دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 97 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 40 |
یک آتشفشان مکانی روی سطح زمین یا روی سطح ماه یا هر سیاره دیگر است که از آن سنگ مذاب، گازها و مواد تشکیل شده بر اثر فعالیت های آتشفشانی در پوسته، فوران می کنند. آتشفشان ها از نظر ساختمانی با هم متفاوتند. بعضی شکاف هایی در پوسته زمین هستند، بعضی گنبدی شکلند، بعضی هم ساختمان های کوه مانندی دارند که چاله ای در نوکشان است.
مواد آتشفشانی سنگ های مذابی در داخل پوسته زمین هستند. موقعی که این مواد از میان سطح زمین فوران می کنند، گدازه نامیده می شوند. گدازه می تواند کلفت باشد و آهسته حرکت کند، یا باریک باشد و به سرعت حرکت کند. همچنین سنگ در اشکال دیگری هم از آتشفشان بیرون می آید که شامل خاکستر (سنگ پودر شده ریزی که شبیه به دود تیره به نظر می رسد و هنگام آتشفشان بیرون می آید)، ذغال نیمسوز (گدازه های تکه تکه شده) و سنگ خارا (سنگ سبک وزنی که پر از حباب های هوا است و در فوران های آتشفشانی انفجاری شکل گرفته و می تواند روی آب شناور بماند) است.
آتشفشان ها می توانند موجب ضررهای مالی و جانی شوند.
بزرگ ترین آتشفشان روی زمین "مائونا لوآ" Mauna Loa در هاوایی است. ارتفاع مائونا لوآ از کف دریا تا قله اش حدود شش مایل (10 کیلومتر) است (از سطح دریا حدود چهار کیلومتر ارتفاع دارد). همچنین این آتشفشان بیش از هر آتشفشان دیگری حجم دارد و حجم آن 10200 مایل مکعب یا 42500 کیلومتر مکعب است.
بزرگ ترین آتشفشان منظومه شمسی ما احتمالاً "المپوس مونس" Olympus Mons در سیاره مریخ است. این آتشفشان عظیم 27 کیلومتر یا 17 مایل ارتفاع دارد و بیش از 320 مایل یا 520 کیلومتر عرض آن است.
آتشفشان روزنهای در سطح زمین است که سنگهای گداخته، خاکستر و گازهای درون زمین، از آن به بیرون فوران میکنند. فعالیت آتشفشانی با برونافکنی سنگهای مذاب، با گذشت زمان، باعث پیدایش کوههای آتشفشانی بر سطح زمین شدهاست. آتشفشانها معمولاً در نقاطی یافت میشوند که صفحههای سخت پوسته زمینساخت، همگرایی یا واگرایی دارند. هر آتشفشان سه قسمت اصلی دارد:
۱ - دهانه: که نوک آتشفشان است.
۲ - اتاقک مواد مذاب و داغ آتش فشان: محلی که مواد مذاب قبل از فوران آن جا جمع میشود.
۳ - مجرای مرکزی: محل اتصال اتاقک به دهان آتشفشان است
دسته بندی | زمین شناسی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 199 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 56 |
آتشفشان
بزرگترین آتشفشان کره زمین
بزرگترین آتشفشان کشف بشر
نمونهای از فورانهای مهم دنیا
اقسام آتشفشانها
آتشفشان چگونه بوجود می آید؟
دهانه آتشفشان
آشنایی
اشکال مختلف دهانه آتشفشان
مآر (Maar)
مآرهای بازالتی
کالدارها (caldera)
کالدراهای انفجاری
کالدراهای ریزشی
کالدراهای فرسایشی
رابطه آتشفشان شناسی با سایر علوم زمینی
ژئوفیزیک
ژئوشیمی
ترمودینامیک
سنگ شناسی
رسوب شناسی
علل پیدایش آتشفشان
آتشفشانهای حاشیه صفحات همگرا
فرورانش یک صفحه اقیانوسی به زیر صفحه اقیانوسی دیگر
