به یک جریان چرخشی است که از بالای واکنشگاه درون یک مجرا خارج و به ورودی یک پمپ که جریان را به پایین واکنشگاه ارسال میکند، جاری میشود. جریان چرخشی موجب همزدن و یکنواخت شدن محیط گردیده و امکان تماس با لامپ را برای همه ذرات محلول فراهم مینماید. شدت جریان چرخشی با تنظیم یک شیر که در خروجی پمپ قرار دارد، تنظیم میگردد. بمنظور از بین بردن اثر غلظت اکسیژن در روند اکسیدآسیون، از یک پمپ هوا دهی استفاده شده است که جریان هوا را توسط لوله ای به قطر تقریبی 5 میلیمتر به قسمت پایین واکنشگاه و زیر لامپ هدایت میکند. تغییر در شدت جریان هوا در محدوده شرایط بکار موجب تغییر قابل ملاحظهای در پیشرفت واکنش نشده است، لیکن قطع جریان هوا باعث کاهش در میزان پیشرفت واکنش میشود. از طرفی افزایش زیاد شدت جریان هوا باعث اغتشاش در هیدرودینامیک و حرکت محلول در واکنشگاه میشود. دلیل این امر افزایش مقدار هوا در محلول داخل واکنشگاه و در محیط پمپ و سپس دو فازی شدن سیال میشود. تاثیر افزایش اکسیژن در افزایش واکنش تجزیه فوتوشیمیایی در موارد مختلف از جمله تجزیه فوتوشیمیائی ماده 4-ترشیو اکتیل فنل در محلول آبی گزارش شده است (8). جداره دوم واکنشگاه محتوی آب جاری است که دمای محلول موجود در واکنشگاه را در مقدار مطلوب تنظیم مینماید.
سولفانیلیک اسید با خلوص بیش از 99 درصد محصول شرکت مرک برای تهیه محلولهای مختلف بکار رفته است. جهت تنظیم pH از محلولهای یک مولار اسید کلریدریک و سود سوزآور استفاده شده است.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 179 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 113 |
تاریخچه نفت:
روغن معدنی یا نفت که به انگلیسی آن را پترولیوم (Petroleum) و به فرانسه پترول (Petrol) می گویند. از دو کلمه لاتین پتروس و اولئوم یعنی روغن سنگ ترکیب شده است. در زبان اوستائی کلمه (نپتا) به معنی روغن معدنی است که کلدانیها و عربها آن را از فارسی گرفته و نفت خوانده اند ولی دوتن از مستشرقین غربی به نامهای پرفسورهرتزفلد(Hertz fled) وپرفسوربیلی(Bailey) معتقدند که کلمه نفت از فعل "ناب" فارسی به معنی ضد رطوبت گرفته شده است.
مواد نفتی از قدیم شناخته شده و از ابتدای شناسائی تا به امروز قدم به قدم براهمیت آن افزوده گردیده است. تاریخ هردوت که حدود 450 سال قبل از میلاد مسیح نوشته شده نشان می دهد که از نفت و مشتقات آن از چهار هزار سال پیش از میلاد مسیح استفاده می شده است و همچنین اسناد تاریخی گویای این واقعیت است که دو هزار سال پیش در اروپا بخصوص جزیره سیسیل مردم با نفتی که از سطح زمین بالا آمده و به صورت چشمه ای کوچک در می آمده آشنائی کامل داشته و از آن استفاده می کرده اند.
از اواسط قرن نوزدهم میلادی که اولین کاوشهای علمی برای دست یابی به نفت آغاز شد تا به امروز این ماده انرژی زا و سیال سرمنشاء دگرگونیهای بسیاری در زندگی بشر گردیده که همگی آنها قابل تعمق و بررسی می باشند.
نفت از یک طرف جهش برق آسای صنعت و تکنولوژی راموجب گردید و از طرف دیگرمحور بسیاری از برخوردها و تصادمات بین المللی و تصمیم گیریهای سیاسی قرار گرفت. سیاستمداران با توجه به نقش ارزنده نفت و نیاز مبرمی که به این ماده حیاتی دارند مهمترین نقشهای اقتصاری خود را بر پایه غارت و چپاول منابع کشورهای صاحب نفت قرار داده اند. آنها به خوبی می دانند که هر چه منابع نفتی دنیا را بیشتر در اختیار داشته باشند از یک طرف کشورهای محتاج به نفت را تحت سلطه خود داشته باشند از طرف دیگر صنایع سنگین شان را تغذیه کرده و به سرعت بازارهای جهانی را به خود اختصاص می دهند. بدین ترتیب به منابع نفتی کشورهای غیر صنعتی صاحب نفت توسط نفت خواران جهانی استثماری را جان بخشیده و جایگزین شیوه های قبلی زور گویان تاریخ گشته است.
..... و اما در ایران
در نگرشی به تاریخ تحولات نفتی در ایران می بینیم از زمانیکه در سال 1280 شمسی اولین امتیاز استخراج منابع نفتی توسط مظفرالدین شاه قاجار به یک انگلیسی بنام ویلیام دارسی داده شد نفت طلای سیاه بلای ایران و سرمنشاء تمامی نگون بختی ها گردید. از آن پس بود که نفت و مسائل مربوط به آن ترجیع بند کلیه تغییرات و نابسامانیها گردید.
براساس این قرارداد که مطالعه متونش چیزی جز لعن و نفرین بر جا نمی گذارد ویلیام دارسی انگلیسی متعهد گردید در مقابل بهره برداری از منابع نفتی جنوب ایران سالیانه فقط شانزده درصد به عنوان حق الامتیاز از منابع حاصله به دولت ایران بپردازند.تلاش دارسی پس از هفت سال بالاخره در سال 1287 در مسجد سلیمان به ثمر رسیده و چاهی که در این ناحیه حفر شده بود به نفت برخورد.
به دنبال این موفقیت ناگهان انگلیس روی کار آمده و بر امتیاز دارسی چیره شد و تمام امور را بدست گرفت بالاخره در سال 1330 بدنبال مبارزه ای سخت و طولانی و در اثر مجاهدتهای رهبران مذهبی و سیاسی وقت و حمایت بی دریغ مردم از آنان نفت ایران ملی شد.
کاشف نفت:
مصرف نفت در گذشته به علت عدم دسترسی به این ماده حیاتی اختصاص به یک نوع مصارف جزئی داشت یعنی در نقاطی که نفت به صورت خود جوش یا حفریت ابتدائی بدست می آمد در حد همان منطقه و در مصارفی کم اثر خلاصه می شد. اما با روی کار آمدن حفاری های علمی مصرف نفت بالا گرفت و با بالا رفتن مصرف ارزشهای
آن هم بیشتر شناخته شد.
بهمین خاطر اولین عملیات حفاری را که در سال 1859 صورت گرفت باید بعنوان نقطه عطف در تاریخ صنعت نفت بحساب آورد.
منشاء نفت و تشکیل مخازن نفتی:
می دانیم که سنگهای متشکله پوسته زمین را دو دسته بزرگ تشکیل می دهند.یکی از سنگهای آتش فشانی که به صورت گداخته ازاعماق زمین خارج شده و پس از سرد شدن به صورت فعلی باقی مانده و دیگری سنگهای رسوبی که توسط آب باران و جریان رودخانه ها به داخل دریاها رانده شده و طی سالهای زیاد طبقه طبقه روی هم انباشته و بر اثر فشار طبقات متراکم گشته اند. امروزه اکثر دانشمندان معتقدند که نفت باقیمانده حیوانات و نباتاتی است ذره بینی با اسم "پلانگتون" که اجساد آنها در لابلای رسوبات گفته شده باقیمانده و سپس بر اثر فشار و حرارت و فعل و انغعالات شیمیائی بصورت نفت تغییر یافته و میان خلل و فرج برخی از لایه های زمین محبوس مانده اند.
نفت خام از ترکیبات بیشمار هیدروژن و کربن بوجود آمده که معمولا" هیدروکربن نامیده می شود. در ترکیبات نفت خام مقادیر بسیار کمی از عناصر دیگر نیز وجود دارند که ناخالصی آنرا تشکیل می دهند.این هیدروکربورها بنابر نسبت ترکیب کربن و هیدروژن دارای خواص متفاوت بوده و از لحاظ رنگ و شکل,سبکی یا سنگینی با یکدیگر متفاوت هستند. بعضی خیلی سبک بوده به صورت گاز می باشند و برخی مایع و پاره ای کاملا" جامد هستند مانند آسفالت و قیر. بنابراین هیدروکربورها بر حسب شرایط اولیه در هر نقطه از زمین به صورتهای مختلفی یافت می شود. نفت خام که معمولا" مقداری آب شور و گاز بهمراه دارد در حفره های بسیار ریز قسمتهای مناسبی از قشر زمین که
اصطلاحا" آنها را تله های نفت گیر (Oil Traps) مینامند در طول سالیان دراز انبار شده
اند.
چگونگی تشکیل و منشاء بسیاری از مواد معدنی منجمله نفت بوسیله آزمایشهای شیمیایی و ذره بینی معلوم می گردد. مثلا" با آزمایش ذره بینی زغال سنگ و تحقیق در چگونگی تشکیل لایه های مجاور معدنی آن معلوم می شود که منشاء زغال سنگ درختهایی است که در سواحل دریاهای قدیم می روئیدند و سپس در زیر لایه های متعدد زمین مدفون گشته و پس از گذشت زمان بصورت رگه های زغال سنگ درآمده اند. اما طرز تشکیل نفت را نمی توان با آزمایشهای ذره بینی و یا آزمایش سنگی که در آن جمع شده معلوم ساخت زیرا نفت مایعی روان که از نقطه ای به نقطه دیگر جریان یافته و در نتیجه ممکن است در جایی غیر از محلی که بوجود آمده است جمع گردد.
نفت بصورت دریاچه یا رود در انبار زیرزمینی قرار نگرفته بلکه در بین قسمتی از منافذ ریز و خلل و فرج لایه های مخصوص زمین یافت می شود و بقیه فضای این خلل و فرج را آب گرفته است. لایه هایی که نفت در آن جا گرفته بیشتر سنگ های آهکی و منفذدار و متخلخل است.
در این لایه های منفذدار آب و نفت و گاز با هم جای گرفته اند, منتها به ترتیب وزن مخصوص آنها, آب که از همه سنگین تر است در زیر نفت و گاز در بالای آن.
هجرت نفت:
بطور کلی می توان نفت و گاز به صورت قطرات یا حبابهای بسیار کوچکی تشکیل یافته و قسمتی از خلل و فرج لایه ای که در آنجا بوجود آمده اشغال می کند. قسمت دیگر این خلل و فرج را معمولا" آب نمک دریا که در آنجاگیر افتاده است می گیرد. لایه های رسوبی را که قطرات نفت در آنجا بوجود می آید اصطلاحا" مادر سنگ یا لایه نفت زا می گویند. قطرات نفت به ندرت در همان محل و لایه ای که تشکیل یافته می مانند,بلکه براثر عواملی از آنجا حرکت کرده و در لایه دیگری بنام مخزن جمع می شوند این حرکت و تغییر محل را در اصطلاحا" هجرت نفت می گویند.
هجرت نفت شامل دو مرحله جداگانه است:
یک حرکت نفت آب و گاز از لایه اصلی یا مادر سنگ مخزن که آن را هجرت نخستین گویند و دیگر حرکت آن درون سنگ مخزن که در نتیجه جدا شدن گاز و نفت و آب و قرار گرفتن آنها بصورت وزن مخصوص صورت می گیرد, این را هجرت دوم می نامند. طی این مرحله است که در سنگهای مخصوصی بنام نفت گیر به دام می افتد و از همین جاست که نفت استخراج می شود. البته حرکت یا هجرت نفت به کندی صورت می پذیرد و سرعت آن معادل سی تا شصت سانتی متر در سال است و اینجا معلوم می گردد که میلیونها سال گذشته تا منابع امروزی نفت در اعماق زمین تشکیل یابد.
ترکیبات نفت خام:
قسمت اعظم نفت خام از هیدروکربنهایی تشکیل شده است که عموما" از مقادیر کمی اکسیژن،گوگرد،ازت،وانادیوم و غیره در آن یافت می شود. عملیات فیزیکی در پالایش نفت مانند تقطیر تابع خواص هیدروکربنهای موجود آن و عملیات شیمیایی مانند تصفیه و گوگرد،ازت و غیره می باشد.
انواع گوناگون هیدروکربنهای نفت خام را در سری های مختلف می توان طبقه بندی نمود که از آن جمله مهمترین آنها پارافین ها،نفتین ها،آروماتیک هاو الفین ها می باشند.
پارافین ها:
اتمهای کربن با اتصال به اتمهای هیدروژن در طول یک خط ساختمان زنجیری پارافینهای نرمال را تشکیل می دهند ساده ترین پارافین که هیدروکربنی بسیار سبک است متان(CH4) نام دارد. پارافین بعدی در این سری اتان (C2H6) می باشد. متان و اتان از آنجائیکه در شرایط معمولی مایع نمی شوند به گاز خشک معروفند. مولکولهای بعدی این سری پروپان(C3H8) و بوتان(C4H10) می باشد اگرچه در شرایط متعارفی بصورت گاز هستند ولی به راحتی مایع شده و در مخلوط های مناسب به عنوان گاز مایع مصرف می شوند. مولکول بعدی که اولین پارافین مایع در شرایط متعارفی است پنتان(C5H12) نام دارد. پارافینهای نرمال می توانند از متان شروع شده و به پلیمرهایی شامل هزاران کربن در طول یک زنجیر ساده خطی ختم می شوند.
ایزوپارافین ها(ISO-ParaffinS):
ایزومرهای پارافین های نرمال هستند که در آن هر اتم کربن می توانند به یک و یا چهار اتم کربن دیگر بپیوندد.در پارافین ها با افزایش اتمهای کربن نقطه جوش بالا می رود ولی عموما" در تعداد مساوی کربن ایزوپارافین نسبت به پارافینها دارای نقطه جوش و ذوب پائین تر و عدداکتان بالاتر هستند فرمول کلی پارافینها CnH2n+2 می باشند که در آن n برابر تعداد کربن است.
نفتین ها:
نفتین ها شکل دیگری از هیدروکربنهای پارافین هستند که تقریبا" در همه انواع نفت خام وجود دارند. در این سری کربنها با پیوند با هم تشکیل یک حلقه بسته می دهند به این دلیل گاهی هم آنها را سیکلوپارافین (Cyclo-Paraffin) می نامند. ساده ترین نوع اشباع شده این سری سیکلوپروپان می باشد که در آن سه اتم کربن و شش اتم هیدروژن تشکیل مثلث را داده اند.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 9 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 7 |
ماده وخواص آن
فعالیتهای نظری در زمینه علوم و فلسفه در عهدباستان، بیشتر در سه کشور هند، چین و یونان باستان چشمگیر بود. در نوشته های فلاسفه هند در متن سانسکریتی و داس (vedas) کتاب مقدس هندوها، آمده است که هندیان از حدود 1000 سال (ق . م) معتقد بودند که جهان از تعداد معینی مواد ساده یعنی خاک، آب، آتش، فضا و نور به وجود آمده است.تالس آب را منشا تشکیل همه اشیای جهان می پنداشت که آب قسمت عمده زمین را تشکیل می دهد و بنا به نر وی بر اثر سردوجامد شدن به خاک وبر اثر گرم شدن وتبخیر به هوا منتقل می شودهراکلیتوس فیلسوف دیگر یونانی، معتقد بود که آتش ماده المواد است زیرا وی آتش را مظهری از نهاد موجودات جهان هستی می پنداشت. مثلاً معتقد بودکه می توان فرض کرد که همه چیز در جهان مانند آتش به وجود می آید وبه تدریج رشدمی کند و بارورمی شود و پس از گذشت زمانی چند، روز به زول می گذارد و خاموش می شود.
امپدولکس، پزشک و فیلسوف یونانی و یکی از معاصران آناکساگوراس، شاگرد فیثاغورث، ازاهای «اگریژانت» بود. او به این باور بودکه نه تنها آب هوا و آتش به تنهایی نمی توانند به وجودآورنده اشیای جهان باشند بلکه باید هر سه آنها با هم در نظر گرفت وعنصر دیگری یعنی خاک را نیز به آها افزود. زیرا وی می پنداشت که مثلا موجودی مانند چوب،چون در حالت طبیعی جامد است، پس دارای مقداری خاک است. چون می سوزد پس دارای مقداری آتش است، چون سوختن بخارهایی ازآن خارج می شود پس دارای مقداری هوا است. و چون با سرد شدن، آن بخارها به آب تبدیل می شوند پس دارای مقداری آب است. این چهار عنصر به عناصر چهارگانه امپدوکلس شهرت یافت. در هر حال این عناصر خاک رادر زمینع آب رادر منابع آبی و هوا را در جو وآتش را در شعله به وجود می آورند.
