مبانی نظری و پیشینه تحقیق تربیت دینی
| دسته بندی | علوم انسانی |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 48 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 33 |
پیشینه ومبانی نظری تحقیق تربیت دینی
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: ورد و قابل ویرایش با فرمت .docx
بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::
فهرست مطالب:
تربیت دینی
تعاریف تربیت دینی
دین و عصر تکنولوژی
مراحل شکل گیری تربیت دینی
راهکارهای فرهنگ سازی دینی
ضرورت توجه به تربیت دینی
علل و آثار دین گریزی جوانان
اهمیت انتقال و نهادینه کردن مفاهیم دینی
راه های دریافت مفاهیم دینی و پرورش نسل نو
تربیت دینی در کودکان و نوجوانان
منابع
تربیت دینی
تعاریف تربیت دینی
تربیت دینی فرایندی است که آدمی را برای نحوه خاصی از حیات (به تعبیر علامه جعفری، حیات معقول) مهیا می سازد. این نحوه زندگی بر مبنای اصول، قواعد و راهبردهای از پیش تعیین شده ای شکل می گیرد که از طریق دین و عقاید و شریعت به آدمی عرضه شده است(بابرو،1390).
تربیت دینی جنبه ای از فرایند تعلیم و تربیت، ناظر به پرورش ابعاد شناختی، عاطفی و عملی متربی از لحاظ التزام او به دینی معین» است(باقری،1389).
دین و عصر تکنولوژی
حضور در عصر تکنولوژی و ارتباط تنگاتنگ آن با زندگی، انسان را از بازگشت به خود و تمایلات فطری و درونی عاجز ساخته و به نوعی از خودبیگانگی و عدم دینداری سوق داده است. فطرت پاک کودک و نوجوان امروز تحت سیطره و تسلط امواج بی دینی قرار گرفته است. ارزش های اسلامی در پی تلاش بی وقفه دشمنان در جنگ نرم مورد بی مهری قرار گرفته اند و باورهای دینی را دست های پنهانی نشانه گرفته است. وجود رسانه های جمعی از قبیل اینترنت و ماهواره عوامل خطر زایی هستند که کودکان و نوجوانان را تهدید می کنند و می توان شاهد کمرنگ شدن مسائل دینی و اخلاقی در جامعه بود. بسیاری از نوجوانان در اثر نا آشنایی با باورهای دینی به بحران های هویتی مبتلا هستند. کودکان و نوجوانان سرمایه های گرانقدر هر ملتی هستد چرا که مسئولیت های فردای هر کشور را عهده دار خواهند شد. سلامت دینی و اخلاقی این قشر از جامعه تضمین کننده سلامت جامعه فرد است و تلاش در جهت شناخت و تقویت و رشد باورها وارزش های دینی و مذهبی در میان نوجوانان تامین کننده سلامت جامعه است. از این رو، دینداری در عصر ما، یک ضرورت است. ایمان راستین، ستونی محکم و تکیه گاهی امن، برای همه است تا در حوادث و اتفاقات به آن تمسک شده و از گمراهی نجات پیدا کنند. کسی که ایمان ندارد مانند غریقی است که مدام در دریای متلاطم اسیر تردید و بلاتکلیفی است و هر روز و هر ساعت به عقیده و نظریه ای متوسل می شود تا شاید از این مهلکه نجات یابد. تقویت دین به خصوص در نسل نوجوان و جوان به کنترل اضطرابات درونی که از خصوصیات این سنین است کمک می کند. دین، کنترل فرد را در برابرآلودگی ها و گناهان افزایش داده و با متوجه کردن افراد نسبت به وظایف خود و تحت ضابطه قرار دادن روابط انسانی و اجتماعی ،نقشی اساسی در تربیت دارد. تقویت تمایلات دینی در عصر حاضر به چند دلیل دارای اهمیت است:
1) افزایش تبلیغات مسموم و زهر آگین علیه اسلام
2) سوء استفاده از نام دین برای وارد کردن القائات نادرست در مردم
3) وجود تمایل شدید به بی قیدی و آزادی بی قید و شرط
4) افزایش خطر اعتیاد به صورت همه جانبه (نصیری و دیگران، 1390).
یکی دیگر از دلایل اهمیت دادن به درونی کردن و تثبیت باورهای دینی، وجود و گسترش فرقه های گوناگون و کاذب در جوامع امروز است. بنابراین شناخت و کسب معرفت، تامل و تفکر، رشد و پرورش و از همه مهم تر تثبیت ارزش های اسلامی، یک نیاز جدی و حیاتی است.
مبانی نظری تربیت دینی
| دسته بندی | علوم انسانی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 48 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 32 |
مبانی نظری تربیت دینی
توضیحات: فصل دوم
- همرا با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو
- توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
- پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
- رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
- منبع : دارد (به شیوه APA)
- نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc
قسمتی از مبانی نظری متغیر:
تربیت دینی
تعاریف تربیت دینی
تربیت دینی فرایندی است که آدمی را برای نحوه خاصی از حیات (به تعبیر علامه جعفری، حیات معقول) مهیا می سازد. این نحوه زندگی بر مبنای اصول، قواعد و راهبردهای از پیش تعیین شده ای شکل می گیرد که از طریق دین و عقاید و شریعت به آدمی عرضه شده است(بابرو،1390).
تربیت دینی جنبه ای از فرایند تعلیم و تربیت، ناظر به پرورش ابعاد شناختی، عاطفی و عملی متربی از لحاظ التزام او به دینی معین» است(باقری،1389).
دین و عصر تکنولوژی
حضور در عصر تکنولوژی و ارتباط تنگاتنگ آن با زندگی، انسان را از بازگشت به خود و تمایلات فطری و درونی عاجز ساخته و به نوعی از خودبیگانگی و عدم دینداری سوق داده است. فطرت پاک کودک و نوجوان امروز تحت سیطره و تسلط امواج بی دینی قرار گرفته است. ارزش های اسلامی در پی تلاش بی وقفه دشمنان در جنگ نرم مورد بی مهری قرار گرفته اند و باورهای دینی را دست های پنهانی نشانه گرفته است. وجود رسانه های جمعی از قبیل اینترنت و ماهواره عوامل خطر زایی هستند که کودکان و نوجوانان را تهدید می کنند و می توان شاهد کمرنگ شدن مسائل دینی و اخلاقی در جامعه بود. بسیاری از نوجوانان در اثر نا آشنایی با باورهای دینی به بحران های هویتی مبتلا هستند. کودکان و نوجوانان سرمایه های گرانقدر هر ملتی هستد چرا که مسئولیت های فردای هر کشور را عهده دار خواهند شد. سلامت دینی و اخلاقی این قشر از جامعه تضمین کننده سلامت جامعه فرد است و تلاش در جهت شناخت و تقویت و رشد باورها وارزش های دینی و مذهبی در میان نوجوانان تامین کننده سلامت جامعه است. از این رو، دینداری در عصر ما، یک ضرورت است. ایمان راستین، ستونی محکم و تکیه گاهی امن، برای همه است تا در حوادث و اتفاقات به آن تمسک شده و از گمراهی نجات پیدا کنند. کسی که ایمان ندارد مانند غریقی است که مدام در دریای متلاطم اسیر تردید و بلاتکلیفی است و هر روز و هر ساعت به عقیده و نظریه ای متوسل می شود تا شاید از این مهلکه نجات یابد. تقویت دین به خصوص در نسل نوجوان و جوان به کنترل اضطرابات درونی که از خصوصیات این سنین است کمک می کند. دین، کنترل فرد را در برابرآلودگی ها و گناهان افزایش داده و با متوجه کردن افراد نسبت به وظایف خود و تحت ضابطه قرار دادن روابط انسانی و اجتماعی ،نقشی اساسی در تربیت دارد. تقویت تمایلات دینی در عصر حاضر به چند دلیل دارای اهمیت است:
1) افزایش تبلیغات مسموم و زهر آگین علیه اسلام
2) سوء استفاده از نام دین برای وارد کردن القائات نادرست در مردم
3) وجود تمایل شدید به بی قیدی و آزادی بی قید و شرط
4) افزایش خطر اعتیاد به صورت همه جانبه (نصیری و دیگران، 1390).