فرورانش صفحه اقیانوسی به زیرصفحه قارهای
برخورد قاره با قاره (اشتقاق قارهای)
آتشفشانهای در مرز صفحات واگرا
جزیره ایسلند
آتشفشانهای درون صفحهای
اهمیت آتشفشان شناسی
پیشگیری از خطرات اجتماعی آتشفشان
فوران آتشفشان
انواع فوران
نوع هاوایی
نوع استرومبولی
نوع وولکانو
نوع پله
نوع کومولوولکان یا کوپول
بمب آتشفشان
عوامل موثر در اشکال بمبها
انواع بمبهای آتشفشانی
۱ـ بمبهای کروی
۲ـ بمبهای نواری یا روبانی شکل
۳ـ بمبهای تاپاله گاوی
۴ـ بمبهای گل کلمی
۵ـ بمبهای مرکزدار
6ـبمبهای قشر نافی
قسمتهای مختلف آتشفشان
انواع مخروط
انواع آتشفشان
دیدکلی
طبقه بندی تکتونیکی آتشفشانها
انواع آتشفشانها
آتشفشانهای سپری شکل Shield Volcano
آتشفشانهای گنبدی
آتشفشان نوع ترکیبی (مرکب)
آتشفشان سهند
فعالیت آتشفشان سهند
محیط رسوبی گدازههای سهند
چینه شناسی آتشفشان سهند
ویژگی تکتونیکی آتشفشان سهند
سنگ شناسی آتشفشان سهند
آثار زیست محیطی آتشفشان سهند
تحولات ماگمایی آتشفشان سهند
دریاچه آتشفشان
کالدرا
مکانیسم تشکیل دریاچه
نمونه کاملی از یک دریاچه آتشفشانی
ساختمان آتشفشان
دهانه آتشفشان
دیاترم (Diatreme)
مآر (Maar)
کالدرا (Caldera)
کالدرای انفجاری
کالدرای ریزشی
کالدراهای فرسایشی
مخروط آتشفشانی
آتشفشان در ایران
آتشفشان در اقیانوس
آتشفشانهای پشته میان اقیانوسی
آتشفشانهای ممتد وسط صفحه اقیانوسی
آتشفشانهای جزایر قوسی
آتشفشانهای منفرد کف اقیانوس
آتشفشان نوع هاوایی
مهمترین آتشفشان هاوایی
حرارت دریاچه کیلوآ
گدازه آتشفشان هاوایی
بهره برداری از آتشفشان
ویژگیهای طبیعی آتشفشان
بهره برداری از ویژگیهای طبیعی آتشفشانی
بلایای همراه آتشفشان
پیش بینی فعالیت آتشفشان
پیش درآمدهای آتشفشانی
عکسالعمل در برابر پیش بینی فوران
آتشفشان در منظومه شمسی
آتشفشان در زمین
انرژی انفجار آتشفشان
پیدایش آتشفشان در سطح ماه
اثرات آتشفشان در ماه
آتشفشان در سیاره تیر
آتشفشان در سیاره زهره
ایمنی در برابر آتشفشان
پدیدههای همراه آتشفشانها
پدیدههای ویرانگر
بهمنهای سوزان
بارانهای ناشی از فوران
کمانهای نورانی
شناخت زمین شناسی آتشفشان تحت مراقبت
بررسی ساختمان زمین شناسی آتشفشان
بررسی آب شناسی (هیدرولوژی)
ایستگاههای مراقبت
استفاده از انرژی ژئوترمال آتشفشان
ذخایر هیدروترمال
استفاده از انرژی ژئوترمال چشمه آب گرم برای تولید اسید بوریک
استفاده از آب گرم و نیروی بخار
استفاده از انرژی ژئوترمال برای تولید الکتریسیته
سنگهای داغ و خشک
ذخایر ماگمایی
آتشفشان تفتان
دهانه آتشفشان تفتان
فعالیت آتشفشان تفتان
ویژگیهای ساختمانی تفتان
سنگ شناسی تفتان
ویژگیهای ژئوشیمیایی سنگهای آتشفشان تفتان
آتشفشانهای بازالتی پیرامون تفتان
منابع
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 1357 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 27 |
آتشفشان چیست :
آتشفشان یک ساختمان زمین شناسی است که به وسیله آن مواد آتشفشانی (به صورت مذاب ، گاز ، قطعات جامد یاهر 3)از درون زمین به سطح آن راه می یابند. انباشتگی این مواد در محل خروج، برجستگی هایی به نام کوه آتشفشان ایجاد می نماید.