نظریه افلاطون درباره عنصرها: به عقیده ی وی، چون این چند وجیها قابل جداشدن و تبدیل به سطحهای مثلثی اند و این مثلثها رابا آرایش های مجدد دلخواه، می توان به هر شکل موردنظر کنار یکدیگر قرار داد. می توان اساس تشکیل اشیای جهان را از این چهارعنصر دانست.
نظریه ارسطو: ارسطو معتقد بود که ماده المواد تغییر ناپذیر و مقدار آن همواره ثابت و منشأ همه مواد واشیای جهان است.
آغازشیمی آلی نو:
اگرچه بسیاری از مواد آلی از زمان های بسیار قدیم شناخته شده بودندو مورد استفاده قرار می گرفتند. اما پژوهش درزمینه های ساختار، تهیه، دسته بندی و بررسی خواص آنها به صورت شاخه مشخصی از علم شیمی، از قرن نوزدهم آغاز شد. در سال 1780 بدگمان تفاوت مواد آلی ومعدنی رابیان داشت و به سلسیوس از شیمی آلی درمفهوم زیست شیمی امروزی بحث کرد.
پیدایی نظریه ظرفیت، ساختار مواد الی: به تدریج که بر تعداد ترکیب های شیمیایی افزوده می شد و فرمول آنها با دقت بیشتری معین می شد، دانشمندان پی بردند که فرمول بسیاری از مواد با یکدیگر مشابهت دارند.
دوماً، دراین زمینه معتقد بود که نوع اتم یا رادیکالی درهر ترکیب تاثیر چندانی درخوص آن ندارد. مثلاً اسید استیک واسید کربنیک مشابه یکدیگرند، اما فرانکلند با این اندیشه موافق نبود، زیرا دریافته بودکه مثلاً ارسینک در ترکیبهای آلی تنها با سه گروه می تواند ترکیب شود، در صورتی که می تواند با پنج اتم کله پیوند برقرار کند. هر یک از اتم ها با تعداد مشخصی اتم دیگر ترکیب می شوند.
مدلهاو نظریه های اتمی
درسال 1901 نخستین بار تامسون، مدل هندوانه مانندی رابرای اتم پیشنهاد می کرد که بر آن اساس، اتم را که یکنواختی از بار مثبت درنظر گرفت والکترونها به تعدادی که این بار مثبت راخنثی کنند در داخل آن پراکنده اند.
را درفورد سال 1911 بر اساس آزمایش معروف خود (بمباران ورقه های نازک فلزی توسط ذره های شمسی مانند را برای اتم پیشنهاد کرد وتا اندازه ای اساس درستی برای ساختار اتم بنا نهاده بود هرچند که این مدل نیز در بسیاری از موارد، از جمله طیف نشری اتم هیدروژن نارسایی داشت).
نظریه ی الکترونی ظرفیت- پیوندهای شیمیایی:
در نظریه های قدیمی ظرفیت، تفاوتی بین پیوندها مثلاً در CL2 ودر Nacl در نظر نمی گرفتند، مواد، تفاوت ماهیت پیوند بین اتمها دران ها مورد توجه دانشمندان قراگرفت هایتلر ولاندن درسال 1927 نظریه پیوند کوولانسی لویس- لانگمویر رابه صورت تازه ای به نام نظریه پیوند ظرفیت، بر اساس موجی اتم درمورد سیستمهای ساده ارائه دادند که توسط کولسون به مولکولهای پیچیده تر تعمیم داده اند.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 72 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 62 |
1- تاریخچه رزین های تعویض یونی
رزین های تعویض یونی ذرات جامدی هستند که می توانند یون های نامطلوب در محلول را با همان مقدار اکی والان از یون مطلوب با بار الکتریکی مشابه جایگزین کنند.
در سال 1850 یک خاک شناس انگلیسی متوجه شد که محلول سولفات آمونیمی که به عنوان کود شیمیایی بکار می رود، در اثر عبور از لایه های ستونی از خاک، آمونیم خود را از دست می دهد بگونه ای که در محلول خروجی از ستون خاک، سولفات کلسیم در محلول ظاهر می شود.
این یافته توسط دیگران پیگیری شد و متوجه شدند که سیلیکات آلومینیوم موجود در خاک قادر به تعویض یونی می باشد. این نتیجه گیری با تهیه ژل سیلیکات آلومینیوم از ترکیب محلول و سولفات آلومینیم و سیلیکات سدیم به اثبات رسید. بنابراین اولین رزین مصنوعی که ساخته شد سیلیکات آلومینیوم بود.
به رزین های معدنی، زئولیت می گویند و در طبیعت سنگهای یافت می شوند که می توانند کار زئولیت های سنتزی را انجام دهند. این مواد، یون های سختی آور آب ( کلسیم و منیزیم) را حذف می کردند و بجای آن یون سدیم آزاد می کردند از اینرو به زئولیت های سدیمی مشهور شدند که استفاده از آن در تصفیه آب مزایای زیادی داشت چون احتیاج به استفاده از مواد شیمیایی نبود و اثرات جانبی هم نداشتند. اما زئولیت های سدیمی دارای محدودیتهایی بودند. این زئولیت ها می توانستند فقط سدیم را جایگزین کلسیم و منیزیم محلول در آب نمایند و آنیونها بدون تغییر باقی می ماندند. از این رو آب تصفیه شده با زئولیت های سدیمی به همان اندازه آب خام، قلیاییت، سولفات، کلراید و سیلیکاتت دارند.
واضح است که چنین آبی برای صنایع مطلوب نیست. مثلاً بی کربنات سدیم محلول در آب می تواند مشکلاتی را در مراحل بعدی برای دیگ بخار بوجود آورد. زیرا در اثر حرارت به سود و گاز دی اکسید کربن تبدیل می شود. سود یکی از عوامل مهم در خوردگی موضعی در نیروگاههاست که بحث مفصل تر آن در مباحث آینده خواهد آمد. گاز دی اکسید کربن موجود در بخار آب در اثر میعان بخار به صورت اسید کرینیک در می اید که باعث خوردگی لوله های برگشتی می شود که بخار آب خروجی از توربین را به کندانسور (چگالنده) می برند.
یکی دیگر از اشکلات مهم استفاده از زئولیت ها ی سدیمی، عدم کاهش غلظت سیلیس در آب تصفیه شده می باشد که یکی از خطرناکترین ناخالصی های آب تغذیه دیگ بخار در فشارهای زیاد می باشد.
تحقیقات برای رفع عیوب زئولیت های سدیمی ادامه یافت تا آنکه در اواسط دهه 1930 در هلند زئولیت هایی ساخته شد که بجای سدیم فعال، هیدروژن فعال داشتند . این زئولیت ها که به تعویض کننده های کاتیونی هیدروژنی معروف شدند، می توانستند تمام نمکهای محلول در آب را به اسیدهای مربوط تبدیل کنند. بعنوان مثال بی کربناتهای کلسیم و منیزیم به اسید کربنیک تبدیل می شوند که اسید کربنیک بی دی اکسید کربن و آب تجزیه می شود.
دی اکسید کربن تولید شده را می توان توسط هوادهی یا هوازدایی از محیط حذف کرد. لذا با این روش تمام قلیاییت بی کربناتی حذف می شود. رزین های کاتیونی هیدروژنی جدید، سیلیس نداشته و علاوه بر این قادرند همزمان هم سختی آب را حذف کنند و هم قلیاییت آب را کاهش دهند.
آب خروجی از تعویض کننده کاتیونی هیدروژنی، اسیدی است و باید خنثی شود. این کار با اضافه کردن قلیا (باز) یا مخلوط کردن خروجی تعویض کننده کاتیونی هیدروژنی با خروجی تعویض کننده سدیمی (زئولیت ) امکان پذیر است.
تعویض کننده های کاتیونی هیدروژنی هم دارای محدودیت هایی هستند. هنوز آنیونها، مثل سولفات کلراید و سیلیکات حذف نمی شوند.
برای بهبود تکنولوژی تصفیه آب گام های اساسی در سال 1944 برداشته شد که باعث تولید رزین های تعویض یونی آنیونی شد. (3) رزین های کاتیونی هیدروژنی تمام کاتیونهای آب را حذف می کنند و رزین های آنیونی تمام آنیونهای آب از جمله سیلیس را حذف می نمایند. در نتیجه می توان با استفاده از هر دو نوع رزین، آب بدون یون تولید کرد. پیشرفت های بعدی که در دهه 1950 حاصل شد منجر به اختراع و تولید رزین های تعویض یونی ضعیف گردیدکه صرفه جویی قابل توجهی در مصرف مواد شیمیایی مورد نیاز برای احیاء رزین ها را باعث شد.
2- شیمی رزین ها
همانگونه که می دانید محلول های الکترولیت دارای یون های مثبت (کاتیون) و یونهای منفی (آنیون) هستند و از نظر بار الکتریکی خنثی هستند. یعنی مجموع آنیون ها و مجموع کاتیون ها از نظر بار الکتریکی با هم برابرند.
رزین های تعویض یونی شامل بار مثبت کاتیونی و بار منفی آنیونی می باشند به گونه ای که از نظر الکتریکی خنثی هستند. اما تعویض کننده ها با محلول های الکترولیت این تفاوت را داند که فقط یکی از دو یون، متحرک و قابل تعویض است. بعنوان مثال یک تعویض کننده کاتیونی سولفونیک دارای نقاط آنیونی غیر متحرکی است که شامل رادیکال های آنیونی می باشد که کاتیون های متحرکی مثل H+ یا Na+ می توانند به آن متصل باشند. این کاتیون های متحرک می توانند در یک واکنش تعویض یونی شرکت کنند و به همین صورت یک تعویض کنده آنیونی دارای نقاط کاتیونی غیر متحرکی است که آنیون های متحرکی مثل هیدروکسیل یا کلراید می توانند به آن متصل باشند.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 15 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 14 |
(blanching)
تاثیرات زمان های پوست کندن عناصر معدنی گزیده مستخرج
از جانشین اسفناج که در برزیل استفاده می شده است .
نوشته : لوسیان م . کاواشیما ، لوسیام ، والنته
خلاصه :
اسفناج واقعی در مناطق گرمسیری به خوبی رشد نمی کند ، به همین دلیل در برزیل جنبه تجاری ندارد . در عوض جانشین اسفناج که برای نیوزیلند است در این کشور به طور گسترده استفاده می شود . اطلاعات کمی در خصوص شرح موارد معدنی وجود دارد و هیچ اطلاعی درباره شکستن مواد معدنی محلول در این سبزی در اختیار نیست . حلالیت یک کانی یکی از مهم ترین عوامل جذب آن است . به همین دلیل شکست مولکول های محلول کلسیم ، منیزیم ، آهن ، منگنز ، مس ، روی ، پتاسیم و سدیم در جانشین اسفناج خام تعیین و تاثیرات زمان پوست کندن این مواد معدنی جانشین مشخص شده است . زمان پوست کندن یک ، پنج و پانزده دقیقه ای استعمال می شود . شکست مولکول های محلول منیزیم ، منگنز ، پتاسیم و سدیم با کاهش زمان پوست کندن ، از نظر سایز افزایش می یابند . زمان پوست کندن طولانی تر ( پانزده دقیقه ) باعث فقدان عظیم مواد معدنی می شود . شکستن مواد معدنی محلول ، به طور ضعیف در پرهیز از پتاسیم ، منیزیم ، منگنز و روی شرکت می کند . جانشین اسفناج به سبب نا محلولی کلسیم ، آهن و مس در این سبزی ( احتمالا به دلیل حجم بالا ) نمی تواند منبع رژیمی برای این کانی ها لحاظ شود .
کلمات کلیدی : جانشین اسفناج ، تاثیرات پوست کندن ، عناصر معدنی
1) مقدمه :
در برزیل ، جانشین اسفناج برای انواع سالاد و پخت و پز استفاده می شود . اصل آن برای نیوزیلند و محصولی آبدار متعلق به خانواده آیزواسی است . در مناطق استوایی به خوبی رشد می کند و به همین دلیل به خوبی در این کشور سازگار شده است . به عبارت دیگر ، اسفناج واقعی که سبزی پر برگی متعلق به خانواده چنوپودیاسی است در نواحی معتدل جهان مصرف می شود و در نواحی گرمسیر به خوبی رشد نمی کند . اسفناج واقعی در برزیل جنبه تجاری ندارد . تمرکز مقدار کمی از کانی های مهم غذای و جذبشان برای برای اسفناج واقعی مورد تحقیق قرار گرفته است . اخیرا ترکیب های معدنی برای جانشین اسفناج نیوزیلندی که در برزیل استفاده می شده و سبزی های پر رنگ دیگری به چاپ رسیده است .
حضور یک ماده مغذی در غذا به معنی دسترسی به آن نیست . جذب یک ماده غذایی معدنی بستگی به شکل شیمیایی و حضور افزودنی ها یا بازدارنده های درون غذا و همچنین وضع غذایی و نوع خوردن آن دارد . آزمایشات in vitro و in vivo برای اندازه گیری مقدار دسترسی به مواد معدنی استفاده می شده است . روش in vitro شامل تقلیدی از عمل گوارش و اطلاعاتی جزئی است زیرا شامل مصرف مواد غذایی از ترکیب های انسانی نمی باشد . مطالعات in vivo ، ایزوتوپ های رادیو اکتیو یا ثابت در مورد مباحث انسانی یا حیوانی اندازه می گیرد . این روش به عمل جذب طبیعی نزدیک تر است ، اگر چه نسبت به روش های in vitro طولانی تر و گران تر است . برآورد موجودیت که به صورت مدل های ریاضی ، تجمع مواد معدنی و بازدارنده ها و افزودنی ها را شرح می دهد نیز پیشنهاد شده است . حلالیت یک کانی ، یکی از شرایط جذب به وسیله مدت هضم است و دانش آن اطلاعات اولیه برای قدرت جذب را فراهم می کند .
اندازه گیری حلالیت روشی ساده تر و ارزان تر نسبت به مطالعات in vivo وin vitro است . در این مسیر ( تسیر ، کمپ بل و بیسون ) موافقت نامه جالبی را که ابتدا برای مطالعه رسوب رودخانه ای استفاده می شود ، پیشنهاد کردند .
این روش برای رژیم آزمایشی حیوانی و شرح معده ای و روده ای در مطالعه هضم و جذب آهن در موش ها در خواست شده است . ( ریک دال ) و ( لی ) روش دیگری را دنبال کرده و کلسیم قابل تجزیه موجود در شیر و اسفناج واقعی را در نمونه هایی که برای هضم in vitro پپسین و HCI و نمونه های غیر قابل هضم بوده است اندازه گیری کردند . هنگامی که کلسیم قابل تجزیه با نمونه های غیر قابل هضم مقایسه شد ، شرح آن بیش از دو برابر بزرگتر از نمونه های هضم شده بود . ( شمیت ، مک دونالد و کلی ) به نوبت ، آهن ، کلسیم و منیزیم موجود در آب و موجد در هضمin vitro پپتیک که از برگ های همیشه بهار خام و پخته گرفته شده است را اندازه گیری کردند . نتیجه دو روش برای نمونه های خام نزدیک به هم بود ولی برای نمونه های پخته شده ، هنگامی که با هم مقایسه شدند ، نتیجه هضم پپتیک دو برابر آب بود.
اکسالیت ها ( oxalates ) بازدارنده های مهمی برای جذب مواد معدنی هستند ، زیرا آنها نمک های نا محلول را همراه کلسیم ، آهن و منیزیم شکل می دهد . حضور اکسالیت ها در غذاها مربوط به کلسیم است زیرا آنها جذب این کانی را کاهش می دهند .
جذب کلسیم از اسفناج واقعی که یک غذای پر اکسالیت است ، برای مباحث انسانی به صورت کم نشان داده شده است . مقدار اکسالیت موجود در اسفناج خام نیوزیلند که در برزیل هم استفاده شده است ، تعیین شده و تقریبا 5 برابر (g 100/ mg 7/95 ± 7/1764 ) بلند تر از اسفناج واقعی است ( g 100/8/ ± 6/329 ) انحراف استاندارد ، تغییر پذیر که در طبیعت بخورد می کند و مقصد نهایی است را نشان می دهد .