یکی دیگر از دلایل اهمیت دادن به درونی کردن و تثبیت باورهای دینی، وجود و گسترش فرقه های گوناگون و کاذب در جوامع امروز است. بنابراین شناخت و کسب معرفت، تامل و تفکر، رشد و پرورش و از همه مهم تر تثبیت ارزش های اسلامی، یک نیاز جدی و حیاتی است.
مراحل شکل گیری تربیت دینی
گلدمن، مراحل توانایی کودکان و نوجوانان در فهم دینی را بر اساس تئوری پیاژه و با انجام مطالعه ای بر چگونگی دریافت کودکان و نوجوانان از برخی تصاویر مذهبی و داستان های کتاب مقدس به سه دوره تفکر مذهبی شهودی، تفکر مذهبی عینی و دوره تفکر انتزاعی تقسیم کرده است. به عقیده دکتر حسین لطف آبادی بنیان رشد دینی، نه فقط رشد شناختی بلکه اساسا انگیزش درونی فرد برای کشف معنای زندگی و معنادار کردن زندگی، برای رساندن خویش به کمال و برای یگانه شدن با تمامیت و وحدت هستی است. فهم واقعی تربیت دینی نه فقط با یافته های دانش روانشناسی بلکه با تلفیق این یافته ها با محکمات دینی و فلسفه و عرفان میسر است.تربیت دینی ارتباط مستقیم با ویژگی های عمومی جنبه های رشد آدمی (یعنی رشد زیستی، رشد شناختی، رشد عاطفی، رشد اخلاقی و رشد اجتماعی- فرهنگی) داشته و در ارتباط متقابل با رشد صورت می گیرد و امری تدریجی است که در دوره هایی از زندگی سرعت بیشتر و کیفیت پیچیده تری پیدا می کند. این نوع تربیت، فرایند ی مداوم و تراکمی است، حالتی کلی دارد و همراه با تفاوت های فردی است. انعطاف پذیر و قابل تغییر است و در شرایط اجتماعی-فرهنگی هر فرد شکل می گیرد. هر چهار جنبه اساسی رشد، یعنی جنبه های زیستی، شناختی، عاطفی و اجتماعی- فرهنگی از رشد آدمی، با تربیت دینی او کاملا ارتباط دارد. به همین جهت نمی توان صرفا نظر پیاژه را که تمام تاکید خود را برجنبه شناختی متمرکز ساخته است ،برای تحلیل و تبیین چگونگی رشد دینی و باورهای مذهبی پذیرفت. این استاد روانشناسی در مقاله خود تحت عنوان روانشناسی رشد اخلاقی، ارزشی و دینی در نوجوانی و جوانی با توجه به مهمترین نظریه های روانشناسی رشد، با بهره گیری از فلسفه واقع بینی و خردگرایی و با تکیه بر جوانب مشترک و محکمات ادیان الهی و مخصوصا با استفاده از فلسفه و عرفان اسلامی-ایرانی، هفت دوره در فرایند رشد و تربیت دینی را از کودکی تا دوره پختگی زندگی بزرگسالی، در نظر گرفته است. نگرش فرضیه ای او به مراحل رشد دینی به شرح زیراست:
دانلود هویت در اشکال مختلف اجتماعی و فردی
| دسته بندی | علوم اجتماعی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 74 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 92 |
مقدمـه
اگر درنظام اسلامی , تربیت دینی به ثمر نرسد و نسل جوان جامعه تربیت صحیح دینی پیدا نکند یعنی تربیت اسلامی در وجود و شخصیت آنان زنده فعال نباشد تلخی این ناکامی با شیرینی هیچ کامیابی دیگری قابل تحمل نیست و نباید دل را به موفقیتهای دیگر خوش داشت و از اصل قضیه غافل بود. (رهبری نژاد 1375)
قشر جوان در هر جامعهای به لحاظ برخورداری از توان و انرژی فراوان قادرند تأثیر تعیین کنندهای بر آینده آن جامعه داشته باشند آنها به راحتی تغییرات اجتماعی ـ فرهنگی و حتی سیاسی جامعه را سمت و سو میدهند , قادرند امنیت فرهنگی جامعه را تأمین کنند و یا فرهنگ را به سویی برند که مطلوب جامعه نیست. چرا که میراث فرهنگی گذشتگاه توسط آنها به نسل بعد منتقل می‌شود و چنانچه آنها در انتقال این میراث فرهنگی امانتدار خوبی باشند و در مواجه با فرهنگهای دیگر دچار « خودباختگی فرهنگی» نشوند, خواهند توانست امنیت فرهنگی آن جامعه را تأمین کنند. ولی اگر در مواجهه با فرهنگهای بیگانه دچار خودباختگی فرهنگی شوند, تا چند نسل بعد از فرهنگ مطلوب جامعه نمی‌توان خبر گرفت.
همه اینها نشانگر اهمیت ویژه قشر جوان و لزوم شناخت موقعیت آن و برنامه‌ریزی صحیح جهت شکوفایی صحیح شخصیت آنها دارد.
«بنابراین گزاف نیست اگر بهبود کیفیت نظامهای تعلیم و تربیت را معادل ارتقاء کیفیت حیات و تمدن انسانی در همه ابعاد قلمداد کنیم و از سرمایهگذاری در جهت دستیابی به سیاستها, اصول و روشهای مناسب در این عرصه بعنوان ضروریترین و مدبرانهترین سیاست هر جامعة بشری یاد کنیم».