آتشفشان یکی از پدیده های طبیعی و دائمی زمین شناسی است که در طول تاریخ زمین شناسی نسبتا بدون تغییر باقی مانده و در ایجاد، تحول و تکامل پوسته و گوشته زمین نقش اساسی داشته و دارد.
تولید مواد آتش فشانی و پدیده های مؤثر در ایجاد آتشفشان از دوره پرکامبرین تا عهد حاضر تغییر چندانی نداشته است و آنچه در این راستا تغییر کرده است، نوع دانسته ها، چگونگی اندیشیدن و نحوه بهره گیری از آنهاست.آتشفشانها پدیده های جهانی هستند و در سایر کرات منظومه شمسی به ویژه سیارات مشابه زمین یک پدیده عادی محسوب می شود و آتشفشان بی شک در کیهان نیز رخ می دهد.
همچنین پوشش سطحی ماه اغلب با سنگ های آتشفشانی پوشیده شده است و بارزترین ارتفاعات مریخ توسط آتش فشانها ساخته شده است.
فوران های فومرولی در برخی کرات مانند قمر آیو در سیاره مشتری یک پدیده عادی می باشد. زبانه های آتش و لکه های خورشیدی را جدا از ماهیتشان، می توان نوعی فوران آتش فشانی در خورشید تلقی نمود.
علم آتشفشان شناسی به مباحث نحوه تشکیل و تحول ماگما، چگونگی جابجایی و حرکت انواع مواد، گدازه ها و ماگماها و نیز تحولات آنها در اتاقک های ماگمایی، چگونگی فعالیت آتش فشان ها و گسترش مواد آتشفشانی در سطح زمین، چگونگی تحول مواد آتشفشانی و ... اشاره می کند. علم آتشفشان شناسی از برخی علوم زمین چون پترولوژی ، تکتونیک جهانی، ژئوشیمی، چینه شناسی ، رسوب شناسی ، ژئوفیزیک ، کیهان شناسی و برخی دیگر از علوم تجربی مانند شیمی، فیزیک ، آمار و ریاضی کمک می گیرند
ساختمان آتشفشان :
ساختمان آتش فشان شامل 3 بخش است :
دودکش آتشفشانی مجرایی است که بوسیله ی آن مواد آتشفشانی از درون زمین به سطح آن راه می یابند. نک (Neck) مجرای آتشفشانی قدیمی است که از گدازه های قدیمی پر شده است وچون از سنگ های پیرامون خود مقاوم تر است به صورت برجستگی ستون مانند باقی مانده وسنگ های اطراف آن که مقاومت کمتری دارند فرسایش یافته اند .
دهانه آتشفشان :
پایانه بالایی مجرای آتشفشان که اغلب از قسمت های دیگر مجرا وسیع تر است دهانه آتشفشان گفته می شود که شامل انواع مختلف ذیل می باشد :
دیاترم :
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 762 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 62 |
علوم طبیعت > زمین شناسی > آتشفشان شناسی
آتشفشان یک ساختمان زمین شناسی است که به وسیله آن مواد آتشفشانی (به صورت مذاب ، گاز ، قطعات جامد یاهر 3)از درون زمین به سطح آن راه می یابند. انباشتگی این مواد در محل خروج، برجستگی هایی به نام کوه آتشفشان ایجاد می نماید.
آتشفشان یکی از پدیده های طبیعی و دائمی زمین شناسی است که در طول تاریخ زمین شناسی نسبتا بدون تغییر باقی مانده و در ایجاد، تحول و تکامل پوسته و گوشته زمین نقش اساسی داشته و دارد. تولید مواد آتش فشانی و پدیده های مؤثر در ایجاد آتشفشان از دوره پرکامبرین تا عهد حاضر تغییر چندانی نداشته است و آنچه در این راستا تغییر کرده است، نوع دانسته ها، چگونگی اندیشیدن و نحوه بهره گیری از آنهاست.آتشفشانها پدیده های جهانی هستند و در سایر کرات منظومه شمسی به ویژه سیارات مشابه زمین یک پدیده عادی محسوب می شود و آتشفشان بی شک در کیهان نیز رخ می دهد. همچنین پوشش سطحی ماه اغلب با سنگ های آتشفشانی پوشیده شده است و بارزترین ارتفاعات مریخ توسط آتش فشانها ساخته شده است.