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 123 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 20 |
فهرست مطالب
● تأثیر شبکههای حمل و نقل بر محیطزیست 4
● تأثیرات بخش حمل و نقل جادهای بر محیطزیست 8
● تأثیر بر محیط طبیعی 9
● تأثیر بر محیطهای مصنوعی 10
● تأثیر بر سلامت و رفاه عمومی 11
● سیستم حمل و نقل جادهای ورودیها و خروجیها 17
● نتیجهگیری 18
منابع 20
تأثیر شبکههای حمل و نقل بر محیطزیست
در این مقاله، در مورد مسائل وابسته به جاده، بحث و بررسی شده و نیز سیاستهای برنامهریزی مناسبسازی حمل و نقل با محیطزیست که بیشترین دورنمای کاهش مصرف انرژی را ارائه میکند، مورد ارزیابی و نتیجهگیری قرار گرفته است.
از مسائل وابسته به جاده که به طبیعت آسیب میرساند میتوان ساخت جاده و نگهداری آن را در مصرف منابع طبیعی نام برد، در حالی که تغییر منظر طبیعت از بین بردن زهکشهای طبیعی، محیط وحش و سیستمهای اکولوژیکی نیز از عواقب مربوط به ساخت جاده است.
در عین حال، طراحی، ساخت و نگهداری نامناسب و بد، باعث افزایش سطح تصادفات بهخصوص در کشورهای در حال توسعه شده است. امروزه در کشورهای پیشرفته، حفظ محیطزیست، بخشی عمده از برنامهریزی برای ساخت و نگهداری جادهها را تشکیل میدهد. در این کشورها سعی بر آن است تا از اثرات منفی حمل و نقل جادهای بر منظر محیط، سروصدا، کیفیت هوا و محیط زندگی وحش پیشگیری کنند، بنابراین کاربران و استفادهکنندگان از حمل و نقل در نتایج محیطی آن شریک هستند در حالی که لازمه حمل و نقل کارا و کمککننده، توسعه کشور است و در عین حال محیطی عاری از هرگونه آلودگی مورد نظر است.
تأثیر مناسبسازی حمل و نقل جادهای بر محیطزیست در راستای راهبرد توسعه پایدار تاکنون مورد توجه کمتری قرار گرفته است. اگرچه این بخشی از بخشهای عمده و تأثیرگذار بر محیطزیست بوده و در بسیاری از موارد، موجب عدم تعادل اکولوژیکی میشود. توسعه زیربناهای حمل و نقل جادهای علاوهبر زمین، منابع طبیعی و انرژی بسیاری را مصرف میکند.
تأثیرات عمده اکولوژیکی ساختهای حمل و نقل عبارتند از:
▪ از دست رفتن زمینهای کشاورزی و اختلالات بیولوژیکی
▪ تغییر در آبهای سطحی و زهکشها
▪ فرسایش خاک و رسوبگذاری
▪ آلودگی آب، تغییرات در منظر و اکوسیستم
شکی نیست که برای اجرای سیاستهای توسعه، گسترش حمل و نقل، ضروری است، اما حفظ محیطزیست نیز باید در دستور کار قرار گیرد. ایجاد و توسعه حمل و نقل جادهای، مسائل بسیاری را در رابطه با محیطزیست به وجود میآورد. این مسائل به چهار دسته تقسیم میشوند:
۱) مسائل وابسته به وسیله نقلیه
۲) مسائل وابسته به جاده
۳) مسائل وابسته به استفادهکنندگان
۴) مسائل وابسته به سیاستها و خطمشیها
● تأثیر شبکههای حمل و نقل بر محیطزیست
حمل و نقل، کلید توسعه است. حمل و نقل را میتوان موضوع تأمین حرکت انسان و کالا بهطور مطلوب و اقتصادی تعریف کرد. واضح است که در این مطلوبیت، ایمنی، راحتی، سرعت، نظم و گستردگی مستقر است. در این رابطه، توجه به همسویی برنامههای توسعه حمل و نقل با دیگر بخشها از جمله محیطزیست، ضروری است. در ایران، حمل و نقل جادهای، بیشترین سهم را در جابهجایی بار و مسافر برعهده دارد. یعنی حدود ۹۰ درصد از حمل بار و مسافر، توسط حمل و نقل جادهای انجام میشود.
با توجه به درصد مذکور، راه و زیرساختهای وابسته به آن از اهمیتی ویژه برخوردار است. در حمل و نقل با هر شیوهای، دو بخش عمده و وابسته به یکدیگر وجود دارند:
۱) زیرساختهای حمل و نقل
۲) وسایل حمل و نقل
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 49 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 15 |
بنزن
بنزن مایعی است بیرنگ و خوشبو که در تولید صنعتی گروهی از مواد مانند پلی استیرن،لاستیک مصنوعی و نایلون استفاده میشود.این مایع در تهیهٔ شویندهها و رنگها نیز به کار میرود.
ساختار بنرن
بنزن متعلق به خانوادهٔ هیدروکربنهاست که هر مولکول آن ۶ اتم کربن و ۶ اتم هیدروژن دارد که یک آرایش حلقوی را بهوجود میآورند. این آرایش حلقهٔ بنزن نامیده میشود که در بسیاری از ترکیبات از جمله آسپیرین و مادهٔ منفجرهٔ تی.ان.تی نیز وجود دارد. بنزن سمی و سرطانزا است.بنزن در طبیعت به دو ساختار صندلی و قایقی وجود دارد که ساختار صندلی ان غیر قطبی بوده و ساختار قایقی قطبی میباشد.
تاریخچه
بنزن را مایکل فارادی در سال ۱۸۲۵ میلادی کشف کرد.بنزن در ابتدا از طریق حرارت دادن و قطران زغالسنگ و سپس تبدیل بخار آن به مایع بهدست میآمد اما امروزه بنزن را به مقدار زیاد از نفت خام استخراج میکنند.
ساختار بنزن توسط فردریش آگوست ککوله شناسایی شد. ویژگیهای بنزن
مایع بی رنگ ، معطر و دارای رایحه خوب، بسرعت بخار می شودو دارای قابلیت اشتعال فوق العاده بالا است این ماده در مواد پلاستیک ، رزین ،نایلون ، روغن های روان ساز،مواد رنگی،پاک کننده ها سموم آفت کش و..موجود است
چگونه در معرض آن قرار می گیریم؟
*استنشاق از طریق : بخارات و مقدار کمی ازآن در دود سیگار
*بلعیدن : از طریق منابع آب زیر زمینی آلوده
تماس و جذب از راه پوست
فرمول مولکولی
با بررسیهای اولیه و اندازه گیری وزن مولکولی معلوم شده است که بنزن از شش اتم کربن و شش اتم هیدروژن تشکیل شده است و به فرمول میباشد. ولی سالیان سال ، طول کشید تا آرایش واقعی اتمها و ساختمان بنزن معلوم گردد.
ساختمان بنزن
ساختمان بنزن توسط دانشمند آلمانی ، ککوله (Kekule) در عالم رویا (!) کشف شد. مولکولهای زیادی با فرمول موجود میباشند، اما خصوصیات آنها با همدیگر متفاوت میباشد و بیشتر از همه ، بنزن متفاوت میباشد.
بنزن سه نوع مشتق دو استخلافی ایجاد میکند، یعنی سه نوع مشتق دو استخلافی اورتو ، متا ، و پارا ایجاد مینماید. اما اگر پیوندهای л ساختمان بنزن ، مستقر در نظر گرفته شوند، مشتق 1 و 2 بنزن ، بایستی بهصورت دو فرم باشد، ولی بیشتر از یک فرمول نیست.
ککوله برای اینکه یکی بودن این دو ایزومر را توجیه نماید، مولکول بنزن را دینامیک در نظر گرفت و پیشنهاد کرد که دو حالت در تعادل متحرکند. در واقع برای اولین بار ، ککوله ایده الکترونهای غیر مستقر را مطرح نمود که بعدها به "پدیده توتومتری" موسوم گردید. همچنین بررسیهای دقیق نشان داده است که طول پیوندهای کربن _ کربن در بنزن با هم برابر است و برابر 1.39 آنگستروم میباشد که چیزی بین پیوند ساده و پیوند دوگانه کربن _ کربن میباشد که خود تاییدی بر غیر مستقر بودن پیوندهای л (پی) در حلقه بنزن میباشد.
گرمای هیدروژندار شدن بنزن و پایداری حلقه بنزن
مطالعات تجربی بیشتر ، نشان داده است که از هیدروژندار شدن 1 ، 3 _سیکلو هگزا دی ان)) ، فقط 55.4 کیلو کالری بر مول ، انرژی ، آزاد میشود که در حدود 1.8 کیلو کالری کمتر از مقدار پیشبینی شده میباشد. این مقدار انرژی که در موقع تشکیل ماده آزاد میگردد، به مزدوج بودن پیوندهای л نسبت داده میشود.
اگر بنزن را بصورت سیکلو هگزا تری ان (سه پیوند л مستقر) در نظر بگیریم، موقع هیدروژندار شدن بایستی به مقدار 3x28،6=85،8 کیلو کالری بر مول انرژی آزاد نماید. تجربه نشان میدهد که از واکنش هیدروژندار شدن حلقه بنزن ، فقط 49.8 کیلوکالری بر مول انرژی آزاد میشود که به مقدار 36 کیلوکالری بر مول کمتر از مقدار پیشبینی شده میباشد.
این مقدار انرژی که در موقع تشکیل حلقه آزاد میگردد، "انرژی رزونانس حلقه بنزن" نامیده میشود. بعلت همین آزادسازی انرژی میباشد که بنزن پایداری نسبی بیشتری دارد و تمایلی برای انجام واکنشهای افزایشی از خود نشان نمیدهد.
خصلت آروماتیکی
ویژگیهای مهم ترکیبات آروماتیک به قرار زیر میباشند:
گرمای هیدروژندار شدن و گرمای سوختن آنها پایین است.
برای انجام واکنشهای افزایشی تمایل زیادی نشان نمیدهند.
در واکنشهای جانشینی الکترونخواهی شرکت میکنند.
این خصلتها ، تفاوت بسیار زیاد ترکیبات آلکن و ترکیبات آروماتیک را نشان میدهند.
انرژی رزونانس حلقه بنزن
بعلت پخش الکترونهای л در بنزن ، 36.1 کیلو کالری بر مول ، انرژی آزاد میشود و بنزن به پایداری نسبی بیشتری میرسد. نتایج تجربی حاصل از واکنشهای هیدروژندار شدن هیدروکربنهای جوش خورده دو حلقهای و سه حلقهای و … نشان میدهد که هرچه تعداد الکترونهای بیشتری در رزونانس شرکت کرده باشند، انرژی آزادشده ، بیشتر و پایداری نسبی نیز بیشتر خواهدبود.
اثرات استنشاق بنزن:
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 1413 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 14 |
بررسی امکان پذیری تکنیک زیست درمانی – در محل به منظور کاهش آلودگی اراضی پالایشگاه شیراز با استفاده از روش تاگوچی
چکیده
رشد فزاینده آلاینده های زیست محیطی در اثر مصرف بی رویه انرژی و منابع طبیعی سبب بروز پیامدهای ناگوار گشته است. آلودگی هوا، منابع آب، خطر انقراض بسیاری از گونه های حیات وحش، بر هم خوردن توازن زندگی موجودات زنده، تهدید سلامتی انسان و بروز بسیاری از بیماریهای خطرناک، سبب شده است که کنترل مصرف انرژی و بهبود وضعیت محیط زیستآلوده، به عنوان چالشهای حائز اهمیتی در پیش روی محققین قرار گیرد. در همین راستا، زیست درمانی خاک یا آب آلوده در سالهای اخیر به عنوان روش موثر برای پاکسازی مناطق آلوده، به خصوص مناطق آلوده به آلاینده های نفتی شناخته شده است. با به کار گیری این فرایند، می توان آبهای زیرزمینی و خاک آلوده را به طور مؤثری بازیافت نمود و به محیط زیست باز گرداند. در این پژوهش، اراضی پالایشگاه شیراز به عنوان مطالعه موضوعی مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدا با انجام آزمایش TOC از نمونه های آبهای زیرزمینی، میزان آلودگی نقاط مختلف این اراضی تعیین شد و آزمایش GC/MS نیز برای شناسایی نوع آلاینده ها انجام گرفت. به منظور بررسی امکان پذیری فرایند زیست درمانی انتخاب شده، تأثیر عوامل مختلف بر این فرایند با استفاده از روش تاگوچی مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت، با حصول به مقادیر بهینه پارامترها در مقیاس نیمه صنعتی، عملیات پاکسازی انجام پذیرفت.
مقدمه
تجمع آلاینده های نفتی، علی الخصوص آلاینده های نفتی در محیط زیست، سبب بروز مشکلات بسیاری شده است، زیرا خاک آلوده به این ترکیبات برای اهداف کشاورزی، صنعتی یا مراکز تفریحی غیر قابل استفاده است و همچنین منبعی بالقوه برای آلوده ساختن آبهای سطحی و زیر زمینی به شمار می رود (1، 2، 3). در راستای شناسایی آلاینده های آب و خاک تحقیقات بسیاری در سراسر دنیا انجام پذیرفته است. در کشور ایران نیز مطالعات و آزمایشاتی توسط حسنی ضیابری و همکاران در ارتباط با آلودگی هیدروکربنی کانال کشتیرانی غازیان انجام پذیرفته است. حسنی نژاد فراهانی و همکاران نیز تحقیقاتی را در زمینه آلودگی سواحل مشرف به پالایشگاه بندر عباس انجام داده اند. شجاع الساداتی و همکاران، یغمایی و همکاران نیز زیست درمانی آبهای آلوده به آلاینده های هیدروکربنی را در مقیاس آزمایشگاهی مورد بررسی قرار داده اند. نتایج این تحقیقات بیانگر این واقعیت است که منابع آبهای زیر زمینی که با انواع آلاینده های هیدرو کربنی آلوده شده اند را می توان با فرایند زیست درمانی مناسب پاکسازی نمود و در چرخه طبیعت وارد ساخت.
یکی از متداولترین منابع آلودگی نفتی، نشت از تانکهای ذخیره زیرزمینی است. به دلیل خطرات ناشی از آتش گرفتگی، تانکهای حاوی سوخت مایع در زیرزمین قرار داده شده اند. در سالهای اخیر بسیاری از تانکهایی که در ایستگاههای پمپ بنزین قرار دارند شروع به نشت کرده اند. تانکهای زیرزمینی که سوخت گرمایی خانه ها را ذخیره می کنند نیز، یکی از منابع آلاینده به شمار می روند. همچنین، تانکهای ذخیره مرکزی که مقادیر بسیار زیادی بنزین، سوخت جت یا دیگر محصولات نفتی را قبل از توزیع به فرودگاهها، تأسیسات نظامی و پالایشگاهها ذخیره می کنند نیز، جزء منابع آلاینده اند. همچنین تصادف تانکرها، شکستن خطوط لوله و انفجار دکلهای نفتی در دریا می تواند سبب آلودگی گردد. منابع آلودگی عمدی نیز عبارتند از تخلیه در چاهها، ریختن دورریزهای روغنی و ...(4).
بعد از اینکه هیدروکربنهای نفتی وارد خاک می شوند، با آب و هوا برای جایگزینی در حفره ها رقابت می کنند. در ناحیه غیر اشباع خاک انتقال و مهاجرت آلاینده ها به لایه های زیرین بر اساس جذب سطحی، نفوذ و نیروی گرانش صورت می پذیرد. پس از ناحیه غیر اشباع، ناحیه مویینه قرار دارد. در این ناحیه آب در فضای بین ذرات خاک به واسطه خاصیت مویینگی به سمت بالا حرکت می کند در نتیجه اشباعیت در نواحی بالاتر افزایش می یابد. ناحیه بعدی، ناحیه نوسانی نام دارد. در این ناحیه سطح آب مرز ساکن ندارد اما به صورت دوره ای نوسان می کند. در اثر نوسان آب و حرکت عمودی آن، توده هیدروکربن موجود در فضای حفره های خاک یا هیدروکربنهای جذب شده بر روی سطح ذرات خاک جدا می شوند و وارد آب می گردند، و به این ترتیب آلاینده ها از خاک به آبهای زیرزمینی منتقل می شوند (4، 5).