مهرمحمدی , محمود. جایگاه مدارس تجربی در نظام تعلیم و تربیت , فصلنامه تعلیم و تربیت شماره 28, ص 11
و بقول کانت « بشر تنها با تعلیم و تربیت آدم تواند شد و آدمی چیزی جز آنچه تربیت از او میسازد نیست»
شکوهی , غلامحسین . تعلیم و تربیت و مراحل آن , مشهد , انتشارات آستان قدس , 1363 , ص 171
و از آنجائیکه تعلیم و تربیت عمدی کوششی منظم و حساب شده محسوب شده است , وجود برخی طرحها برای هدایت چنین کوششی ضروری بنظر میرسد. واژه برنامهدرسی معمولاً به چنین طراحی اطلاق می‌شود.
« شکل و ساختار برنامه درسی از تصمیماتی که در خصوص عناصر تشکیل دهنده برنامه درسی اتخاذ می‌شود تأثیری پذیرد. عناصر تشکیل دهنده برنامه درسی عبارتند از :
1- اهداف
2- محتوا
3- فعالیتهای یادگیری دانش‌آموزان
4- روشهای ارزشیابی
5- منابع و ابزار یادگیری
6- زمان
7- فضا
8- گروهبندی دانش‌آموزان
9- استراتژیهای تدوین و روشهای یاددهی
یادگیری که در برنامه‌ریزی درسی با این عوامل 9 گانه به طرق مختلف برخورد می‌شود.»
کلاین , فرانسیس , الگوهای طراحی برنامه درسی , دکتر محمود مهر محمدی , فصلنامه تعلیم و تربیت , شماره 4 و 3 ص 11
اما مفهوم مسلط برنامه درسی چه از نظر تاریخی و چه در حال حاضر موضوعات مدرسه‌ای است که بوسیله معلمان تدریس شده و بوسیله دانش‌آموزان فراگرفته می‌شود.
در نظام کنونی آموزش و پرورش ایران نیز کتاب درسی بهترین مرجع و منبع یادگیری دانش‌آموزان است و تقریباً تمام فعالیتهای آموزش رسمی در چارچوب کتاب درسی صورت می‌گیرد.
در فرایند ارزیابی برنامه درسی یا اتخاذ تدابیر و تصمیمهای برنامهای نظرات و نگرش دانش‌آموزان و معلمان از اهمیت ویژهای برخوردار است.
پویایی برنامه درسی زمانی تحقق مییابد که گروههای مختلف که هر کدام به نحوی در سطوح مختلف در امر برنامه درسی دخالت دارند, به همفکری بپردازند و همچنین به نگرش دانش‌آموزان و معلمان در این زمینه توجه کافی مبذول شود.
از طرف دیگر آموزش دینی به لحاظ دارا بودن ابعاد متنوع و مرتبط با جنبه‌های گوناگون زندگی انسان از مهمترین موضوعات آموزش و پرورش به شمال میرود.
در جوامع با حاکمیت دینی , بواسطه تأثیر و توجه به پرورش ارزشهای اخلاقی و اعتقادی فراگیران , تربیت دینی جایگاه ویژهای در برنامه‌های آموزش و پرورشی دارد. به همین دلیل است که مأموریت و رسالت اصلی نظام آموزش و پرورش در چنین جوامعی تربیت همه جانبه دانش‌آموزان بر پایه تعالیم و دستورات الهی است.
در نظام آموزش و پرورش کشور اسلامی ایران نیز پرورش فراگیران بر دستورات دین مبین اسلام که منبعث از قرآن مجید, سنت و سیره رسول اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) تکیه دارد. پس برنامهریزان درسی و مؤلفین کتب باید فعالیتهایی که صبفه دینی , اقتصادی و اخلاقی دارد را در اولویت قرار دهند.
بر اساس اسناد موجود [1]هدف از تدریس این درس در دوره متوسطه تحقق اهداف گرانسنگی نظیر تقویت ایمان و اعتقاد به خداوند , پرورش حس احترا و قدردانی از انبیاء, پایبندی نسبت به دستورات ایشان و مواردی نظیر آن می‌باشد و با توجه به اهمیت نیل به این اهداف همواره این دغدغه برای برنامه‌ریزی و پژوهشگران حوزه تربیت دینی وجود داشته است که «تا چه میزانی اهداف مزبور محقق یافتهاند و موانع عدم تحقق کامل آنها چه بودهاند؟ [2]
علاوه بر دغدغه اصولی فوق که به میزان اثربخشی درس بینش اسلامی و تلاش در جهت رفع موانع تحقق اهداف مربوط می‌شود, در سالیان اخیر دغدغه دیگری در میان صاحبنظران تعلیم و تربیت اسلامی بروز کرده است « آیا آموزشهای دین به طور عام و درس بینش اسلامی به طور خاص توانسته در شکل‌گیری هویت دینی دانش‌آموزان مؤثر افتد؟ [3]
به بیان دیگر صرف نظر از بررسی میزان اثربخشی محتوای درس بینش اسلامی در جهت تحقق اهداف آن , اهمیت بررسی شکل‌گیری هویت دینی نیز مورد نظر قرار گرفته است.
چرا که هویت به معنای کیستی انسان به نقل از دکتر کاردان , زمانی مطرح می‌شود که انسان خود با چیز دیگری مقایسه کند.
احمدلو, مصیب؛ بررسی رابطه میزان هویت ملی و هویت قوی در بین جوانان تبریز, رساله کارشناسی ارشد جامعهشناسی دانشگاه تربیت مدرس , تهران 1381
در واقع هویت همانند دیگر مقولات تنها زمانی برجستگی مییابد و مطرح می‌شود که در بحران باشد.
دوران , بهزاد ؛ تأثیر فضای سایبرنیتیک بر هویت اجتماعی , رساله دکتری جامعهشناسی , دانشگاه تربیت مدرس تهران , 1381
امروزه جهانیسازی , تهدیدی برای هویتهای ملی و سکولاریسم, تهدیدی برای هویتهای دینی می‌باشد.
لذا پژوهش حاضر بر آن است که به میزان تأثیر بررسی کتاب دینی سال اول دبیرستان در شکل‌گیری هویت دینی دانش‌آموزان منطقه 7 از دیدگاه معلمان بپردازد.
لازم به ذکر است که در بخش بیان مسأله به طور اجمال و در فصل دوم به طور کاملاً مشروح دیدگاه پژوهش حاضر در مورد نقش کتاب دینی سال اول دبیرستان در شکل‌گیری هویت دینی دانش‌آموزان ذکر شده است.
فصــل اول
کلیــات تحقیــق
بیان مسئله :
در سالهای اخیر موضوع هویت در اشکال مختلف اجتماعی و فردی و با رویکردهای مختلف و نیز عمدهترین گرایش فرهنگی نسبت به آن که همانا ویژگی ملی و دینی است به یکی از چالشهای عمده در بحث و بررسی از نظام فرهنگی کشور درآمده است.
