دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 3897 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 76 |
-اقلیم گرم و خشک Hot – Arid and Senmiarid
(فلات مرکزی)
از دشت کویر مرکزی و کویر لوت بزرگترین حوزه آبریز ایران تشکیل شده است. کویر مرکزی از طرف شرق با کوه زاگرس و از طرف شمال به رشته جبال البرز محصور است. رشته ارتفاعات مذکور باعث جلوگیری از جریان بادهای بارانآور به داخل این حوزه آبریز شدهاند. حوزه آبریز مرکزی، ارتفاعاتی کمتر از یک هزارمتر از سطح دریا را دارند، و در مجموع از تنوع قابل توجهی از نظر بادهای غالب برخوردار است. میزان بارندگی در دشت کویر ایران بسیار کم (حدود هفتاد میلیمتر در سال)و پوشش گیاهی فقیر است. زمین شورهزار و از ویژگیهای مناطق کویری مرکزی تراکم بسیار کم جمعیت از ویژگیهای مناطق کویری مرکزی است"..
رطوبت کم و نبودن ابر در آسمان باعث میگردد نوسانات درجه ( در فصلهای گرم؛ درجه حرارت بالا ، اختلاف زیاد بین شب و روز از دیگر ویژگیهای این مناطق است) حرارت هوا در این مناطق بسیار زیاد شود
معمولا بعدازظهرها در اثر گرم شدن و حرکت لایههای هوای نزدیک به زمین مه و طوفان گردوغبار پدید میآید ؛ ضمن اینکه اکثر مجتمعهای زیستی این منطقه در حاشیه کویر قرار گرفته اند درجه حرارت محلها مختلف این منطقه بستگی به موقعیت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، جهت باد و نوع آن باد داشته و دارد .
در دو مقیاس بنیادی و اساسی ؛ وجزئی میتوان ویژگیهای و معیارهای مجتمعهای زیستی کویری را مورد توجه و بررسی قرارداد: در مقیاسی بنیادی و اساسی که شامل مواردی چون مکان استقرار(اععم از ویژگیهای اقلیمی منطقه؛ میزان دسترسی به منابع آب؛ جنس و مقاومت خاک، نوع پوشش گیاهی؛ قابلیت جذب آب) ، نحوه استقرار، و بافتکلی و یکدست بناها و یک گونه شهر و نوع و جهت شبکهو معابر ؛جزئی وخرد شامل طراحی ویژگیهای و عناصر معماری را میتوان مورد توجه و بررسی قرارداد. البته در بسیاری نقاط بیابانی ایران، شرایط ظاهری اقلیمی برای بنیاد کردن شهر و یکجا نشینی فراهم نبوده که با خلق عنصری چون قنات(که ابداع آن به دست ایرانیان) و آوردن آب از اععماق کیلومتر ها به روی زمین بوده و به عنوان عامل تداوم حیات مجتمعهای(
قنات به عنوان فن استخراج آبهای زیرزمینی و روش هدایت آنها به بافتهای مسکونی و کشاورزی که به صورت سلسله مراتبی از مظهر قنات تا زمین کشاورزی، از نهرهای اصلی، تا جویهای فرعی میباشد ، که اساس شکلگیری شبکهراهها در بافتهای سنتی را تشکیل میداده است ) شهر و روستائی ایفای نقش کرده است و ساکنان آنها با بهرهگیری از سالمترین، اقتصادیترین، روشها، آبهای تحت الارضی را به سطح زمین آوردهاند و در دل بیابانی خشک و لمیزرع شرایط حیات را به نحو احسن فراهم کردهاند.
در مکانیابی مجتمعهای زیستی شهر و روستائی کویری، حفظ فاصله مجازی برای آبدهی قناتها بوده است ؛ و بهمین دلیل است که منطقه دامنه جنوبی کوههای البرز و ضلع شمالی کویر مرکزی ایران از پرتراکمترین حوزههای زیستی در حاشیه کویر است.
ابعاد واندازه مجتمعهای زیستی شهری وروستائی بستگی مستقیمی با میزان آب قناتها داشته است ؛بسیاری ازفضاهای مختلفه مجتمعهای زیستی شهری وروستائی همانند منازل و بازار و مساجد ، مدارس ؛ جوب، و گودال باغچه و........ به قنات مربوط میشوند.. مجتمعهای زیستی شهری وروستائی مناطق کویری کشورمان اکثرآ از نوعی بافت فشرده و به هم پیوسته میباشند . تامین آسایش و صرفهجویی در مصرف انرژی با تقلیل سطوح عناصر و بافت مجتمعهای زیستی در معرض تابش خورشیدی از طریق درهم فشرده بودن عناصر به گونهای که بعضاً برخی از عناصر و فضاها حتی از چهارجانب به واحدهای دیگر متصلند