برای پاکسازی خاک و آبهای زیرزمینی آلوده به آلاینده های هیدروکربنی روشهای مختلفی وجود دارد اما آنچه تکنیک زیست درمانی را نسبت به سایر تکنیکها متمایز می کند، زمان مورد نیاز برای رسیدن به میزان پاکسازی مطلوب است (6). در این تکنولوژی میکروارگانیزمها نقش اصلی را ایفا می نمایند. آنها آلاینده های آلی را به دو منظور مورد استفاده قرار می دهند: یکی اینکه از آنها به عنوان منبع کربن برای ادامه حیات سلول جدید استفاده می کنند. دیگر اینکه آلاینده آلی تامین کننده الکترون برای میکروارگانیزمها می باشند. در واقع میکروارگانیزمها با استخراج الکترون و انتقال آن به الکترون گیرنده ای مثل اکسیژن (در شرایط هوازی) انرژی مورد نیاز برای رشد و فعالیت سلول جدید فراهم می کنند. البته با وجود مواد مغذی مثل فسفر و نیتروژن فعالیت میکروارگانیزمها بهبود می یابد (7، 8، 9).
قدم اول قبل از به کار گیری هر نوع روش پاکسازی، شناسایی آلاینده ها با استفاده از تجهیزات مناسب است. در واقع نتایجی که از آنالیز خاک یا آب آلوده به دست می آید سبب می شود که بتوان پتانسیل آلودگی را تخمین زد. برای شناسایی آلاینده ها دو روش کمی و کیفی وجود دارد. از متداولترین روشهای کمی می توان استفاده از دستگاه و استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازرا نام برد. برای شناسایی کیفی آلاینده ها نیز روشهای مختلفی وجود دارد، از جمله کروماتوگرافی لایه نازک، کروماتوگرافی سیال فوق بحرانی، کروماتوگرافی مایع فشار بالاو کروماتوگرافی گاز/ طیف سنجی جرمیرا می توان نام برد 10.
پس از شناسایی آلاینده ها، با توجه به شرایط محیطی و امکانات موجود، تکنیک مورد نظر انتخاب می گردد. اما قبل از به کار گیری آن لازم است که امکان پذیری آن در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گیرد. می توان گفت که در صورت موفقیت تکنیک مورد نظر در آزمایشگاهی یا نیمه صنعتی، امکان به کارگیری آن میسر می گردد. بنابراین تعیین پارامترهای تأثیرگذار بر تکنیک و ارزیابی این پارامترها فاز اول به کار گیری هر نوع تکنیک زیست درمانی محسوب می گردد 11.
روش آزمایش
تعیین کمی آلاینده های موجود در آبهای زیرزمینی پالایشگاه شیراز
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 1449 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 20 |
بررسی افیولیت منطقه دهشیر و مقایسه آن با دیگر مناطق
چکیده
سنگهای اولترامافیک سازنده افیولیتها در اثر هجوم سیالات گرمابی حاوی CO2 تحت تاثیر فرآیند کربناته شدن تبدیل به لیستونیت می شوند. لیستونیتها با مجموعه کانیائی عمومی کوارتز و کربناتهای حاویMg- Fe- Ca مشخص هستند. از چند دهه گذشته در افیولیتهای جهان، کانی سازی طلا در همیافتی با این سنگها مورد توجه قرار گرفته است.
افیولیتهای ایران مرکزی به شکل دو کمربند اصلی یعنی دهشیر- سورک- نائین و جندق-انارک رخنمون دارند. این افیولیتها در بخش سرپانتینیتی خود لیستونیتی شده اند. دگرسانی گرمابی در این سنگها تا مرحله سیلیسی شدن(شکل گیری بیربیریتها) نیز یپش رفته است.در افیولیت دهشیر لیستونیتها(در دو نقطه)هم ساز با روند عمومی افیولیت ها فاقد کانی سازی طلا هستند. در حالیکه لیستونیتی شدن تا مرحله تشکیل بیربیریت در افیولیت سورک پیش رفته است و کانی سازی طلا در همیافتی با فریت کرومیت مشاهده شده است. کانی سازی پیریت در بخشهای شدیدا سیلیسی شده (بیربیریت) همراه با ناهنجاری طلا- جیوه در افیولیت نائین شاخص می باشد.در سرپانتینیتهای جندق فرآیند کربنات زائی سنگهای تالک – سرپانتین کربنات با ناهنجاری ناچیز طلا را شکل داده است. افیولیت قدیمی انارک میزبان وسیع لیستونیتی شدن با مراحل مختلف تکوین کانیهای متنوع می باشد. وجود طلا علاوه بر مشاهدات میکروسکوپی توسط آنالیزهای ژئوشیمیایی نیز به اثبات رسیده است.
ملانژ افیولیتی ائین در لبه غربی زون ایران مرکزی و در امتداد زون گسلی دهشیر بافت، از بافت تا دهشیر – جنوب نائین – شمال نائین – انارک و … رخنمون هایی را نشان میدهد. مشاهدات صحرایی در زمین شناسی اولیه شباهتهای نزدیکی را بین این ملانژها نشان میدهد. لیتولوژی این
دو ناخیه به مقدار زیادی مشابه بوده و از بالا به پائین شامل:
1ـ آهک های پلازیک، آهک ماسه ای و رادیولاریت کرتاسه فوقانی
2ـ بازالت ها با ساخت بالشی و ماسیون (بیشتر در منطقه دهشیر)
3ـ دایکهای صفحه ای با ترکیب دلریتی
4ـ پلاژیورانیت ها که در زیر دایک ها و روی گابروها قرار دارند.
5ـ خانواده گابرو که شامل نوریت ها، گابروها و گابروهای نوریتی می باشد (دهشیر کابروی آمفیبول، و پیروکسن دار)
6ـ سنگهای پریدوتیتی با بافت کومولا شامل هرزبورژیت، ورلیت و دونیت
7ـ سنگهای پریدوتیتی با بافت تکتونیت شامل هرزبورژیت، ورلیت و دونیت که این سنگها در افیولیتهای نائین گاهی توسط دایکهای رودنژیتی قطع شده اند کمپلکس افیلویتی نائین به طور عمده از پریدوتیتهای هرزبورژیتی و سرپانتینیت شتکیل شده اند. پیروکسنیت ها و لرزولیت ها در آن خیلی کم است. گاهی دایکهای لرزولیتی و دیابازی و گابرویی آنها را قطع کرد اند. سنگهای اهکی و رادیولاریت به طور پراکنده در سرتاسر منطقه وجود دارد که از قطعات چند متری تا چند صد متری می باشند بخصوص در بخش جنوب شرقی افیولیتها (شمال شرق نائین) سن احتمالی ملانژ افیولیتی نائین پالئوسن تا ائوسن زیرین می باشد، زیرا جوانترین سنگ رسوی منطقه متعلق به ائوسن زیرین است. با توجه به جایگیری بسیاری از افیولیتهای ایران بر اثر فاز کوهزایی لارامید احتمالا این ملانژ افیولیتی بر اثر این فاز کوهزایی حاصل شده است. نتایج آنالیزهای ژئوشیمیایی نشان می دهد که ملانژ افیولیتی شمال نائین از نظر K2O فقیر شده (دارای کمتر از ده درصد وزنی K2O) است. ترمهای بازیک و حد واسط این مجموه نسبت به آهن و تیتان غنی شدگی نشان نمی دهند و از نظر پترولوژی و ژئوشیمی دارای روند ماگمای تولوئیت جزایر قوسی بوده که در نتیجه ذوب بخشی یک منشا تهی شده بوجود امده است. با توجه به شواهد صحرایی، ژئوشیمیایی، پتروگرافی و پترولوژی و شباهتهای این ملانژ افیولیتی به افیولیتهای سبزوار وانارک، این سنکانس با تولئیتهای جزایر قوسی قابل مقایسه است. و اما در افیولتهای دهشیر داد ه های ژئوشیمیایی عناصر اصلی، قلیل و نادر خاکی برای تایید خویشاندی واحدهای مختلف سنگی مورد بررسی قرار گرفته اند. به طور کلی ماگمای سازنده افیولیت دهشیر دارای سرشت تولئیتهای MORB است که از ذوب بخشی (حدود 22%) سنگ مادرگارنت لرزولیت حاصل شده است. پلاژیوگرانیتها در اینجا به دو دسته قابل جدایش هستند:
1ـ در همیافتی با دایکهای صفحه ای – گابروهای آمفیبول دار
2ـ در همیافتی با مجموعه دگرگونی ناحیه ای بصورت نافذ در آن.
در هر دو دسته پلاژیوگرانیت شباهت ژئوشیمیایی داشته و در محدوده پلاژیوگرانیتهای اقیانوسی (OP) واقع می شوند. پلاژیو گرانیتهای دسته دوم احتمالا از ذوب بخشی گابروهای هیدراته – آمفیبولیتها حاصل شده اند. با توجه به شواهد موجود محیط ژئودینامیک افیولیت دهشیر یک کافت اقیانوسی بوده است. رخداد سرپانتینی شدن اولترامافیک ها در گستره دهشیر منجر به آزادی Cao و هجوم آن به سوی دایکهای گابرویی شده استرودنژیت ها که حاصل متاسوماتیسم هستند از مجموعه کانیابی جگراسولر، پکتولیت، وزوویان ، اسفن، پرهنیت، اپیدوت تشکیل شده اند. فرایند کربنات زایی (لیستونیتی شدن) تحت تاثیر سیالات حاوی CO2 در اولترابازیک های دهشیر صورت گرفته است. ولکانیسم کوارتنر با سرشت کالکوآلکالن در حواشی افیولیت به عنوان عامل تامین سیالات co2 دار در لیستونیتی شدن از دیدگاه ژئوشیمی مورد بررسی قرار گرفته است.
پترولوژی و ژئوشیمی افیولیت های دهشیر با تأکید بر آلتراسیون هیدروترمال وابسته(رودنژیتی شدن، لیستونیتی شدن)
مجموعه افیولیتی دهشیر واقع در 80 کیلومتری جنوب غرب یزد در راستای گسل بزرگ دهشیر - بافت رخنمون دارد و جزئی از کمربند حلقوی افیولیت ایران مرکزی محسوب می شود.
واحدهای سنگی تشکیل دهنده این افیولیت به ترتیب از پایین به بالا شامل موارد زیر است: الف) سنگ های اولترامافیک متشکل از سرپانتینیت، هرزبورژیت، دونیت لرزولیت و پیروکسنیت. ب) گابرو های آمفیبول دار، پیروکسن دار و کمتر دیوریت. ج) پلاژیوگرانیت. د) دایک های صفحه ای. ه) بازالت های توده ای وکمتر بالشی. و) سنگ آهک های پلاژیک و رادیولاریت ها به سن کرتاسه فوقانی. سنگ های دگرگونی که شامل دگرگونی های کف اقیانوسی، دگرگونی های دینامیک در زون های برشی و دگرگونی های ناحیه ای تا رخساره آمفیبولیت هستند. بر پایه مشاهدات صحرائی، پلاژیوگرانیت ها به دو دسته قابل جدایش هستند. الف) در همیافتی با دایک های صفحه ای- گابروهای آمفیبول دار. ب) در همیافتی با مجموعه دگرگون ناحیه ای و بصورت نافذ در آن.
داده های ژئوشیمیایی عناصر اصلی، قلیل و نادر خاکی برای تأئید خویشاوندی واحدهای مختلف سنگی مورد بررسی قرار گرفته اند. بطور کلی ماگمای سازنده افیولیت دهشیر دارای سرشت تولئیت های(MORB) است که از ذوب بخشی (حدود 22%) سنگ مادر گارنت لرزولیت حاصل شده است.
هر دو دسته پلاژیوگرانیت، شباهت ژئوشیمیایی داشته و در محدوده پلاژیوگرانیت های اقیانوسی(OP)واقع می شوند. پلاژیوگرانیت های دسته دوم احتمالاً از ذوب بخشی گابروهای هیدراته و آمفیبولیت ها حاصل شده اند.
با شواهد موجود محیط ژئودینامیک افیولیت دهشیر یک کافت اقیانوسی بوده است. رخداد سرپانتینی شدن اولترامافیک در گستره دهشیر منجر به آزاد سازیCaOو هجوم آن به سوی دایک های گابرویی شده است. رودنژیت ها که حاصل متاسوماتیسم هستند از مجموعه کانیائی گروسولر، پکتولیت، وزوویان، اسفن، پرهنیت، اپیدوت تشکیل شده اند.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 28 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 26 |
بررسی ویژگی روش آنالیز غیرکروماتوگرافی جیوه
بوسیلة جریان تزریقی در سیستم پیش تغلیظ
مجهز به کامپیوتر در ترکیب با
تولید بخار شیمیایی در اسپکترومتری
فلورسانس اتمی
مقاله
یک روش جدید غیرکروماتوگرافی مختص جیوه بر اساس حفظ انتخابی (گزینش پذیر) متیل جیوه و جیوه معدنی روی دیواره داخلی راکتور پیچیده با استفاده از آمونیوم دی اتیل دی تیو فسفات و دی تیازون به عنوان معرف های (شناساگرهای) کمپلکس دهنده توسعه داده می شوند که به ترتیب مختص به پیش تغلیظ سورپشن (عمل جذب و دفع در یک زمان) مجهز به کامپیوتر و جریان تزریقی (تزریق در «اورنش») همراه با اسپکترومتری فلورسانس اتمی که در آن تولید بخار شیمیایی پراکنده نشده صورت می گیرد هستند. در pH=2 پیش تغلیظ جیوهی معدنی روی دیواره های داخلی راکتور پیچیده انجام میشود که این امر بر اساس حفظ انحصاری کمپلکس Hg-DDP در حضور متیل جیوه از طریق فرو بردن در محلول سادة آمونیوم دی اتیل دی فسفات می باشد و پیش تغلیظ انتخابی متیل جیوه بادی تیازون بجای آمونیوم دی اتیل فسفات صورت می گیرد از اسید هیروکلریک 15% (V/V) برای شستشوی گونه جیوة باقیمانده (حفظ شده) استفاده می کنند که برای شناسایی در اسپکترومتری فلورسانس اتمی با محلول KBH4 ترکیب می شود.
تحت بهترین شرایط تجربی نمونة جیوه معدنی و متیل جیوه 30 و 20 h-1 با عامل های ازدیادی 13 و 24 هستند. حدود تشخیص برای Hg2+ تا ngl-1 و برای CH3Hg+ 2.0ngl-1 میباشد . دقت یازده اندازه گیری سیگنال (RSD) از هر 0.2 میکروگرم در لیتر Hg2+ و CH3Hg+ 2/2% و 8/2% است.
روش های پیشرفته که از طریق تجزیه مواد مرجع تأیید شده و اندازه گیری{های بهبود یافته معتبر می شوند، برای تعیین جیوة معدنی و متیل جیوه دو نمونه های آبی و زیست شناسی به کار برده میشوند.
مقدمه
تجربی
1-2- ابزار
2-2- معرف ها (شناساگرها)
3-2- پیش رفتار نمونه
4-2- طرز کار
5-2- روش پیشرفته
6-2- روش معتبر
نتایج و بحث
1-3- شمای ویژه سیستم جدا کنندة سورپشن مجهز به کامپیوتر و پیش تغلیظ در KR کوپل شده به CVG-AFS با استفاده از دو معرف کمپلکس دهنده گزینش پذیر.
2-3- مهمترین پارامترهای تجربی
1-2-3- غلظت محلول عامل کمپلکس دهنده
2-2-3- غلظت شستشو دهنده
3-2-3- غلظت KBH4
4-2-3- دمای اتمیزر
5-2-3- طول KR و شستشوی KR
3-3- اجرای تجزیه ای
4-3- کاربرد واقعی تجزیه
1-4-3- تداخلات
2-4-3- آنالیز نمونه
4- محاسبات شناسایی رفرنس ها
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 118 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 28 |
موضوع
بررسی کاربرد جیآیاس در ساماندهی مدارک علوم زمین
چکیده
پیچیدگی، تنوع وحجم انبوه اطلاعات جغرافیایی ازیک سو و تواناییهای رایانه درعرصه اطلاعات ازسوی دیگر، فلسفه وجودی سیستمهای اطلاعات جغرافیایی(جیآیاس) را تبیین میکند.