عوارض و آسیبهای ناشی از دگرگونی در نظام فرهنگی و ارزشی, تغییر الگوهای سنتی زندگی, پیدایش آرمانها و آرزوهای جدید کاهش نقش آموزشهای دینی , افزایش گرایشهای جدید اجتماعی و بسیاری از موارد مشابه دیگر همگی باعث گردیده جوانان در معرض بیهویتی دینی و ملی قرار گیرند.
اگر چه هدف آموزشهای دینی را نمی‌توان صرفاً ایجاد و پرورش باورها, ارزشها, نگرشها و طرز تلقیهای مطلوب از نظر دین دانست ولی مسلماً اهداف حیطه ارزشی, مهمترین اهداف اینگونه آموزشها می‌باشد. زیرا در صورت به وجود آمدن باورها, ارزشها, نگرشها و طرز تلقیهای مطلوب است که اعمال صالح و اخلاق پسندیده به وجود خواهد آمد و در غیر این صورت آموزشها جنبه سطحی مییابند و نمیتوانند اسباب تحقق اهداف تربیت دینی را فراهم آورند.
بعد آنکه برنامهریزان درسیِ حیطه تربیت دینی مطمئن شوند که برنامههایشان توانسته است اهداف حیطه ارزشی را متحقق سازد و هویت دینی دانش‌آموزان را به خوبی شکل دهد بایستی اولاً اصول و روشهای علمی برنامه‌ریزی درسی در حیطه ارزشی را مد نظر قرار دهند و ثانیاً عناصر مختلف در زمینه شکل‌گیری هویت دینی دانش‌آموزان مثل , اعتقادات دینی, استدلال یعنی ظاهر دینی , رفتار دینی و گفتار دینی را مد نظر قرار دهند.
ضرورت انجام تحقیق:
مطالعه و بررسی پژوهشها, گزارشها, مقالاتی که به ویژه در سالیان اخیر مطرح شده است نشان دهندة عدم توفیق نسبی نظام آموزش و پرورش به طور کلی و آموزش دینی در مدارس به طور خاص در تحقق اهداف ارزشی اسلامی بوده است. به عنوان نمونه قاسم کریمی در هفتمین همایش جایگاه تربیت (1377) میگوید: ” ... همگان به وضوح دریافتهاند که نسلهای تحت تعلیم فاقد ویژگیها, اندیشهها و رفتارهای دینی, اخلاقی, سیاسی , اجتماعی و انقلابی مورد نظر هستند». ( ص 21)
« علی سادهای در ششمین همایش جایگاه تربیت (1374) میگوید: « ... به عبارت بهتر , پیام سمینارها کنفرانسها و اجلاسهای متعدد توسط نهادها و مراکز آموزش و فرهنگی کشور در سالهای اخیر, نشانههایی از احساس خطر و افزایش ضریب آسیبپذیری دینی و مذهبی در نسل نو می‌باشد.» (ص 86)
و علیاکبر نوایی (1377) در بحث تربیت و نوسازی معنوی چنین میگوید: « متأسفانه امروزه شاهد صحنههایی از گروهای مد هستیم که باز متأسفانه تشکیل دهندگان آن عمدتاً از دانش‌آموزان میباشند» (ص 194)
در این میان آموزش و پرورش هر جامعه باید قبل از هر نهاد دیگر اجتماعی بفکر حل این مشکل باشد. چون جامعه ما جامعهای مذهبی و پایبند به آموزشهای دینی به حساب می‌آید, بایستی با حساسیت و جدیت بیشتری موضوع را تعقیب نموده و بحل آن اهتمام بورزد.
بنابراین نمی‌توان تردید داشت که درس دینی از اهمیت خاصی برخوردار است. بطوریکه از جهاتی نمی‌توان آنرا با هیچ درس دیگری مقایسه کرد. اگر دروس دیگر به یک بعد از ابعاد زندگی فراگیر نظر دارند, درس دینی با کل زندگی او سروکار دارد. درس دینی پایههای ایدئولوژی دانشآموز را پیریزی می‌کند و درصدد تبیین فلسفة حیات برای آنهاست تا چگونه زیستن را به آنها بیامورد. بعبارت دیگر هدف نهایی درس دینی ایجاد تغییر و تحول در بینشها, نگرشها, منشها, علائق عادات و در یک کلام «سازندگی شخصیت» است.
با توجه به آنچه ذکر شد, بنظر میفرسد ضرورت تحقیق در زمینه درس دینی در مقطع متوسطه , بخصوص سالهای اولیة آن که تقریباً همزمان با سن بلوغ و آغاز دورة نوجوانی است, برکسی پوشیده نباشد.
« سراسر دورة بلوغ همه شگفتی است. هم سن عقل است و هم سن عواطف گنجینههای دل و جان هر دم سیلی از اندیشه و طوفانی از عشق به هر سو میپراکند. هیچوقت جهان این همه زیبا بنظر نمیرسد. هیچگاه به این نحو دور از دسترس و این همه قابل تصرف دیده نمیشود. سنهای بعدی به حسرت به آن نگاه می‌کنند. همة عواطف و احساسات پاک غذای خود را از این سن میگیرند. می‌توان آن را رنسانس زندگی نامید.» (دورانت , ویل ص 124)
در این دوران , نوجوان در عین حال که آمادة خدمت است, قادر است از منافع خود چشمپوشی کند – ایندو خصیصه حاکی از آنست که ارشهای معنوی معینی از ارزشهای اخلاقی و فلسفی و مذهبی و هنری در فکرش مقام مهمی دارند. دشوارترین قسمت تربیت شخصیت در دوران بلوغ, تربیت اخلاقی است. « تا این دوره حیات اخلاقی جز تجلی عادت اجتماعی که از خارج بر ارادة طفل تحمیل می‌شود, نیست. حیات اخلاقی در این دوره برای نخستنی بار بصورت تعالی بسوی خیر درمیآید و آن از شخصیتی ناشی می‌شود که تشنة خودمختاری است, امکانات اخلاقی جدید همان اخلاق فردی بجای اخلاق اجتماعی و اخلاق آرمانی , بجای اخلاق مقرراتی است نکته عمدهای که شرط تعالی بسوی خیر است , تلاش در راه اثبات شخصیت خویش است که با بلوغ آغاز می‌شود و در طول این دوره بسط و توسعه مییابد. مربی می‌تواند در این دوره آنان را وادار کند به ندای پاکان و قهرمانان گوش فرا دهند در کسانیکه طبع دینی دارند, ندای پاکان همان ندای الهی است.» (دین , مورسی ص 155 و 154)
دانلود مقاله بررسی تربیت دینی در نوجوانان
| دسته بندی | علوم انسانی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 19 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 27 |
مقاله بررسی تربیت دینی در نوجوانان در 27 صفحه ورد قابل ویرایش
مقدمه:
از آنجائیکه نظام مقدس جمهوری اسلامی فقط و فقط از طریق اعتماد عمیق اقشار ملت به اسلام عزیز متداوم و پایدار می‌ماند و نظام جمهوری اسلامی چیزی جز ظهور حیات اسلامی در عرصة فعالیتهای فردی و اجتماعی نیست بنابراین لازم است که بیش از پیش در این راستا همت گمارده شود. و به گونه‌ای عمل کرد که در نسل جدید ما و نسلهای بعدی دچار اضطراب و نگرانی و بیم و هرای نشوند و چه بسا یک عملکرد غلط در این زمان از طرف تربیت‌کنندگان از پدر و مادر گرفته تا مربیان مقاطع مختلف تحصیلی یأس و ناامیدی را در روحیة این عزیزان ایجاد کند و روح دین باور و وجدان پاک نوجوانان را پدران و مادران آیندة این مرز و بوم سست و بی‌حاصل نماید پس توجه داشته‌باشیم که وظیفة خطیری بر دوش نهاده شده‌است که با اندکی لغزش در انجام آن در پیشگاه خداوند متعال پاسخگو نخواهیم بود و چه زیباست که در صورت پاسخگویی سربلند و سرافراز بیرون آئیم. پس بیائید عاقلانه عمل کنیم و از خود ستائیهای بی‌مورد دست برداریم و تربیت نسل سالم و صالح را داشته باشیم که این جز در سایة باوراندن باورهای مذهبی در نوجوانان و جوانان و نسل نو نیست البته به طور عاقلانه و استفاده از تکنیک‌های دین باروانه که اگر مربیان ما خود را مجهز به این هنر نباشند و خود را با خواسته‌های پاک جوانان و نوجوانان آشنا نکند و آنرا در جهت صحیح هدایت ننمایند جفای بزرگی به جامعة بشریت از جمله مذهب تشیع نموده‌اند که البته وظیفه‌ای بسیار سنگین است و چه بسا از پیامبراکرم (ص) نقل شده‌است که معلمی شغل انبیاء است پس از این‌جا به ظرافت و مسئولیت خطیر خود با دقت بنگریم و از زیر این مسئولیت با بهانه‌های واهی شانه خالی نکنیم که اگر چنین کنیم لایق انسانیت نیستیم و اگر پدران و مادران در این یعنی در جهت دین‌باوری و تقویت مذهب در فرزندانشان کوتاهی کنند باید این را بدانند که لایق پدر و مادری نیستند و باید خودشان را مواخذه نمایند در پیشگاه خداوند بسی سنگین تر و سخت‌تر است.
و باید همة این سخنان چنین برداشت کرد که:
مسلمانان مسلمانی زسر گیرد که کفر از شرم یار بد مسلمان‌وار می‌آید.
موضوع: راههای مؤثر در تربیت دینی نوجوانان
مسئله: بررسی عوامل مؤثر در تقویت در نوجوانان
بیان مسئله: بسیار مشاهده می‌شود که اولیاء و مربیان از تربیت دینی نوجوانان گله و شکایت می‌کنند و آنها را افرادی لامذهب و فراری از دین می‌پندارند و به هر نحوی در صددند که این وصلة ناهمرنگ را به نوجوانان بچسبانند و به هر طریقی شده خود را از زیر بار مسئولیت بزرگ و خطیر مذهبی بار‌آوردن فرزندانشان شانه خالی نمایند که البته شاید بتوان تا اندازه‌ای این مسائل را به نوجوانان نسبت داد ولی اگر ما خود در کار خود دقیق شویم مشاهده می‌کنیم که نوجوان در ابتدای راه است اگر به او جهت داده شود و صحیح برنامه‌ریزی شود او به خوبی می‌تواند خود را دریابد و آنچه را روح پاک و بی‌آلایش او طلب می‌کند به آن دست پیدا کند که در این تحقیق محقق سعی برآن دارد که عوامل مؤثر در تربیت دینی نوجوانان را مورد بررسی قرار داده و سطح عملکرد تقویت‌کننده‌هایی مثل خانواده و مدرسه و وسایل ارتباط جمعی را شناسایی و معرفی نماید و تا حد امکان برای رفع موانع و نواقص گام بردارد.
تعریف تئوری تربیت دینی
تربیت بدنی مجموعه‌ای از اقدامات و تلاشها و زمینه‌سازیها برای ایجاد دگرگونی در فکر و عمل است که منطبق با آن فکر و عمل دارای جنبه‌های موضع‌گیرانه براساس آن باشد.
اهمیت و ضرورت تحقیق
چون در جامعة فعلی با جمعیت جوانان و نوجوانان بیش از جمعیت کودکان و بزرگسالان می‌باشد و این نگرانی برای اولیاء و مربیان ایجاد شده که آیا نسل جوان ما می‌تواند همانند نسلهای قبل دین‌باوری عمیق داشته‌باشد و چگونه می‌توان این گرایش به مذهب را در روحیه نوجوانان بیش از پیش ایجاد کرد بر آن شدیم که در این جهت قدمهایی را برداریم و به آنچه حقیقت است دست یابیم باید نسل امروز را شناخت و منطبق با مبنای روحی او دین را به عرضه داشت آنچه در زمان حال از وضعیت دین‌باوری در نسل جدید پیداست این است که باید قبول کرد این نسل قبل از این که با مذهب به جنبه‌های ظاهری آن بنگرد بیشتر با مبنای حکمت و استدلال انس و الفت دارد گویا که نوجوان با نمونه‌ای از مردم آخرالزمان هستند که در حدیث اما سجاد (ع) می‌باشد که می‌فرمایند (خداوند می‌دانست که در آخرالزمان مردم متعمقی می‌آیند و لذا خداوند شش آیه اول سورة حدید و قل هو الله احد را برایشان آورد و از طرفی نیز باید متوجه بود که علم کلام قدیم برای توجه این نسل کافی نیست و غذای این نسل در تفسیر قیم‌المیزان قرار دارد که باید معلمین دینی ما با انس طولانی با آن کتاب شریف خود را آمادة جوابگویی به سؤالاتی کنند که علامه طباطبائی (ره) از قبل پیش‌بینی کرده‌است. پس در واقع ایجاد دین‌باوری چنین نسلیکه زمینه‌ساز ظهور ولی‌عصر (ارواحنا له الفداه) می‌باشد نیاز به تعمق و تدبر و بینشی نو و جدید دارد که محقق را بر آن داشت در این جهت مطالعاتی را داشته و اطلاعاتی را در جهت تقویت دین‌باوری و مذهب در نوجوانان کسب کند چرا که برداشت نادرست از دین و مذهب خسارات جبران‌ناپذیری را به بار خواهد آورد.
امروزه غالباً می‌بینیم معانی و مفاهیمی که ما از اسلام داریم خاصیت حیات‌بخشی و ایجاد زندگی ندارد پس ناچار باید تجدیدنظری در این معانی و مفاهیم بکنیم ما باید تصور خودمان را تصحیح کنیم و این است معنی احیاء تفکر اسلامی در نسل جدید.
(مطهری مرتضی – حق و باطل صفحة 136)
غالب مفاهیم اخلاقی و تربیتی اسلام اگر نگوئیم تمام آنها به شکل وارونه الان در افکار مسلمانان وجود دارد.