فوران های فومرولی در برخی کرات مانند قمر آیو در سیاره مشتری یک پدیده عادی می باشد. زبانه های آتش و لکه های خورشیدی را جدا از ماهیتشان، می توان نوعی فوران آتش فشانی در خورشید تلقی نمود. علم آتشفشان شناسی به مباحث نحوه تشکیل و تحول ماگما، چگونگی جابجایی و حرکت انواع مواد، گدازه ها و ماگماها و نیز تحولات آنها در اتاقک های ماگمایی، چگونگی فعالیت آتش فشان ها و گسترش مواد آتشفشانی در سطح زمین، چگونگی تحول مواد آتشفشانی و ... اشاره می کند. علم آتشفشان شناسی از برخی علوم زمین چون پترولوژی ، تکتونیک جهانی، ژئوشیمی، چینه شناسی ، رسوب شناسی ، ژئوفیزیک ، کیهان شناسی و برخی دیگر از علوم تجربی مانند شیمی، فیزیک ، آمار و ریاضی کمک می گیرند.
آتشفشانها دستگاههای طبیعی خروج مواد مذاب یا گاز و یا جامدی هستند که از درون زمین به خارج رانده میشوند. این مواد در سطح زمین پخش گردیده ، برجستگیهای خاصی متناسب با غلظت گدازههای خود تولید مینمایند. فعالیت آتشفشانها همیشگی نیست، بلکه منقطع و متناسب است. مثلا آتشفشان دماوند چندین مرحله فوران و آرامش را داشته است. آتشفشانهای امروزی هم خاموش و گاهی فعالند.
آتشفشان شناسی (Volcanologoy)
ولکانولوژی یا آتشفشان شناسی از دو کلمه Volcano به معنی "آتشفشان" و Logos به معنی "شناخت" گرفته شده است.
دید کلی
می دانیم که زمین در ابتدا به حالت کره گداختهای بوده است که پس از طی میلیونها سال بخش خارجی آن به صورت قشر سختی در آمد. این پوسته به دفعات بر اثر عبور مواد مذاب درونی سوراخ گردید و سنگهای آتشفشانی زیادی به سطح آن رسید. این عمل حتی در عصر کنونی نیز ادامه دارد. تمام پدیدههایی که با فوران تودههای مذاب بستگی دارند، پدیده آتشفشانی میگویند و علمی را که هدف آن بررسی این پدیده هاست با آتشفشان شناسی مینامند. وقتی که از فعالیت آتشفشانی صحبت میشود در فکر خود فورانهای بزرگ ، سیلهایی از گدازه ، بهمنهایی از سنگهای گرم و خاکستر ، گازهای سمی و خطرناک و انفجارات شدید در نظر مجسم مینماییم که با مرگ و خرابی همراه است. به قول ریتمن کسی که این حوادث را میبیند هرگز نمیتواند فراموش کند و این امر به قدرت عظیم طبیعت و ضعف نیروی انسانی مربوط میباشد.
بزرگترین آتشفشان کره زمین
بزرگترین آتشفشان کره زمین مونالوآ نام دارد که بخشی از جزایر هاوایی را تشکیل میدهد. محیط قاعده مخروط این آتشفشان 600 کیلومتر و قله آن نسبت به کف اقیانوس که آن را احاطه کرده است 10 کیلومتر ارتفاع دارد. این آتشفشان ، همراه با سایر قسمتهای جزایر هاوایی نشاندهنده موادی هستند که به وسیله فورانهایی که از یک میلیون سال پیش تا کنون ادامه داشتهاند، بیرون ریخته شدهاند.