ازآنجاکه بخش عمده اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاههای مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، شامل اطلاعات مکانی وتشریحی است، مناسب ورود به سیستمهای اطلاعات جغرافیایی میباشد و میتوان این اطلاعات را آماده استفاده در این سیستمها نمود. پژوهش حاضر با این دیدگاه و با هدف بررسی کاربرد جیآیاس در ساماندهی مدارک علوم زمین موجود در مرکز انجام شده است. در راستای رسیدن به این هدف، پس ازگردآوری کلیه اطلاعات توصیفی و مکانی مورد نیاز مرتبط با علوم زمین از پایگاههای مرکز،کار تفکیک،کنترل، دستهبندی وکدگذاری آنها برای ورود به سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. به منظور ایجاد پایگاهی از اطلاعات فوق، با مجموعه دادهها، لایههای اطلاعاتی مربوطه تشکیل شد و به منظور نمایش، تشریح و انجام تحلیلهای لازم بر روی دادهها، مورد استفاده واقع گردید.
بدین وسیله علاوه بر دسترسی صحیح و سریع به دادههای مورد نیاز در یک حجم وسیع، امکان ارائه و به تصویرکشیدن اطلاعات مکانی و موضوعی در قالب نقشه، جدول و نمودار، ویرایش و بهنگام نمودن دادهها ونیز امکان استفاده از دادههای موجود در جهت اهداف مختلف و براساس نیازهای گوناگون کاربران فراهم میگردد. همچنین زمینهای برای شناساندن و معرفی قابلیتها و پتانسیلهای متعدد و در عین حال، تشخیص خلأهای مطالعاتی مناطق مختلف جغرافیایی ایجاد خواهد شد. نهایتاً بهمنظور تعمیم کاربرد این سیستم در ارتباط با دیگر اطلاعات موجود در پایگاههای مرکز (که به نحوی با موقعیت مکانی در ارتباطاند)، مدلی از فرایند انجام این طرح ارائه شده است.
کلیدواژهها: سیستم اطلاعات جغرافیایی (جیآیاس) / پایگاههای اطلاعاتی/ اطلاعات توصیفی / اطلاعات مکانی
مقدمه
(جیآیاس) یک سیستم اطلاعاتی است که پردازش آن بر روی اطلاعات مکان مرجع یا اطلاعات جغرافیایی است و به کسب اطلاعات در رابطه با پدیدههایی میپردازد که بهنحوی با موقعیت مکانی در ارتباطاند. بهکارگیری این ابزار با امکان استفاده در شبکههای اطلاعرسانی جهانی، یکی از زمینههای مناسب و مساعد در جهت معرفی توانها و استعدادهای کشور در سطح جهانی است.گسترش روزافزون شبکه کاربران این سیستمها از جمله نکات اساسی است که می تواند به قابلیتها و تواناییهای این سیستم بیفزاید.
در حال حاضر از این سیستمها بسته به نیازهای هر منطقه یا کشور در بخشهای مختلف (مانند مطالعات زیستمحیطی، برنامهریزی شهری و شهرداری، خدمات ایمنی شهری، مدیریت حمل و نقل و ترافیک شهری، تهیه نقشههای پایه، مدیریت کاربری اراضی، خدمات بانکی، خدمات پستی، مطالعات جمعیتی و مدیریت تأسیسات شهری مثل برق، آب،گاز، و..) استفاده میشود و با گذشت زمان و توسعه سیستمها، کاربرد جیآیاس به کلیه بخشهای مرتبط با زمین گسترش یافته است.
مطالعه حاضر نیز با در نظرگرفتن مسائل فوق درصدد است ضمن معرفی بخشی از توانها و مزایای این سیستم در دسترسی سریع به اطلاعات، تحلیل اطلاعات به طور یکجا و با هم، بهنگامسازی، دقت و سرعت بالای عمل، و ....، کاربرد و نحوه استفاده از آن را در ارتباط با مجموعه اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاههای اطلاعاتی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران مورد بررسی قرار دهد و ارزیابی نماید.
تاریخچه ایجاد جیآیاس (مروری بر مطالعات انجام شده)
اولین نمونه از یک جیآیاس ملّی، جیآیاس کانادا[2] است که از اواخر1960 به این طرف به صورت پیوسته مورد استفاده قرار گرفته است. در دهههای 1970 و1980 میلادی پیشرفتهای قابل ملاحظهای در فناوری جیآیاس به وجود آمد، به طوری که عبارت «سیستم اطلاعات جغرافیایی» در مورد مجموعه ابزارهایی برای تحلیل و نمایش نقشهها و ادغام فنون و شیوههای آماری و نقشهای و کاربرد فراگیرتر آن، بویژه برای تحلیل تأثیرات وخط مشیهای دولتی به کارگرفته شد. در حالیکه سابقه فناوری جیآیاس درکشورهای غربی ازجمله کانادا وآمریکا به بیش از40 سال میرسد، فناوری جیآیاس در اغلب کشورهای جهان سوم بسیار جوان میباشد. از ویژگیهای جیآیاس در کشورهای غربی هماهنگی بین فناوری و آموزش وکاربرد آن است، درحالی که درکشورهای جهان سوم، ورود فناوری قبل از آموزش و مهارتاندوزی مربوط به آن صورت میگیرد. در ایران، اولین مرکزی که به طور رسمی استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی را در کشور آغاز کرد سازمان نقشهبرداری کشور بود که در سال 1369 براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی، عهدهدار طرح به کارگیری این سیستم شد. این سازمان در حال حاضر مشغول تهیه نقشههای توپوگرافی 1:25000 از عکسهای هوایی با مقیاس 1:40000 میباشد و این فرصتی است برای تبدیل این نقشهها به ساختارهای رقومی و تأسیس پایگاه توپوگرافی ملی[3] که نیازهای کاربران را در زمینه جیآیاس برآورده میکند.
در همین راستا «شورای ملی کاربران سیستمهای اطلاعات جغرافیایی»[4] به منظور سیاستگذاری، برنامهریزی و هماهنگسازی فعالیتها در زمینه جیآیاس، تحلیل نیازمندیها و همچنین بهرهبرداری شایسته از کلیه ظرفیتهای علمی، فنی و نیروی انسانی در راستای ایجاد و به کارگیری جیآیاس و با توجه به وظایف سازمان نقشهبرداری کشور در خصوص تدوین و ایجاد سیستمهای اطلاعات جغرافیایی ملی، در دی ماه 1372 تأسیس گردیده است.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 1467 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 24 |
1- تعریف
برج های خنک کننده در اصل دستگاههایی هستند که جهت بازیافت آب استفاده می شوند.
2-دسته بندی:
برجهای خنک کننده به لحاظ نوع تماس آب و هوا به دو گروه برجهای تر(مدار باز)و برجهای خشک (مدار بسته)تقسیم میشوند .
برجها از نوع حرکت هوا به دو نوع مکش طبیعی (Natural darft ) و مکش اجباری (Mechainical darft )دسته بندی می شوند .
تقریباً بیش از 90 % برجهای خنک کننده از نوع برجهای تر (wet cooling tower ) می باشند که خود به گروههای ذیل تقسیم میگردند.
جریان متقابل (counter flow )
جریان متقاطع (cross flow )
در سالهای اخیر، بر خلاف گذشته برجهای خنک کننده از نوع جریان متقابل بعلت حجم کمتر و راندمان بهتر مقبولیت بیشتری پیدا کرده اند.
3- عملکرد کلی برج خنک کننده :
اثر خنک کنندگی انتقال حرارت محسوس (sensible heat transfer ) آب و هوا در برجهای خنک کننده بسیار ناچیز است و تقریباً اثر خنک کنندگی تماماً از تبخیر قسمتی از آب اسپری شده در برج بدست می آید که حرارت لازم برای تبخیر را از آبهای باقیمانده در برج تأمین میکند و در نتیجه درجه حرارت آب باقیمانده تنزل می یابد . بخار حاصل از تبخیر آب نیز توسط پروانه از برج خارج میشود .
عواملی که در ظرفیت برج تاثیر گذار هستند :
1-3- با کاهش دمای مرطوب محیط (Environment web bulb temperature ) با کاهش دمای رطوبت محیط قدرت خنک کنندگی برج خنک کننده افزایش می یابد
2-3- افزایش سطح تماس باعث افزایش ظرفیت خواهد شد.
3-3- افزایش زمان تماس آب و هوا باعث افزایش ظرفیت خواهد شد.
4-3-سرعت پایین هوای عبوری از سطوح خنک کننده با ثابت نگهداشتن دبی آن باعث افزایش راندمان برج خواهد شد.
4- اصطلاحات
اصطلاحات مورد نیازدر برج خنک کننده به شرح ذیل می باشند:
1-4- دامنه خنک کنندگی (Range ) : کاهش درجه حرارت آب در عبور از برج (اختلاف بین دمای ورودی و خروجی آب ) را دامنه خنک کنندگی مینامند.
ظرفیت یک برج خنک کننده را میتوان با اندازه گیری دبی آب برج و دامنه خنک کنندگی از معادله زیر بدست آورد .
( °K )دامنه خنک کنندگی ×(Kj/kg°k )19/4 ×(L/s )دبی آب =(kw ) بار برج
2-4- تقرب (Approach ): اختلاف بین دمای آب خروجی از برج و دمای مرطوب هوای ورودی به برج را تقرب (Approach ) می نامند . از نظر تئوریک پایین ترین دمای قابل حصول برای آب در برج ، دمای مرطوب هوای ورودی است ، که در این حالت راندمان برج 100% می شود . با توجه به اینکه عملاً راندمان 100% امکان پذیر نمی باشد و برای رسیدن به دمای مرطوب محیط می بایست از برج خنک کن خیلی بزرگتر استفاده نمود و اینکار توجیه اقتصادی ندارد ، معمولاً دمای خروجی از برج 4 الی 5 درجه سانتیگراد بیشتر از دمای هوای ورودی به برج در نظر گرفته می شود .
3-4 دبی (water flow rate ) : میزان آب در گردش در واحد زمان را دبی می نامند .
5- اصول عملکرد برجهای فایبر گلاس تهویه آذر نسیم :
سیستم اتوماتیک چرخش آب پخش کن (Rotating sprinkler )آب داغ را بصورت یکنواخت بر روی تمام سطوح خنک کننده پخش میکند . هوای خشک بطور همزمان در جهت مخالفت ریزش آب بطرف بالا مکش و باعث تبخیر قسمتی ار آب داغ و خنک شدن باقیمانده آب میشود .آب خنک شده در تشت (Basin )جمع شده و از طریق چاهک (Sump ) به منبع حرارت چرخش مجدد پمپ می شود .
1-5-طراحی انتقال حرارت
برجهای خنک کننده فایبرگلاس تهویه آذر نسیم بر اساس جریان متقابل (Counter flow )طراحی و بهترین کارایی را دارند.هوا از داخل سطوح خنک کننده (Fill )در تضاد با آب داغ عبور میکند . هوای خشک و سرد در پایین سطوح خنک کننده در تماس با آب سرد در می آید که باعث حداکثر تبخیر و انتقال حرارت در سطوح خنک کننده میشود . شیارهای سطوح خنک کننده طوری اختیار شده اند که امکان گرفتگی آنها وجود ندارد و بیشترین سطح را برای واحد حجم در اختیار ما قرار میدهند .آب بصورت لایه نازکی در سطوح خنک کننده حرکت می کند و حداکثر سطح را برای خنک شدن با هوای عبوری ایجاد میکند . شیارها دارای زاویه میباشند و سطوح بصورت معکوس روی هم چسبانده می شوند .
2-5- توزیع آب و هوا
آب پخش کن چرخشی (Rotating water sprinkler ) آب داغ را بصورت ذرات اسپری شده در آورده و بطور یکنواخت بر تمام سطوح خنک کننده پخش می کند که این یکنواختی پخش آب برای برجهایی که با نازل کار میکنند امکان پذیر نمیباشد . ضمناً این برجها بعلت داشتن حرکت چرخشی آب پخش کن نیازی به المیناتورهای معمولی ندارد وباید در نظر داشت که در برجهای مکعبی ، الیمانتور باعث افت فشار میشود .
برجهای خنک کننده مدور آذر نسیم با دهانه مکش پروانه بشکل مخروطی هوا را بصورت یکدست از تمام سطوح خنک کننده مکش و حداقل افت فشار را دارد . بخصوص که افت فشار المیناتور که در برجهای دیگر وجود دارد نیز در این برجها حذف میگردد .
6- قدرت الکتروموتور فن برجها به سه عامل بستگی دارد:
الف- مقدار دبی هوا
ب- افت فشار
ج- راندمان پره های فن
برای دبی هوا یکسان ، برجهای تهویه آذر نسیم دارای افت فشار کمتر و راندمان بهتر پره های فن می باشد که این امر باعث شده تا قدرت الکتروموتور به حداقل رسیده و هزینه های بهره برداری را کاهش دهد . دهانه گشاد هوا با سرعت کم هوا ، افت فشار کمتر را سبب می شود .
برجها از نوع مکش اجباری می باشند و پروانه در وضعیت ایده آل قرار میگیرد و هوا را با سرعت زیاد به بیرون پرتاب می کند و امکان برگشت هوای مرطوب خروجی به مکش برج منتفی است .
7-هد پمپ
سیستم چرخشی آب در برجهای فایبر گلاس تهویه آذر نسیم ، قسمت قابل توجه در طراحی آن می باشد . سوراخهایی با قطر بزرگ در لوله ها ، جریان آهسته آب با افت فشار ناچیز باعث می شوند و همچنین ریسک گرفتگی سوراخها وجود ندارد. افت فشار شامل هد استاتیکی اسپری یا ارتفاع لوله از سطح آب داخل تشت به اضافه افت فشار در سیستم دورانی آب می باشد .
8- عمر دستگاه
موقعی که از برج خنک کن فایبر گلاس (FRP )صحبت می شود ، نباید آنرا با ورق های فایبر گلاس موجدار که برای مسقف کردن پارکینگ و امثال آن استفاده می شود اشتباه گرفت . ورقهای فایبرگلاس که برای مسقف کردن استفاده می شوند از درجه پایین رزین بدون استفاده از پوشش ضد اشعه ماوراءبنفش ساخته می شوند و ظرف مدت کوتاه چند ساله الیاف بصورت تار موهایی از ورق بیرون زده و ترکهای زیادی در سطح کار دیده می شود. قطعات فایبرگلاس در برجهای تهویه آذر نسیم با ژلکت Neopentyl Glycol پوشش داده می شوند که علاوه بر اینکه رنگ دانه های آن ، رنگ بدنه ذاتی برج را بدست می دهد کاملاً در مقابل اشعه ماوراء بنفش مقاوم می باشد . بدین دلیل برجها نیازی به رنگ بدنه ندارند.
به هر حال در صورتیکه خریداران ما بخواهند رنگ را تغییر دهند این عمل با نقاشی کردن برج امکان پذیر است .
در مقایسه با برجهای چوبی که خیلی زود می پوسند و برجهای فلزی که زنگ میزنند و هزینه تعمیرات را بالا می برند ، برجهای فایبر گلاس مزیت فوق العاده ای در صرفه جویی تعمیرات دارند که زمینه یک سرمایه گذاری هوشمندانه را ایجاب می کند .
9- الکتروموتور کوچکتر
توان مصرفی پایین الکتروموتور در برجهای خنک کننده تهویه آذر نسیم هزینه مصرف انرژی سالیانه را کاهش چشمگیری می دهد
10-مزایای برجهای خنک کننده فایبر گلاس مخروطی شرکت تهویه آذر نسیم:
1-10 – لایه های قوی و ضد آب فایبر گلاس با رزین ایزو فتالیک (ISO ( باعث کاهش ارتعاشات و افزایش عمر برج می شود .
2-10- ژلکت ضد اشعه ماوراء بنفش (NPG )glycol Neopentyl باعث ماندگاری رنگ ، نمای زیبا و عمر طولانی دستگاه می شود .
3-10- چاهک (sump ) فایبر گلاس کاملاً ضد خوردگی
4-10- صفحه پروانه ، آب پخش کن از جنس آلومینیوم دایکاست و پروانه از جنس پلی آمید ، فایبر گلاس یا آلومینیوم دایکاست با بالانس استاتیکی و دینامیکی حرکت آرام سیستم محرکه برج را امکان پذیر ساخته و عمر طولانی یاتاقانها و الکتروموتور را فراهم می سازد .