(حق و باطل 123 آیت الله مطهری ره)
برای ما لازم و ضروری است که تفکر اسلامی خودمان را به شکل زنده‌ای در آوریم تلقی خودمان را از اسلام عوض کنیم نگاهی کنیم شاید مثل کسی که قبایی یا کتی را وارونه پوشیده ما هم لباس اسلام را وارونه پوشیده‌ایم واقعاً ما باید تجدیدنظری در مسلمانی خودمان بکنیم.
(مطهری مرتضی – حق و باطل صفحة 85)
همچنین باید اهمیت و ضرورت این تحقیق را در این بدانیم که
تربیت دینی در عصر ما می‌تواند به دلایل زیر باشد
1- گسترش و توسعة جرائم مختلف که طبق آمار رسمی به شدت روبه افزایش است.
2- توسعة خطر اعتیاد به همه صورتهایش از استعمال هروئین، مرفین و مشروبات الکلی و کنترل در کشورها و حتی در ممالک ما خطر که همچنان خطر رو به افزایش است.
3- توسعة تبلیغات دشمن در عرصة جهانی برای فاسد نمودن اخلاق جوانان با امکاناتی مثل اینترنت و ماهواره و …
4- سوء استفاده از مذهب‌پذیری مردم و القائات وارونه از طریق مکتبها و فلسفه‌های خطر‌آفرین
5- وجود دو راهیها و شک و تردید در زمینة مذهب که از خصایص دوران نوجوانی است.
6- وجود زمینه‌های برای دستیابی به بی‌قیدی‌ها و احساس رهایی در نوجوانان که می‌توانند وسیله‌ای برای سودجویی دشمنان باشند.
7- نیاز به پناهگاهی امن و مطمئن که در تنگناها نوجوان بتواند به آن رجوع کند و در پناه آن قرار گیرد.
(تربیت آذر 86)
هدف کلی
آنچه در این تحقیق به عنوان موضوع اصلی مورد توجه قرار گرفته است بررسی عوامل مؤثر در تربیت دینی نوجوانان می‌باشد که در آن متغیرهایی از قبیل:
1) بررسی عوامل مؤثر خانوادگی در تربیت دینی نوجوانان
2) بررسی عوامل مؤثر مدرسه‌ای در تربیت دینی نوجوانان
3) بررسی عوامل مؤثر وسایل ارتباط جمعی در تربیت دینی نوجوانان
سؤالات تحقیق
1) تا چه میزان عوامل خانوادگی در تربیت دینی نوجوانان مؤثر است.
2) تا چه میزان عوامل مدرسه‌ای در تربیت دینی نوجوانان مؤثر است.
3) تا چه میزان عوامل وسایل ارتباط جمعی در تربیت دینی نوجوانان مؤثر است.
در این تحقیق
متغیر مستقل: عوامل (خانوادگی، مدرسه‌ای، ارتباط جمعی)
متغیر وابسته: تربیت دینی می‌باشد.
تاریخچه:
با نگاهی به گذشته می‌توان چنین دریافت که انسان از همان ابتدای خلقت به گونه‌ای علاقه‌مند بوده‌است که خود را ایجاد شده از منبع خاصی که مافوق توان و قدرت خودش می‌باشد بداند برای همین به این موضوع توجه خاصی داشته‌است چرا که انسان از همان اوایل احساس وابستگی به وجود نامتناهی را داشته که عقده‌ها و نگرشهایش را با او بازگو کند و مشکل گشایش او باشد پس با نگاه اجمالی به گذشته‌های دور و تاکنون به این نکته می‌رسیم که کتبه‌ها و مقابر نشانگر و بیانگر همین موضوع‌اند که انسان از زمانهای بسیار دور به چیزهایی مثل سنگ، خورشید، ماه، ستارگان، باد و غیره اسناد خدایی بسته و نسل خود را به عنوان اینکه به این منشاء‌های قدرت احترام بگذارد تربیت می‌کرده و فرزندان خود را نیز نسل به نسل به این قدرتها وابسته می‌نموده است. تا اینکه وسیلة هدایتی بنام انبیاء الهی برای جهت دادن به این نوع تربیت دینی فرستاده شد و ایسان با بیدار کردن ازهان و افکار به انسان جاهل نمودار کردند که آن قدرت مافوقی که به دنبال آن هستند خداست و قابل دیدن نیست پس با این مختصر نگارش به سخنی کلی‌تر در زمینة تاریخچة تربیت دینی می‌پردازیم.
انسان از همان ابتدا با آثاری که از خود به جای گذاشته به مقوله‌هایی چون خدا، روح، غیب، زندگی، مرگ و زندگی پس از آن توجه خاصی داشته.
این احساس تعلق هرچه و به هر دلیلی بوده در انسان پدید می‌آمده و اشتیاق و آرزوهای خود را در آن می‌جسته با آن احساس امنیت می‌کرد و کمال‌جویی و بی‌نهایت طلبی خود را با آن پاسخ می‌گفته در فرد راز هستی را در آن می‌دیده‌است و پیش از اینکه پدیدار هستی را بتواند به گونه‌ای فلسفی و آنگاه علمی و تجربی برای خود تبیین کند انسان با همین اعتقادات دینی عطش ذهنی خود را فرو نشانیده است.
روانشناس، پزشک و فیلسوف سویسی دین را قدیمی‌ترین تظاهرات روحی انسان عنوان کرده‌است که نه تنها یک پدیدة اجتماعی و تاریخی است بلکه یک مسئله روانشناختی است.
«فراستخواه 1373»
سوال اول
بررسی عوامل موثر خانوادگی در تربیت دینی نوجوانان
از سخنان پیامبر اکرم (ص) می‌باشد که تا 21 سالگی سه دوره 7 ساله را قائل شده‌اند که دوره دوم یا 7 سال دوم مرحله پذیرش است که نوجوان به مرحله تصمیم‌گیری نرسیده و زمینه فکری انضمامی دارد و به شکل دادن و کنترل و هدایت محتاج است. از این رو اطلاعت از مربیان و والدین برای وی به طور جدی مطرح می‌شود.
(اخلاق و تربیت اسلامی – رهبر، محمدتقی ص146)
نوجوان عضو لاینفک خانواده است. همانطور که عضو سالم برای بدن مفید و سازنده است نوجوان نیز که عضوی از اعضای خانواده به شمار می‌آید، در صورت سلامت خانواده از منافع از سود می‌برد و در صورت فاسد و آلوده‌بودن نوجوان، خواه و ناخواه خانواده آسیب خواهد دید. همانطور که حفظ سلامت اعضاء بدن برای هر انسان لازم و ضروری است هدایت و ارشاد نوجوان نیز برای پدران و مادران امری اجتناب‌ناپذیر است.