بزرگترین آتشفشان کشف بشر
بزرگترین آتشفشانی که تا کنون به وسیله بشر کشف شده است، الیمیوس مونز یا کوه المپیک نام دارد که در کره مریخ واقع است. شواهد به دست آمده از طریق عکسبرداریهای سفینه فضایی ماریند 9 نشان میدهد که ارتفاع این آتشفشان احتمالا 23 کیلومتر بوده و کالدرای آن نیز 65 کیلومتر عرض دارد. پراکندگی آتشفشانهای جهان
پراکندگی آتشفشان های جهان براساس موقعیت و نوع مخروط آنها شامل موارد زیر می باشد:
فورانهای آتشفشانی معمولا براساسی شکل دهانه ای که از آن فوران صورت می گیرد، محل قرار گیری دهانه در کوه آتشفشان، شکل و نوع مخروط آتشفشانی و بالاخره خصوصیات عمومی فوران (آرام یا شدید – انفجاری یا غیر انفجاری) طبقه بندی می شوند.
گدازه های اسیدی به علت درصد Sio2 بالا و درجه حرارت نسبتا پایین دارای گرانروی (ویسکوزیته) بالا و سیالیت پائین بوده و در نتیجه به صورت انفجاری همراه با مواد پرتابی می باشد. اما در گدازه های بازیک به علت درصد Sio2 پائین و درجه حرارت نسبتا بالا، گرانروی پائین بوده و سیالیت افزایش می یابد و در نتیجه مواد پرتابی با مقدار کم و فوران آرام انجام می شود.
انواع فوران 1- نوع هاوایی:
این نوع آتشفشان به شکل گنبدی می باشد و بیشتر مخروط آن از گدازه رقیق با ضخامت زیاد و گسترش کم است. ارتفاع این نوع آتشفشان نسبتا کم است. از دهانه آن اغلب گدازه های بازیک با سیالیت بالا و مواد پرتابی کم، بیرون می ریزد.
به علت وجود میزان کم گاز در گدازه این نوع آتشفشان، فوران جریانی در آن دیده می شود.ماگمایی که به سطح می رسد، معمولا به صورت فواره یا چشمه های گدازه ای خارج می شود. این نوع آتشفشان در جزایر هاوایی به تعداد زیاد یافت می شود. در جزیره ایسلند نیز از این نوع آتشفشان یافت می شود.
2- نوع استرومبولی:
در آتشفشان های نوع استرومبولی ماگمای نسبتا رقیق با ترکیب بازیک و مواد پرتابی کم تا زیاد می باشد که مواد پرتابی به صورت ریتمی از اسکوری های ملتهب، لاپیلی و بمب می باشد. عمده فعالیت این نوع آتشفشان در ساحل غربی ایتالیا دیده شده است. فعالیت های آرام استرومبولی از دهانه های باز صورت می گیرد و گدازه های نسبتا سیال در افق های بالایی مجرای آتشفشان وجود دارند. به علت گرانروی بالای ماگما، خروج گاز زیادتر از انواع ماگماهای سیال نوع هاوایی صورت می گیرد. فوران های طولانی مدت استرومبولی می تواند مخروطهای مختلط را تشکیل دهد، در حالی که فوران های کوتاه مدت معمولا مخروط های اسکوری دار را تشکیل می دهند. خاکستر در این نوع آتشفشان کم بوده و به هنگام انفجار تولید ابرهای سبک وزنی را می کند.شیب مخروط این نوع آتشفشان از شیب آتشفشان نوع هاوایی خیلی بیشتر است.
3- نوع وولکانو:
در نوع وولکانو، گدازه های خمیری شکل، دهانه آتشفشان را مسدود می کند و مانع خروج گازها و بخارات می شود. پس از آن که فشار گازها و بخارات بر اثر تراکم زیاد شد، انفجارات شدید تولید می کند. بر اثر انفجار، ذرات مواد مذاب با فشار به خارج رانده شده و بر اطراف پرتاب می شوند و تولید ابرهای ضخیم و وسیعی از خاکستر را می کنند. این ذرات خاکستر، پس از سرد شدن در اطراف دهانه آتشفشان ریخته شده و تولید مخروطی از خاکستر می کند. این نوع مخروط آتشفشانی اغلب دارای دو شیب است که یکی به طرف دهانه و دیگری به طرف خارج است گدازه مذاب در آن ها به صورت روانه، خیلی کم و نسبتا محدود است.
یک کوه آتشفشان ممکن است مدتی به شکل یک نوع و مدتی دیگر به شکل نوعی دیگر آتشفشانی می کند. چنان که آتشفشانی کوه وزوو و اتنا. گاهی از نوع استرومبولی و زمانی از نوع وولکانو می باشد.