5-10- سطوح خنک کننده PVC از مواد دست اول و بدون استفاده از مواد آسیابی و بازیافت ساخته می شوند و دارای گرید دارویی می باشند .(Anti bacterial)
6-10 – الکتروموتورهای مورد استفاده با کلاس حفاظتی IP55 و عایق حرارتی کلاس F می باشند.
7-10- گارانتی 5 ساله قطعات در برابر عیوب ناشی از ساخت (به استثنای اقلام مصرفی نظیر تسمه )و حتی گارانتی الکتروموتور شما را از یک خرید درست مطمئن می کند .
11- قطعات برج های خنک کننده فایبر گلاس تهویه آذر نسیم
1-11- بدنه (casing )
قطعات بدنه توسط پیچ و مهره ضد زنگ بهم متصل و بدنه یکپارچه برج را تشکیل می دهند . بدنه ، سطوح خنک کننده PVC را محصور کرده و جریان هوای مکشی را بر روی سطوح خنک کننده امکان پذیر می باشد . شکل خاص مخروطی بدنه باعث کاهش اصطکاک جریان هوا و به الگوی جریان هوا کمک می کند .
بدنه برج طوری طراحی شده که تحمل باد با سرعت m/sec 21 و ارتعاشات ناشی از موتور و سیستم های محرکه برج را دارد .
بدنه برج بعلت ساخته شدن از رزین ایزوفتالیک (ISO ) مقاومت بالایی در مقابل ضربه دارد و براحتی در محل بهره برداری آسیب نمی بیند ژلکت نوپنتیل گلیکل (NPG ) باعث اطمینان از ماندگاری نما و رنگ طولانی برج در مقابل اشعه مستقیم نور خورشید می شود .
بدنه جهت حمل راحت بصورت قابل حمل ساخته می شوند و در سایت مونتاژ خواهند شد .
تشت (Basin )
تشت جمع آوری آب پس از ریختن از پکینگها و هدایت آن بطرف چاهک (sump ) استفاده میشود ، علاوه براین تشت بعنوان منبع آب نیز عمل می کند . تشت نیز از جنس فایبر گلاس با مشخصات ساختاری بدنه میباشد.
3-11- چاهک
چاهک در برجهای بزرگ در زیر و وسط تشت قرار گرفته و در مدلهای کوچکتر در زیر و در حاشیه تشت قرار دارد و تمام اتصالات ورود و خروج ،تخلیه ،پرکن (فلو تر) و سرریز روی آن قرار دارد. چاهک در پایین ترین سطح قرار گرفته و همیشه پر از آب می باشد و خطر هوا گرفتگی پمپ هرگز وجود ندارد . چاهک کاملاً با مواد فایبر گلاس ساخته می شود و خطر هر گونه پوسیدگی و نشتی از بین می رود .
تخلیه در پایین ترین سطح قرار دارد که بتوان به سادگی آشغال های جمع شده را از برج تخلیه نمود و یا آب برج را خالی کرد .
4-11- استراکچر برج (Tower Structure )
استراکچر برج که بدنه ، تشت و موتور و غیره را ساپورت می کند از جنس فولاد (MS ) می باشد که گالوانیزه گرم (HOT DIP ) شده و مقاوم در مقابل خوردگی است .
5-11- سطوح خنک کننده (Fill )
سطوح خنک کننده طوری طراحی شده اند که بیشترین سطح تماس آب و هوا حاصل و بهترین امکان انتقال حرارت و جرم صورت پذیرد و بیشترین سطح را برای واحد حجم در اختیار ما قرار می دهد . توزیع یکنواخت هوا در سطح مقطع این مهم امکان پذیر است . سطوح خنک کننده از ورقهای PVC دست اول با گرید داروئی و از نوع شفاف با ضخامت مناسب و پوشش ضد اشعه ماوراء بنفش و ضد باکتری ساخته می شوند .
6-11- فن / پره های فن ( Fan / fan blades )
فن های چند پره آکسیال ، قابل تنظیم ، ضد خوردگی و سبک ، برای جابجایی حجم زیادی از هوا با حداقل مصرف انرژی و حداقل صدا طراحی شده اند که از مشخصه های بارز برجهای تهویه آذر نسیم می باشند . فن ها بالانس استاتیکی و دینامیکی شده و باعث حرکت آرام و عمر بیشتر یاتاقانها میگردند . فن های فایبرگلاس ایرفویل بنا به درخواست خریدار قابل ارائه می باشد ، که این فن ها صدای فوق العاده کم و مقاومت خیلی خوب در مقابل خوردگی دارند .
7-11- الکتروموتور فن ( Fan drive motor )
الکتروموتور بر روی برجهای خنک کننده تهویه آذر نسیم همگی دارای کلاس حفاظتی 55 IP و عایق حرارتی کلاس F می باشند .
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 52 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 6 |
برج تقطیر
مقدمه
تقطیر ، در واقع ، جداسازی فیزیکی برشهای نفتی است که اساس آن ، اختلاف در نقطه جوش هیدروکربنهای مختلف است. هر چه هیدروکربن سنگینتر باشد، نقطه جوش آن زیاد است و هر چه هیدروکربن سبکتر باشد، زودتر خارج میشود. اولین پالایشگاه تاسیس شده در جهان ، در سال 1860 در ایالت پنسیلوانیای آمریکا بوده است. نفت خام ، از کورههای مبدل حرارتی عبور کرده، بعد از گرم شدن وارد برجهای تقطیر شده و تحت فشار و دما به دو صورت از برجها خارج میشود و محصولات بدست آمده خالص نیستند. انواع برجهای تقطیر در زیر توضیح داده میشوند.
برجهای تقطیر با سینی کلاهکدار
در برجهای تقطیر با سینی کلاهکدار ، تعداد سینیها در مسیر برج به نوع انتقال ماده و شدت تفکیک بستگی دارد. قطر برج و فاصله میان سینیها به مقدار مایع و گاز که در واحد زمان از یک سینی میگذرد، وابسته است. هر یک از سینیهای برج ، یک مرحله تفکیک است. زیرا روی این سینیها ، فاز گاز و مایع در کنار هم قرار میگیرند و کار انتقال ماده از فاز گازی به فاز مایع یا برعکس در هر یک از سینیها انجام میشود. برای اینکه بازدهی انتقال ماده در هر سینی به بیشترین حد برسد، باید زمان تماس میان دو فاز و سطح مشترک آنها به بیشترین حد ممکن برسد.
بخشهای مختلف برج تقطیر با سینی کلاهکدار
بدنه و سینیها: جنس بدنه معمولا از فولاد ریخته است. جنس سینیها معمولا از چدن است. فاصله سینیها را معمولا با توجه به شرایط طراحی ، درجه خلوص و بازدهی کار جداسازی بر میگزینند. در بیشتر پالایشگاههای نفت ، برای برجهای تقطیر به قطر 4ft فاصله میان 50 - 18 سانتیمتر قرار میدهند. با بیشتر شدن قطر برج ، فاصله بیشتری نیز برای سینیها در نظر گرفته میشود.
سرپوشها یا کلاهکها: جنس کلاهکها از چدن میباشد. نوع کلاهکها با توجه به نوع تقطیر انتخاب میشود و تعدادشان در هر سینی به بیشترین حد سرعت مجاز عبور گاز از سینی بستگی دارد.
موانع یا سدها: برای کنترل بلندی سطح مایع روی سینی ، به هر سینی سدی به نام "وییر" (Wier) قرار میدهند تا از پایین رفتن سطح مایع از حد معنی جلوگیری کند. بلندی سطح مایع در روی سینی باید چنان باشد که گازهای بیرون آمده از شکافهای سرپوشها بتوانند از درون آن گذشته و زمان گذشتن هر حباب به بیشترین حد ممکن برسد. بر اثر افزایش زمان گذشتن حباب از مایع ، زمان تماس گاز و مایع زیاد شده ، بازدهی سینیها بالا میرود.
برجهای تقطیر با سینیهای مشبک
در برجهای با سینی مشبک ، اندازه مجراها یا شبکهها باید چنان برگزیده شوند که فشار گاز بتواند گاز را از فاز مایع با سرعتی مناسب عبور دهد. عامل مهمی که در بازدهی این سینیها موثر است، شیوه کارگذاری آنها در برج است. اگر این سینیها کاملا افقی قرار نداشته باشند، بلندی مایع در سطح سینی یکنواخت نبوده و گذر گاز از همه مجراها یکسان نخواهد بود.
خورندگی فلز سینیها هم در این نوع سینیها اهمیت بسیار دارد. زیرا بر اثر خورندگی، قطر سوراخها زیاد میشود که در نتیجه مقدار زیادی بخار با سرعت کم از درون آن مجاری خورده شده گذر خواهد کرد. و میدانیم که اگر سرعت گذشتن گاز از حد معینی کمتر گردد، مایع از مجرا به سوی پایین حرکت کرده بازدهی کار تفکیک کاهش خواهد یافت.
برجهای تقطیر با سینیهای دریچهای
این نوع سینیها مانند سینیهای مشبک هستند. با این اختلاف که دریچهای متحرک روی هر مجرا قرار گرفته است. در صنعت نفت ، دو نوع از این سینیها بکار میروند:
انعطاف پذیر: همانطور که از نام آن برمیآید، دریچهها میتوانند بین دو حالت خیلی باز یا خیلی بسته حرکت کنند.
صفحات اضافی: در این نوع سینیها ، دو دریچه یکی سبک که در کف سینی قرار میگیرد و دیگری سنگین که بر روی سه پایهای قرار گرفته ، تعبیه شده است. هنگامی که بخار کم باشد، تنها سرپوش سبک به حرکت در میآید. اگر مقدار بخار از حد معینی بیشتر باشد، هر دو دریچه حرکت میکنند.
مقایسه انواع گوناگون سینیها
در صنعت نفت ، انواع گوناگون سینیها در برجهای تقطیر ، تفکیک و جذب بکار برده میشوند. ویژگیهایی که در گزینش نوع سینی برای کار معینی مورد توجه قرار میگیرد، عبارت است از: بازدهی تماس بخار و مایع ، ظرفیت سینی ، افت بخار در هنگام گذشتن از سینی ، زمان ماندن مایع بر روی سینی ، مشخصات مایع و ... . چون در صنعت بیشتر سینیهای کلاهکدار بکار برده میشوند، برای مقایسه مشخصات سینیهای دیگر ، آنها را نسبت به سینیهای کلاهکدار ارزیابی میکنند.
برجهای انباشته
در برجهای انباشته ، بجای سینیها از تکهها یا حلقههای انباشتی استفاده میشود. در برجهای انباشته حلقهها یا تکههای انباشتی باید به گونهای برگزیده و در برج ریخته شوند که هدفهای زیر عملی گردد.
ایجاد بیشترین سطح تماس میان مایع و بخار
ایجاد فضا مناسب برای گذشتن سیال از بستر انباشته
جنس مواد انباشتی
این مواد باید چنان باشند که با سیال درون برج ، میل ترکیبی نداشته باشند.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 47 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 16 |
منابع آب و بحران منابع آب
طی سالهای اخیر همواره با بحثهای کمبود آب و هشدار مواجه باشیم به طوری که در شرایط فعلی و با افزایش ساختوساز در ارتفاعات 800 تا 1200 متری تهران، بحث کمبود منابع آبی برای شهر تهران جدیتر شده است.
در بحث آب شهرها، همواره با چالشهای مختلفی مواجه بودهایم که اگر خواهان دستهبندی این چالشها باشیم باید به موارد ذیل توجه کرد:1 - در توسعه شهرنشینی و افزایش جمعیت شهری آنچه که باید همواره مدنظر قرار گیرد بحث کیفیت آب است و عمدتاً منابع آبی از لحاظ کمیت و کیفیت مورد بررسی قرار میگیرند ولی با این حال بحث کیفیت نکتهای است که در بیشتر مواقع از کمیت و وجود منابع غنی آبی بیشتر مورد توجه مسوولان قرار گرفته است.2 - همچنین نزولات جوی و بارندگیها نیز نقش اساسی و بنیادی در بحث تامین منابع آبی دارند و طبیعتاً در سالهایی که بارندگی کاهش مییابد به دلیل اینکه منبع اصلی تامین آب تازه و سالم و بهداشتی کاسته میشود برخی از شهرها که منبع اصلی تامین آب آنها نزولات جوی است با مشکلات عدیدهای مواجه میشوند و در تنگنای کمآبی قرار
می گیرند .
3 - چالش دیگر، سیستم آبرسانی و توزیع آب است. هنگامی که بافت شهرها از حالت سنتی تغییر میکند باید شبکه آبرسانی نیز تغییر کرده و بازسازی شود ولی طی سالهای گذشته همزمان با تغییر بافت سنتی شهرها، بافت شبکه آبرسانی تغییر نکرده و این امر باعث شده تا در توزیع آب در چنین مناطقی با مشکل مواجه شویم.4 - علاوه بر این موارد، جمعیت حاشیهنشین در شهرهای بزرگ و مخصوصاً کلانشهر تهران به دلیل استقرار حاشیهنشینها در مناطق خارج از محدوده تامین آب، این مناطق به خاطر عدم وجود زیرساختهای لازم برای آبرسانی به آن مناطق با کمبود آب یا نارسایی در آبرسانی مواجه هستند.بنابراین آنچه که میتوان بیان داشت آن است که برای داشتن آب با فشار متعادل و دسترسی همیشگی در شهرها، وجود نزولات جوی، ارائه خدمات در محدوده شهری و
شبکه منظم و مشخص تامین و توزیع آب لازم و ضروری است.البته تامین و توزیع منابع مالی نیز از عوامل کمککننده است چرا که تامین و ایجاد شبکه آبرسانی در مناطق شهری و بازسازی بافتهای فرسوده به اختصاص منابع لازم نیاز دارد که باید از سوی دولت تامین و تخصیص یابد.
دید کلی
بسیاری از جوامع یا افراد ، قدر نعمتهای موجود را نمیدانند و این قدرنشناسی را بهره برداری نادرست از این نعمتها نشان میدهند. یکی از این نعمتهای بزرگ خداوند ، آب است. چون منابع آب محدود است، باید در استفاده از آنها دقت کافی به عمل آید. در بخش کشاورزی ، عوامل زیادی سبب هدر رفتن مقدار زیادی از آب
میشود که بر فراز آنها عبارتند از:آبیاری مزارع در زمان نامناسب
آبیاری به هنگام ظهر که گرمای هوا سبب افزایش تبخیر میشود، مقدار زیادی از آب را هدر میدهد.
غرقابی کردن زمین کشاورزی و نفوذ دادن آب به اعماق زمین
آب زیاد دادن به زمین ، سبب میشود که خاک تا عمق زیادی از آب پر شده ، فضاهای خالی آن پر شود.
آلودگی آبها
بوسیله سموم دافع آفات گیاهی و یا ریختن کودهای شیمیایی ، آبها آلوده میشوند.
تامین آب آشامیدنی شهر و روستا
مردم به آب سالم برای آشامیدن و پرداختن به امور بهداشتی نیاز دارند. تامین آب با صرف هزینه و سرمایه گذاری زیاد انجام میشود. در تامین آب سالم و مناسب ، به مراحل
زیرین پرداخته میشود:کشف منابعی که برای آشامیدن و سایر مصارف مردم مناسب باشد.
جمع آوری آبهای سطحی یا بهره برداری از آبهای زیرزمینی
تصفیه آب برای از بین بردن آلودگیهای احتمالی
انتقال آب از محل تصویه به محلهای مصرف (شهر و روستا)
مراقبت از تاسیسات ، کانالها و لولههای انتقال آب
همه موارد اخیر به تخصص ، هزینه و زمان نیازمند است. بنابراین ، در مناطق شهری و روستایی آبهای آشامیدنی لوله کشی شده یا تصفیه شده با صرف مخارج زیادی فراهم میشود و باید در استفاده از آنها دقت کافی به عمل آید. زندگی شهرنشینی و تراکم جمعیت در شهرها و توجه به امور بهداشتی آنها ، سبب شده است که نیاز بیشتری به آب آشامیدنی سالم احساس شود. تامین آب مناطق شهری و روستایی گاهی سبب کاهش مورد نیاز کشاورزی و باغداری میشود.