نوجوان دوره کودکی را پشت سر گذاشته و هنوز به مرحله بزرگسالی نرسیده است. نه می‌تواند همانند کودک مطیع و فرمانبردار باشد و نه همانند بزرگسالان از قدرت تصمیم‌گیری برخوردار است. لذا در مرحله دشوار شک و تردید و ابهام به سر می‌برد و از همه دشوارتر اینکه در حال شکل‌گیری است. در این سن هر نوجوانی می‌کوشد به رفتار و کردار خود شکل بدهد و کمترین بی‌توجهی و بی‌دقتی موجب می‌شود که شامکه گزیده شده نامطلوب و نازیبا باشد و در نتیجه پسر نوح آبروی خانواده خود را بر باد دهد و باز روشن است که بازسازی نوجوان به این امکان‌پذیر نیست و به این آسانی‌ها نمی‌توان نوجوان را به کمالات فطری اولیه دعوت کرد زیرا ترک عادت موجب مرض است. از این گذشته نوجوان یک امانت الهی است.
(خانواده و فرزندان – استادان طرح جامع آموزش خانواده ص 41)
اما زین‌العابدین (ع) در «رساله حقوقیه» می‌فرمایند:
«فرزندت را به سوی پروردگارت رهنمون ساز»
دقت و اهتمام در این جمله این واقعیت را آشکار می‌کند که رسالت پدران و مادران در دوره نوجوانی و جوانی بسیار دشوار است زیرا ایجاد روحیه خداشناسی کاری بسیار دشوار و دقیق است و شاید یتوان ادعا کرد که اگر پدری توفیق یابد و به انجام این رسالت عظیم بپردازد بسیاری از خواستهای نوجوان و جوان خود به خود برآورده می‌شود. زیرا وقتی نوجوانی خدا را بشناسد همه استعدادهای درونی او یکی پس از دیگری شکوفا خواهد شد.
در سوره لقمان: حضرت لقمان به فرزندش سفارش می‌کند: «پسرم از شرک به خدا پرهیز کن زیرا شرک ستمی بس بزرگ است.»
همچنین باید توجه داست که انتقال حق خداشناسی بسیار دشوار است زیرا تا پدر و مادر الگوی عملی برای جوان نباشند هرگز این انتقال صورت نخواهد گرفت.
(خانواده و فرزندان – استادان طرح جامع آموزش خانواده ص 44)
ناگفته نماند که هر قدر پدران و مادران قویتر و راسخ‌تر نقش الگویی را عهده‌دار باشند تأثیر و جذب فرزندان آنان سریعتر خواهند بود.
براساس این اصل همه پدران و مادران باید تلاش کنند در امور دینی و اخلاقی برای فرزندان خود مدل و الگو باشند.
امام جعفر صادق (ع) می‌فرمایند: «مردم را به اعمال و کردار نیکوی خود به خوبیها راهنمایی کنید زیرا در این نوع دعوتها افراد مجذوب انسانهای شایسته می‌گردند و ناخودآگاه به همانندی و همسانی می‌پردازند.
(خانواده و فرزندان – استادان طرح جامع آموزش خانواده ص 58و59)
نتیجه‌گیری:
خانواده مهمترین کانون در الگودهی و تربیت دینی نوجوان می‌باشد. لذا پدر و مادر و فرزندان بزرگتر خود باید نمونه درستی از یک فرد مذهبی باشند تا نوجوان سر در گم و شکاک، دچار سردرگمی بیشتر نشود و حقیقت را به وضوح دریابد و در جهت تربیت دینی صحیح با خانواده قدم بردارد.
سوال دوم
بررسی عوامل موثر مدرسه‌ای در تربیت دینی نوجوانان
مدرسه بعد از خانواده دومین نقش را ایفا می‌کند. نهاد مدرسه به عنوان فرایندی است که در آن تجارب آموزشی، نگرشها و موافقتها یا شکستها شکل می‌گیرد.
معلم در ساختن خصال و شخصیت کودکان و نوجوانان نقش مهم و موثری دارد.
اکر اهداف اتخاذ شده در نهادهای مدرسه و خانواده از نظر تربیت مذهبی منطبق بر یکدیگر باشند مهمترین عامل در تکوین شخصیت مذهبی دانش‌آموزان به شمار می‌روند. آنچه امروزه به حسب عادت در تکوین شخصیت مذهبی دانش‌آموزان به شمار می‌روند. آنچه امروزه به حسب عادت دیرینه تمامی هم و غم متولیان مدارس را بیش از هرچیز دیگر به خود اختصاص می‌دهد توجه صرف به برنامه‌های آموزشی است. در حالی که مدرسه تنها مسئول اجرای برنامه‌های آموزشی و دعوت از معلمان و دانش‌آموزان برای آموزش و گرفتن امتحان و اعلام نتیجه نمی‌باشد.
بلکه مدرسه نهاد تعلیم و تربیت است و باید برنامه‌های جامعی برای رشد علمی، اخلاقی، مذهبی، عقلی، عاطفی، سیاسی و اجتماعی دانش‌آموزان داشته و همه عوامل موجود در مدرسه را برای تحقیق همه جانبه این برنامه‌ها بسیج کرد.
خطوط مرزهایی که فقط تربیت دینی فرزندان را در محدوده مربی پرورشی مشخص کرده‌است را باید شکست و تمامی دست‌اندکاران مداری با هم در این راه قدم بر‌دارند. چرا که سوابق نشان‌داده که نوجوان از هر فردی به گونه‌ای خاص تاثیر می‌پذیرد و الگو می‌گیرد و چه زیباست که الگوگیری نوجوان در مسائل و تربیت دینی از دبیران و معلمان دلسوز و متعهد و مذهبی (به معنی واقعی) الگو بپذیرد.
نتیجه‌گیری:
نتیجه اینکه همه اولیاء و مربیان مدرسه باید هماهنگ عمل نمایند و خود نمونه خوبی از یک الگوی مذهبی و دینی باشند و با رفتار و اعمال خود نوجوانان را در این جهت راهنما باشند چرا که فقط مربی پرورشی مسئول تربیت دینی فرزندان این مرز و بوم نیست، همه در این امر شریکند و باید هماهنگ عمل کنند.
دانلود نقش والدین در انتقال ارزشهای اسلامی به فرزندان
| دسته بندی | معارف اسلامی |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 74 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 46 |
خانواده یک واحد کوچک اجتماعی است که با پیمان زن و مرد آغاز می شود و با تولد فرزندان، توسعه و استحکام می یابد. بشر از آغاز، زندگی خانوادگی را به عنوان بهترین نوع زندگی برگزیده زیرا در خانواده است که والدین با بهره گیری از روش های صحیح و اطمینان بخش و با رعایت حقوقی که دین مبین اسلام فرموده، فرزندان خود را در تربیت یاری نموده تا فرزندانی شایسته و با ایمان به جامعه تحویل داده و آن ها را به سر منزل مقصود رسانند. در این تحقیق با استناد به آیات و سیره معصومان به برخی از حقوق فرزندان در والدین مورد بحث و بررسی قرار گرفته که از مجموع مباحث حاضر چنین نتیجه ای به دست آمد که والدین در انتقال ارزش های دینی، عاطفی، اجتماعی و اخلاقی به فرزندان نقش مهمی دارند. والدین با بهره گیری از این روش ها می توانند فرزندان خود را از انواع مفاسد اخلاقی، اجتماعی و... مصون دارند و زندگی شیرین و سالمی برای خود و فرزندان به ارمغان آورند. روش تحقیق در جمع آوری اطلاعات، توصیفی _ کتابخانه ای است.