بهره برداری از آب در صنایع
در اوایل قرن بیستم ، از کل مصارف آب در جهان ، حدود 6% در بخش صنایع مصرف میشد. هم اکنون این رقم 4.5 برابر شده است. در ایران فقط 5% از کل مصرف آب مربوط به صنایع میباشد. آبی که به صنایع میرسد، معمولا خیلی زود کیفیت خود را از دست میدهد یا گرمای آن زیاد میشود و یا آلودگی شیمیایی و میکروبی پیدا میکند. گرمای آب مورد نیاز صنایع را میتوان با برجکهای خنک کننده گرفت و آب را دوباره یا چندباره مورد استفاده قرار داد. اما رفع آلودگی شیمیایی یا
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 9 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 5 |
7 ـ بازیافت مواد
یکی از مهمترین اهداف در پردازش مواد زاید جامد، بازیافت و جداسازی ترکیبات با ارزش از داخل زباله و تبدیل آن به مواد اولیه میباشد. امروزه تکنیکهای مختلفی در جهان برای تفکیک و جداسازی اجزای ترکیبی مواد زاید جامد توسعه یافته اند که از مهمترین این تکنیکها میتوان به دو روش عمده تفکیک از مبدأ تولید و تفکیک در مقصد که ذیلا به آن پرداخته خواهد شد، اشاره کرد :
الف ـ تفکیک از مبدأ تولید
روش جداسازی و تفکیک در مبدأ یکی از مهمترین و کم هزینه ترین روشهای جداسازی و تفکیک مواد زاید، محسوب میشود.
در این روش، زایدات قابل بازیافت پس از جداسازی در منزل جهت ذخیره سازی به ظروف ویژه ای که بدین منظور در محیطهای مسکونی، نصب گردیده اند، منتقل و سپس توسط سرویسهای ویژه و منظم از محل تولید به محل تبدیل، حمل میگردند. یکی از محسّنات این روش عدم اختلاط و آلودگی مواد زاید قابل بازیافت با هم و در نتیجه عدم نیاز به ضدعفونی و شستشوی مضاعف و همچنین صرف هزینه های مازاد است.
ب ـ تفکیک در مقصد
روش جداسازی و یا تفکیک در مقصد نیز یکی دیگر از روشهای بازیافت و جداسازی مواد زاید به حساب میآید. در این روش زایدات قابل بازیافت پس از ورود به مراکز انتقال و یا دفع به توسط روش سنتی و با صرف نیروی انسانی و یا توسط انواع سیستمهای مکانیزه همانند سرند، آهن ربا، تونل باد و . . . از داخل مواد تفکیک و جداسازی میگردند. بطور کلی هر کارخانه بازیافت و تبدیل مواد زاید جامد از سه قسمت اساسی زیر تشکیل شده است:
1 ـ قسمت دریافت مواد
2 ـ قسمت جداسازی
3 ـ قسمت آماده سازی محصول و تولید
از نظر کلی تمام موادی را که مصرف کنندگان به دور میریزند میتوان بازیابی کرد. در عمل بین کمیت و کیفیت این مواد تفاوت وجود دارد. موادی که برای بازیابی و برگشت به صورت مواد اصلی نامناسب هستند موادی میباشند که عناصر تشکیل دهنده آنها بسیار متفاوت بوده و نامرغوب میباشند. از اینرو مدیریت مواد زاید جامد با دارا بودن اهداف مشخص در مورد مقداری از زباله که باید بازیابی شده و یا به روشهای دیگر دفع تحویل گردد، قادر به ارائه سیستم مشخصی از بکارگیری و استفاده مجدد این مواد خواهد بود. با توجه به میزان مواد تشکیل دهنده زباله، میزان بازیافت آنها نیز در هر کشوری بر حسب سیاست گذاریها و وضعیت اقتصادی و نیاز به منابع تفاوت دارد (7).
در کشور ما با وجود 20 درصد مواد بازیافتی از قبیل کاغذ، کارتن، پلاستیک، شیشه و فلزات و نیز حدود 70 درصد مواد قابل کمپوست اتخاذ سیستم بازیافت از مبدأ یک تحول اساسی در مدیریت مواد زاید جامد خواهد بود. قابل ذکر است که در حال حاضر بازیافت از زباله های بیمارستانی و مراکز بهداشتی ممنوع میباشد.
8 ـ راه کارهای اساسی ویژه بهینه سازی مدیریت مواد زاید جامد شهری
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 18 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 9 |
موضوع: بازیافت زباله
خدمات بازیافت زباله در شهر Houston :
_ بازیافت زباله های منازل
_ بازیافت ضایعات حیاط منازل
_ بازیافت ضایعات چوبی
_ BOPA باطری ها، روغن، رنگ، ضدیخ ها
_ جمع آوری زباله های خطرزای خانگی
_ روغن های مصرف شده
_ بازیافت درختچه های کریسمس
_ بازیافت ضایعات الکترونیکی
بازیافت زباله های منازل:
بازیافت زباله های منازل بزرگترین و عمومی ترین برنامه سازمان بازیافت شهرداری Houston است از سال 1990 جمع آوری زباله های بصورت دوهفته ای یکبار و تنها برای منازلی بکار می رفت که دارای جعبه های مخصوص جمع آوری مواد بازیافتی بودند، اما پس از گذشت مدتی علاوه بر 27000 منزلی که دارای جعبه های بازیافتی بودند، 190000 منزل دیگر که برای جمع آوری زباله هایشان از کیسه های آبی رنگ استفاده می کردند نیز به این برنامه اضافه شدند.
پس از مقایسه مزایا و معایب هر دو روش جمع آوری، شهرداری روش سطل های زباله را برگزید و در سال 1991 از سوی شهرداری به 19000 منزلی که از کیسه های آبی استفاده می کردند، سطل های سبز رنگ برای جمع آوری زباله های بازیافتی داده شد.
مواد بازیافتی مورد تایید شهرداری شامل: روزنامه ها، مجلات، کتابچه راهنمای تلفن، قوطی های کنسرو، قوطی های آلومینیومی، کتابچه های تبلیغاتی، مقواهای فشرده شده، بطری های پلاستیکی نوشیدنی و بطری های شیر و آب است که باید جدا از زباله های عادی منزل در سطل های سبز رنگ ریخته شود ، سطل های مذکور در حدود 18 لیتر گنجایش دارند و از 25% پلاستیک بازیافتی و 75% مواد اولیه ساخته می شوند.
روغن های مصرفی نیز از طرف سازمان بازیافت جمع آوری می شوند. برای جمع آوری آنها باید روغن را در ظرف تمیزی ریخته و در کنار سطل زباله قرار داد.
پس از تصویب طرح سطل های سبز رنگ به علت بیشتر بودن حجم آنها برنامه جمع آوری زباله ها از هفته ای یکبار به دوهفته یکبار تغییر کرد، این تغییر جوانب مثبت دیگری مانند جلوگیری از اشتباه در مناطق جمع آوری و صرفه جوِیی در مصرف سوخت و آلودگی را نیز به همراه داشت.
خدمات جمع آوری دوهفته ای برای بخش های مختلف شهر بهتر است زیرا شهروندان می توانند از پر بودن سطل زباله های بازیافتی در روز جمع آوری اطمینان داشته باشند. اطلاعات مربوط به بازیافت مواد توسط پرسنل این حوزه در جلسات شهری، مدارس و بصورت پیامهای بازرگانی در سراسر شهر پخش می شود. علاوه بر این اطلاع رسانی، ماموران این حوزه وظیفه پخش کتاب های راهنما و کتابچه های تبلیغاتی را در هنگام جمع آوری بر عهده دارند.
بازیافت زباله های حیاط منازل:
برنامه آزمایشی بازیافت زباله های حیاط منازل از سال 1993 در این شهر آغاز شد.
متصدیان این برنامه برای یاری رسانی به کارگران مسئول جمع آوری زباله ها در بخش بازیافت اقدام به اضافه کردن ماشین آلات جمع آوری کردند.
زباله های حیاط منازل در حدود 30% کل زباله های این شهر را شامل می شود، که جمع آوری آن برای شهروندان رایگان می باشد.
ضایعات حیاط ها شامل اضافات چمن های کوتاه شده و شاخه های درختان است که پس از بازیافت از آنها کودهای ویژه و کودهای گیاهی تهیه می کنند.
این امر همچنین به ذخیره هزینه های مالی که در محل دفن زباله ها صرف می شود، نیز کمک بسزایی می کند.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 41 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 30 |
اکولوژی جانوری و پراکنش آنها
هر موجود زنده ای شیوه زندگی مشخصی دارد که به ساختار و فیزیولوژی آن موجود و همچنین محیط زیستی که در آن سکنی گزیده، بستگی دارد. عوامل فیزیکی و بیولوژیکی برای تولید دامنه وسیع و متنوع محیط زیست در نقاط مختلف زمین در حال فعالیت هستند. شرایط در بعضی مناطق استوایی و دریاها تقریبا ثابت هستند، اما در بیشتر نقاط زمین، دما، رطوبت و نور خورشید با توجه به فصول سال تغییر می کنند. این تأثیرات را در مجموع به عنوان اقلیم می شناسند. چرخه زندگی هر گونه کاملا با شرایط آب و هوایی محیط زندگیش سازگار است. هیچ جانوری کاملا مستقل زندگی نمی کند، برعکس، هر کدام بخشی از اجتماع زنده هماهنگی است که اعضای دیگر آن گونه، بسیاری از انواع جانوران و گروه های گیاهان مختلف را در بر می گیرد.
اکولوژی عبارت است از مطالعه علمی روابط میان موجودات زنده و محیط اطراف آنها. پراکنش نیز به مطالعه حضور آنها در زمانها و مکانهای مختلف می پردازد.
اکولوژی
محیط فیزیکی:
گیاهان و حیوانات تحت تأثیر فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی زیادی قرار می گیرند. مهمترین آنها عبارتند از: 1) نور خورشید 2) دما 3) آب ( میزان نمک آن ) 4) گازها و مواد معدنی. که هر کدام اهمیت خاصی دارند و اثر آنها بر حیوانات کاملا مشهود است، ولی همگی با هم در رابطه هستند و هیچ کدام مستقل از یکدیگر عمل نمی کنند. خورشید انرژی نورانی را که گیاهان برای فتوسنتز احتیاج دارند، تامین می کند، اما علاوه بر آن محیط زندگی جانوران را نیز گرم می نماید، و همچنین با بالا بردن دمای آب باعث تبخیر آن میگردد. ( که نتیجه آن ریزش برف یا باران است ). دما سرعت تمام واکنشهای شیمیایی را تحت کنترل دارد، که واکنشهای بیوشیمیایی بدن موجودات زنده نیز جزو آن است. آب حلال مواد معدنی مورد نیاز گیاهان، ماده اصلی بدن جانوران و واسطه ای است که بسیاری از موجودات در آن زندگی می کنند.
12-1 نور خورشید: همه انرژی مورد استفاده در اندامها از نور خورشید نشأت می گیرد. انرژی ممکن است از صورتی به صورت دیگر تبدیل شود، اما هیچگاه به وجود نمی آید و از بین نیز نمی رود. گیاهان سبز انرژی نورانی خورشید را جذب می کنند و در نتیجه فعالیت فتوسنتزی، که در کلروفیل های آنها صورت میپذیرد، از دی اکسید کربن و آب، کربوهیدرات تولید می کنند. همچنین در نتیجه این عمل پروتئین ها و اسیدهای چرب نیز به وجود می آیند. انرژی ذخیره شده در این ترکیبات، به عنوان منبع نهایی انرژی، مورد استفاده جانوران قرار می گیرد. این انرژی از هر بخش به بخش دیگر منتقل شده و انرژی لازم را برای ادامه زندگی و فعالیت سیستم های زنده فراهم می نماید. تبادلات انرژی تمام پیشرفتهای فیزیکی و زیستی را بر روی زمین تحت کنترل دارد و عملکرد اندامها را ممکن می سازد.
12-2 دما: تغییرات دما در جهان دامنه بسیار وسیعی دارد و اختلاف دماها به هزاران درجه می رسد، ولی اکثر جانوران روی زمین تنها می توانند در دامنه گرمایی 2- تا 50 درجه سانتیگراد، زندگی کنند. میزان تحمل گرما تحت تأثیر رطوبت است و به مقدار خشکی هوا و یا درصد بخار آب تحت هر دمایی بستگی دارد. به عنوان مثال، در هوای خشک یک کویر، درجه حرارت 32 برای انسان خیلی ناراحت کننده نیست، ولی چنین دمایی با مخلوطی از رطوبت، در مناطق استوایی به سختی قابل تحمل است.
دما بر میزان رشد، تولید میوه و بقای گیاهان، که غذای بسیاری از جانوران مختلف به آنها وابسته است، تأثیر می گذارد.یک دوره طولانی بهار، رشد علوفه را به تأخیر می اندازد و باعث کمبود غذای بسیاری از حشرات، جوندگان و چرندگانی می شود که از آن علوفه تغذیه می کنند. هوای نامناسب در زمان گل دهی، ممکن است سبب کاهش محصولات میوه های سته یا غلات شود، و پرندگان بسیاری را که از آنها تغذیه می کنند، وادار می سازد تا یا در مناطق دیگر برای یافتن غذا سرگردان شوند و یا از گرسنگی بمیرند.
دمای بدن خزندگان، دوزیستان، ماهیها، حشرات و سایر بی مهرگان، فاقد تنظیمات درونی است و یا به میزان بسیار کمی تنظیم شده. مقدار جریانهای شیمیایی در متابولیسم آنها و در نتیجه رشد و فعالیتشان، مستقیما تحت تاثیر دمای محیط است. با گرم شدن هوا سرعت آن افزایش می یابد و با بروز سرما کند میشود. هر گونه دارای محدودیت های دمایی است. بروز یک یخبندان طولانی و یا یک گرمای طاقت فرسا همه آنها را می کشد. اگر دوره یخبندان پس از تخم گذاری و در مرحله ای که لاروها شروع به رشد کرده باشند، ظاهر شود، بسیاری نابود می شوند و جمعیتشان کاهش می یابد. برخی حشرات تخم گذار که لارو یا شفیره دارند، زمستان را با استراحت و کاهش متابولیسم، و یا زندگی در زیر زمین، همراه گیاهان و یا در کف برکه ها و نهرها سپری می کنند تا از یخ زدن خود جلوگیری نمایند. بعضی از حشرات که در یخ گیر کرده اند، احتمالا می توانند به زندگی خود ادامه دهند، زیرا آب بدنشان حاوی مواد محلولی است که مانع یخ زدن آنها می شود. خزندگان و دوزیستان ساکن مناطقی که زمستان های سرد دارد، مجبورند برای اینکه یخ نزنند، در زیر زمین و یا آب به خواب زمستانی فرو روند. بعضی مارهای مناطق خشک غرب که روزها در فصل بهار خارج می شوند، در تابستان برای فرار از گرمای طاقت فرسا به شب بیداری روی می آورند. بیشتر ماهیهای ساکن آبهای شیرین در هوای سرد فعالیتی ندارند. از آنجایی که تغییرات دما در اقیانوسها کمتر است، موجودات آبزی کمتر تحت تأثیر آب و هوا قرار می گیرند، در حالی که بسیاری از انواع ماهیهای آبهای شور، در فصول مختلف سال به شمال و جنوب مهاجرت می کنند.
پرندگان و پستانداران به علت دارا بودن پوشش، به ندرت مستقیما تحت تأثیر دمای محیط قرار میگیرند. اماسرمای شدید زمستان و گرمای تابستان ممکن است فشاری را به آنها تحمیل کند و سبب کاهش مواد غذایی مورد نیازشان شود.بسیاری از پرندگانی که در تابستان در اقیانوس منجمد شمالی و در مناطق معتدل زندگی می کنند، در زمستان به مناطق گرم تر سفر (مهاجرت) می کنند تا بتوانند غذای مورد نیاز خود را به دست آورند. پرندگان، گوزنهای شمالی (elk) و خرس ها که در تابستان ها در کوههای بلند زندگی می کنند( مثلا در شمال غربی آمریکا)، در زمستان به مناطق کم ارتفاع تر مهاجرت می کنند. سنجاب های خاکی و برخی از خفاش های حشره خوار، وقتی نتوانند غذای مورد نیاز خود را مانند فصول گرم سال به دست آورند، در زمستان به استراحت یا همان زمستان خوابی می پردازند. در هنگام خواب زمستانی، دمای بدن این جانوران تا حدی پایین می آید که احساس سرما نکنند. همچنین ضربان قلب و میزان تنفس نیز تا حد زیادی کاهش می یابد و کاهش متابولیسم این جانوران از طریق چربی ذخیره شده در بدنشان (پیش از آغاز این دوره)، جبران می شود.
12-3 آب: بین هوا، خاک و آب و همچنین میان موجودات زنده و محیط زندگی آنها همیشه مبادله آب وجود دارد. به علاوه، آب به شدت بر محیط اطراف موجودات اثر می گذارد. چرخه آب شامل تبخیر، تشکیل ابر، بارندگی، تبخیر سطحی آب و نفوذ به ذاخل زمین میباشد. آب می تواند مقدار بسیار زیادی گرما را ذخیره کند و چون گرمای ویژه آن بسیار بالاست، حجم زیادی از آب در بهار، به آرامی گرم و در پاییز به کندی سرد می شود.(یک کالری گرما لازم است تا یک گرم آب در دمای 15 درجه، 1 درجه افزایش یابد.)
آب بیشترین حجم را در 4 درجه دارد. در زیر این دما آب در حین سرد شدن منبسط می شود و در صفر درجه تبدیل به یخ می گردد. این انبساط آنقدر شدید است که وقتی آب در درز صخره ها منجمد می شود، سنگها شکاف برداشته و ترک می خورند. این امر یکی از مکانیزم هایی است که طی آن خاک تولید میشود. (ترک برداشتن سیلندرهای چدنی در یک اتومبیل، زمانی که پوشش آب آن یخ می بندد، نمونه ای بارز از این نیرو است.) این مسئله که یخ، چون از آن سبک تر است، روی آن شناور می شود، برای موجودات زنده حائز اهمیت است. اما با این ویژگی، یخ میتواند،کف دریاچه ها را شکل دهد و بیشتر بدنه آبهای بزرگ در عمق خود حجم بزرگ و دائمی یخ خواهند داشت. در عوض، آب زمانی که تا 4 درجه سرد می شود، به پایین می رود و آبهای گرم تر به بالا می ایند، به این معنی که جریانهای تبادل گرمایی صورت می گیرد.
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 1237 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 62 |
چکیده
معدن سرب نخلک یکی از قدیمی ترین معادن ایران می باشد . تجهیزاتی که در معدن مورد استفاده قرار می گیرند همگی از نوع ابتدایی بوده و کار با آنها بسیار مشکل می باشد . معدن سرب نخلک از دو قست عمده زیرزمینی و کارخانه تغلیظ تشکیل شده است . در معدن زیرزمینی طی چند سال اخیر ، اخراج رگه های با صرفه مد نظر بوده و راه اندازی و احداث طبقات دیگر معدن از دستور کار حذف شده اند.
بخش زیرزمینی از 6 حلقه چاه تشکیل شده است . چاه شماره 6 برای تهویه ، چاه شماره 5 برای اسکیپ و انتقال مود و چاه شماره 4 جهت آسانسور و رفت و آمد افراد تعبیه شده اند در طبقه 50- متری استخراج به روش انباره ای و در سایر طبقات به روش پر شونده استخراج می شود . در طبقه 200- متری چاه فرعی به عمق 40 متر جهت آبکشی حفر شده است . آب توسط دو پمپ کف کش به طبقه 200- متری و از آنجا توسط 2 پمپ سانتریفوژ به سطح زمین منتقل می شود که آب کارخانه تغلیظ از این راه به دست می آید.
تهویه معدن طبیعی ، آتشباری بوسیله دینامیت و چالزنی با دستگاه پرفراتور انجام می شود . ترابری در کارگاه استخراج بوسیله فرغون و بیل و در تونل های باربری اصلی توسط واگن انجام می شود . کارخانه تغلیظ در نزدیکی معدن قرار دارد . محصول شامل دو قسمت است . محصول جیک با عیار 54 % و محصول فلوتاسیون با عیار 65 % است که در پایان با هم مخلوط شده و به عنوان کنسانتره با عیار حدود 60 % انبار می شود .
فصل اول:
اکتشاف و زمین شناسی
1-1 تاریخچه و موقعیت جغرافیایی
معدن سرب نخلک در فاصله 120 کیلومتری شمال شرقی نائین و 50 کیلومتری شمال شرقی انارک در حاشیه کویر مرکزی ایران واقع شده است . در بخش شرقی یک رشته کوه منفرد و با طول و عرض جغرافیایی'50 ،053 و '34 ،033 قرار دارد . آب و هوای منطقه گرم و خشک می باشد که درجه حرارت در تابستان در سایه به 048 و در زمستان گاهی تا014-می رسد . بلندترین قله آن بنام کوه قلعه بزرگ حدود 1440 متر از سطح دریا ارتفاع دارد . لیکن عملیات استخراج عمدتاً در بخش شمال شرقی معدن در ارتفاع حدود 1000 متر از سطح زمین تا 815 متر طبقه 240- متری صورت می گیرد . معدن با شهرستان نائین بوسیله یک جاده آسفالته ارتباط دارد . بر طبق نظریه کارشناسان قدیمی و جدید ، معدن سرب نخلک از 2000 سال قبل مورد بهره برداری قرار گرفته و این موضوع با کشف ابزار آلات ابتدایی سنگی و آهنی در کارگاههای قدیمی تایید می شود . تعداد این کارگاههای قدیمی حدود 300 عدد می باشد که این تعداد زیاد ، نشان دهنده شدت عملیات استخراجی در گذشته می باشد . کارهای سطحی قدیمی به عنوان یک قاعده دارای شکل شیار مانندی هستند و معمولاً در امتداد قسمت های پر عیار رگه ها کنده شده اند ، در حالیکه رگه های کم عیار و کانه های پراکنده در دیوارها و ستون ها به صورت دست نخورده باقی مانده اند شدت استخراج در نواحی جنوبی چاه شماره 1 که قسمت های پر عیار مواد معدنی بر اثر فرسایش عریان شده ، بیشترین حد را داشته است . در حال حاضر در معدن نخلک 6 حلقه چاه موجود می باشد . تعداد زیادی کارهای قدیمی در فاصله چاههای شماره 1 تا 5 و نیز نواحی شمال غربی چاه 5 وجود دارد . چاه شماره 4 مخصوص آسانسور و رفت و آمد افراد ، چاه شماره 5 جهت اسکیپ و چاه شماره 6 جهت تهویه تعبیه شده اند . تقریباً تمام مواد معدنی پر عیار در این ناحیه از سطح خورده شده و تعدادی از کازگاهها به شکل سینوس و یا عرض کم تا طبقه 125- متری نیز ادامه یافته است . بر طبق اطلاعات موجود کانی سازی تا عمق قابل توجهی گسترش یافته است . در مناطق جنوبی تعداد کارگاههای قدیمی کم است . تعدادی از رگه ها در تپه های کم ارتفاع شمالی در ناحیه کلاه نمدی وجود داشته که استخراج شده است . در دهه های گذشته کانسار از طریق چاه ها و تونل ها شدیداً مورد استخراج قرار گرفته است . تا سال 1332 معدن در اختیار شرکت خصوصی مولد بوده است ولی هیچگونه اطلاعات زمین شناسی در مورد کانسار در دوره مذکور در دست نمی باشد . قبل از دولتی شدن معدن ، احتمالاً رگه های موجود در بین چاه های یک و سه بیشتر بوده که توسط بخش خصوصی استخراج شده است .
بر اساس مطالعات بنه[1] در سال 1929 در معدن سرب نخلک ، حدود 53 سال قبل بهره برداری مشاهده شده است که البته با در نظر گرفتن امکانات و وضعیت آن زمان که تا سال 1332 ادامه داشته است ، از آن پس شرکت سرب نخلک به شرکت سهامی کل معادن ایران واگذار گردیده است که از آن تاریخ تاکنون مراحل کارهاهی استخراج و ذوب به شرح زیر می باشد :
از سال 1332 تا پایان سال 1349 مراحل ا کتشاف و استخراج رگه های معدنی همراه با ذوب سرب بوسیله سه کوره ذوب سنتی در معدن نخلک ادامه داشته است و کارهای استخراجی عمدتاً در افق های معدنی در طبقه 125- و 137- متری و کمی هم در طبقات 137- متری و کمی هم در طبقات سطحی صورت گرفته است . از سال 1349 به علت عدم رعایت اصول ایمنی در کوره های ذوب سرب که باعث آلودگی هوای منطقه ، خصوصاً هوای معدن شده ، همچنین مصرف بی رویه چوبهای جنگلی جهت گرم کردن کوره ها که خود در این منطقه کویری باعث نابودی درختان شده است ، همچنین مقرون به صرفه نبودن عمل ذوب در کوره های سنتی ، ادامه کار در کوره های مذکور متوقف گردید . در حال حاضر معدن سرب نخلک با تعداد 239 نفر کارگر و کارمند ، سالیانه در حدود 2000 تن سنگ معدن با عیار متوسط 7 % و نقره حدود 80 گرم در تن استخراج و به کارخانهه تغلیظ فصلی حل می شود . در کارخانه تغلیظ مرحله پر عیار کردن انجام می شود و محصول بدست آمده در حال حاضر سالیانه حدود 1200 تن کنسانتره سرب با عیار 64-62 درصد سرب و حدود 65 گرم نقره در تن می باشد .
1-2- چینه شناسی
1. Bohneh 1929
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 31 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 32 |
مقدمه :
ایستگاه هواشناسی کشاورزی کرج در سال 1350 شمسی (1971 میلادی) فعالیت خود را بطور رسمی و دوازدهساعته با ثبت و گزارش وضعیت جوی و پارامترهای هواشناختی آغاز کرد و از سال 1360 بر روی محصولات استراتژیک سازگار با اقلیم منطقه از جمله : واریتههای مختلف گندم، جو و ذرت کار نمود و از هر محصول بولتنهای ماهانه و فصلی تهیه و به اداره ایستگاههای هواشناسی کشاورزی ارسال نموده است. لازم به توضیح است آمار موجود در اداره خدمات ماشینی سازامان هواشناسی مربوط به کرج از سال 1350 مربوط به آمار ایستگاه اقلیم شناسی واقع در دانشگاه کشاورزی است که از لحاظ موقعیت مکانی و ارتفاع با موقعیت و ارتفاع ایستگاه فعلی تفاوت دارد.
مشخصات ایستگاه هواشناسی کشاورزی کرج
نام ایستگاه : ادراه تحقیقات هواشناسی کشاورزی کرج نام استان: تهران
نوع ایستگاه: هواشناسی کشاورزی و سنوپتیک نام شهرستان: کرج
طول جغرافیایی : 58 درجه و 57 دقیقه شرقی سال تاسیس : 1350
عرضجغرافیایی: 35 درجه و 48 دقیقهی شمالی شمارهتلفن و فکس : 2782021-0261
ارتفاع از سطح دریا: 9/1292 متر موقعیتایستگاه: زمینهایدانشکدهکشاورزی
نشانی : کرج ابتدای جاده ماهدشت (مردآباد)- کرج، مزارع دانشکده کشاورزی، اداره تحقیقات هواشناسی کشاورزی کرج
خلاصهای از موقعیت و وضعیت ایستگاه کشاورزی کرج
1- مساحت مزارع دانشکده کشاورزی : 200 هکتار
2- زیربنای ساختمان اداری 160 مترمربع/ مساحت کل: 6000 مترمربع/ مساحت محوطه نصب ادوات: 26×26 مترمربع
3- تعداد خانههای سازمانی: خانه سازمانی ندارد
4- مهمانسرا: ندارد
5- مالکیت زمین: دانشکده کشاورزی کرج
6- فاصله تا مرز تراکم شهر : 3 کیلومتر
7- حوضه آبریز (اصلی): دریاچه نمک: (فرعی) رودخانه کرج
8- ویژگی اقلیمی : نیمه خشک
9- نوع خاک : رسوبی/ بافت خاک: لومی شنی
10- وضعیت طبیعی منطقه : دشت جنوبی رشته کوه البرز
11- نوع پوشش گیاهی منطقه : گیاهان علفی، نباتات کشت شده
12- محصولات کشت شده در منطقه : گندم، جو، ذرت، آفتابگردان، سیب زمینی، سویا، سیفیجات، یونجه، پنبه، کلزا، چغندرقند، درختان سیب، هلو، زردآلو، گیلاس، آلبالو، گردو و انگور
13- محصولات مورد مطالعه در ایستگاه : گندم و جو و ذرت
14- آفات و امراض مهم منطقه : سن گندم، آتشک درختان دانه دار، کنه قرمز اروپایی، شپشک، مینوز، سرخور طومی یونجه، کرم ساقه خوار یونجه، کک و آگروتیس چغندرقند
15- منبع آب مصرفی: چاه عمیق
16- روش آبیاری : نشتی، جوی و پشته
17- زهکشی داخلی : خوب
ویژگیهای اقلیمی
استان تهران با وسعت بیش از 1800 کیلومتر مربع در جنوب رشته کوه البرز و در محدوده طول جغرافیایی 10، 50 تا 10، 53 درجه شرقی و عرض جغرافیایی 50، 34 تا 20، 36 درجه شمالی واقع شده و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا حدود 1250 متر است. استانهای مرکزی، قزوین، قم، مازندران و سمنان آن را از اطراف احاطه کردهاند. در این استان به لحاظ تغییرات قابل ملاحظه ای ارتفاعی، شاهد تغییرات زیاد پارامترهای هواشناختی خصوصاً دما و بارش، تحت تأثیر توپوگرافی میباشیم.
در مقیاس کلی منطقه کرج همانند سایر بخشهای استان تهران در فصول سرد سال متأثر از سیستمهای شمالی و شمال غربی و غربی بویژه جنوب غربی بوده و ریزشهای جوی آن که از ماههای آبان و آذر آغاز و تا اواسط اردیبهشت ماه ادامه دارد، تابعی از فعالیتهای سیستمهای فوق میباشد.
از نظر ویژگیهای خرد اقلیمی، منطقه کرج از پاره ای جهات دارای مختصات شاخصی است که به آنها اشاره میشود.
منطقه کرج به لحاظ اقلیمی تحت تأثیر ارتفاعات البرز و دره چالوس و رودخانه کرج قرار دارد که موجب خنک و مرطوب تر شدن این منطقه نسبت به تهران میگردد و این تمایز تقریبا در تمام طول سال مشاهده میگردد. علت اختلاف دمای کرج نسبت به تهران به خصوص در شبها به سبب نزدیکی کرج به ارتفاعات شمالی و سرد شدن شبانه این دامنهها و وزش باد کوه به دشت میباشد.
دور بودن کرج از دشت کویر نیز موجب برودت و رطوبت بیشتر این منطقه نسبت به تهران در فصول مختلف سال بویژه در تابستان میگردد.
در مورد بارندگی های تابستانه کرج میتوان اینگونه بیان داشت که گاهی اوقات برخورد و توده هوای گرم جنوبی و نسبتاً سرد و مرطوب شمالی که درسطوح فوقانی ناحیه البرز صورت میگیرد، موجب می گردد که ابرهای جوششی بسیار فعال در منطقه پدید آمده و ریزشهای رگباری شدیدی را بوجود آورد که غالبا همراه با سیل است.
ایستگاه هواشناسی کرج در جنوب غربی شهر کرج و در فاصله 3 کیلومتری از مرز تراکم شهر واقع شده است محصولات کشت شده در این مرکز بصورت ازدیادی و آزمایشی بوده و تحقیقات این اداره بر روی محصولات ازدیای انجام میگیرد.
برخی مشخصههای اقلیمی ایستگاه هواشناسی کشاورزی کرج در دورهی آماری 1350 تا 1380 به شرح ذیل میباشد:
میانگین بارندگی سالیانه کرج حدود 251 میلیمتر با ضریب تغییرات 1/24 درصد و حداقل mm3/89 و حداکثر mm 4/374 می باشد. بیشترین رکورد بارندگی ماهانه کرج mm127 در اسفند 74 (mm6/144 نوامبر 1994) ثبت شده است فصل زمستان با 3/42 درصد و فصل تابستان با 5/1 درصد بیشترین و کمترین سهم را در بارش سالیانه برعهده دارند.
حداقل و حداکثر مطلق دما به ترتیب 20- و 42 درجه و میانگین سالیانه نیز 1/14 درجه سانتیگراد می باشد. ماه تیر با میانگین 0/26 درجه سانتیگراد و دی با 2/1 درجه سانتیگراد به ترتیب گرمترین و سردترین ماه سال محسوب میشوند