واژگان کلیدی: خانواده، سیره، تربیت، حقوق، فرزندان
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه. 1
تبیین موضوع.. 2
ضرورت و اهمیت موضوع.. 3
پیشینه تحقیق.. 4
سؤالات اصلی و فرعی.. 5
اهداف کلی و جزئی.. 6
فصل دوم: مفهوم شناسی
مفهوم نقش، جایگاه، شیوه و روش... 8
مفهوم تأثیر، وظایف، حقوق، سیره و سنت.. 9
مفهوم تربیت دینی، اخلاقیات، ارزش و هنجار. 10
مفهوم خانواده. 10
فصل سوم: تبیین نقش پدر و مادر در انتقال ارزش های دینی به فرزندان
زمینه سازی برای انتقال ارزش های دینی به فرزندان.. 13
1.عوامل زمینه ساز پیش از تولد. 13
1-1- انتخاب همسر. 13
1-2- آداب مباشرت.. 14
1-3- تأثیر معنوی یا تأثیر در روح و روان فرزند. 14
1-4- تأثیر در صحت و سلامتی جسمی فرزند. 15
2. عوامل زمینه ساز پس از تولد. 15
2-1- گزینش نام شایسته. 15
2-2- آموزش فرزند. 16
2-3- تعلیم قرآن.. 17
2-4- آموزش نماز. 17
2-5- دعا برای نیک بختی کودک.. 18
2-6- عادت دادن فرزندان به دعا و ذکر. 19
فصل چهارم: بررسی نقش والدین در انتقال هنجارهای عاطفی به فرزندان
1.توجه به نیازهای اساسی کودک.. 21
1-1-محبت و عشق ورزیدن.. 21
1-2- تکریم و احترام کودک.. 22
آثار تربیتی احترام کودک.. 23
شیوه های تکریم و احترام فرزند. 23
عدم افراط در تکریم فرزند. 24
1-3-تقویت عزت نفس... 24
1-4-تقویت ارتباط کلامی.. 25
1-5-هدیه دادن.. 26
1-6-تشویق و تحسین.. 26
فصل پنجم: توضیح و شرح نقش پدر و مادر در انتقال ارزش های اجتماعی به فرزندان
اهمیت تربیت اجتماعی.. 28
نقش پدر در تربیت اجتماعی.. 28
مسئولیت پذیری.. 29
آموزش مهارت مسئولیت پذیری.. 29
تهیه رزق حلال. 31
فصل ششم:بررسی نقش والدین در انتقال هنجار های اخلاقی
اهمیت تربیت اخلاقی.. 33
عامل بودن والدین.. 33
موعظه و راهنمایی.. 34
زمینه سازی برای حفظ عفت و نجابت و پرهیز از گناه. 35
راستی و صداقت.. 35
رفق و مدارا در تربیت.. 36
آثار تربیتی رفق و مدارا37
نتیجه گیری.. 38
فهرست منابع. 39
دانلود تربیت دینی در نوجوانان
| دسته بندی | معارف اسلامی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 23 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 27 |
از آنجائیکه نظام مقدس جمهوری اسلامی فقط و فقط از طریق اعتماد عمیق اقشار ملت به اسلام عزیز متداوم و پایدار می‌ماند و نظام جمهوری اسلامی چیزی جز ظهور حیات اسلامی در عرصة فعالیتهای فردی و اجتماعی نیست بنابراین لازم است که بیش از پیش در این راستا همت گمارده شود. و به گونه‌ای عمل کرد که در نسل جدید ما و نسلهای بعدی دچار اضطراب و نگرانی و بیم و هرای نشوند و چه بسا یک عملکرد غلط در این زمان از طرف تربیت‌کنندگان از پدر و مادر گرفته تا مربیان مقاطع مختلف تحصیلی یأس و ناامیدی را در روحیة این عزیزان ایجاد کند و روح دین باور و وجدان پاک نوجوانان را پدران و مادران آیندة این مرز و بوم سست و بی‌حاصل نماید پس توجه داشته‌باشیم که وظیفة خطیری بر دوش نهاده شده‌است که با اندکی لغزش در انجام آن در پیشگاه خداوند متعال پاسخگو نخواهیم بود و چه زیباست که در صورت پاسخگویی سربلند و سرافراز بیرون آئیم. پس بیائید عاقلانه عمل کنیم و از خود ستائیهای بی‌مورد دست برداریم و تربیت نسل سالم و صالح را داشته باشیم که این جز در سایة باوراندن باورهای مذهبی در نوجوانان و جوانان و نسل نو نیست البته به طور عاقلانه و استفاده از تکنیک‌های دین باروانه که اگر مربیان ما خود را مجهز به این هنر نباشند و خود را با خواسته‌های پاک جوانان و نوجوانان آشنا نکند و آنرا در جهت صحیح هدایت ننمایند جفای بزرگی به جامعة بشریت از جمله مذهب تشیع نموده‌اند که البته وظیفه‌ای بسیار سنگین است و چه بسا از پیامبراکرم (ص) نقل شده‌است که معلمی شغل انبیاء است پس از این‌جا به ظرافت و مسئولیت خطیر خود با دقت بنگریم و از زیر این مسئولیت با بهانه‌های واهی شانه خالی نکنیم که اگر چنین کنیم لایق انسانیت نیستیم و اگر پدران و مادران در این یعنی در جهت دین‌باوری و تقویت مذهب در فرزندانشان کوتاهی کنند باید این را بدانند که لایق پدر و مادری نیستند و باید خودشان را مواخذه نمایند در پیشگاه خداوند بسی سنگین تر و سخت‌تر است.
و باید همة این سخنان چنین برداشت کرد که:
مسلمانان مسلمانی زسر گیرد که کفر از شرم یار بد مسلمان‌وار می‌آید.
موضوع: راههای مؤثر در تربیت دینی نوجوانان
مسئله: بررسی عوامل مؤثر در تقویت دینی در نوجوانان
بیان مسئله: بسیار مشاهده می‌شود که اولیاء و مربیان از تربیت دینی نوجوانان گله و شکایت می‌کنند و آنها را افرادی لامذهب و فراری از دین می‌پندارند و به هر نحوی در صددند که این وصلة ناهمرنگ را به نوجوانان بچسبانند و به هر طریقی شده خود را از زیر بار مسئولیت بزرگ و خطیر مذهبی بار‌آوردن فرزندانشان شانه خالی نمایند که البته شاید بتوان تا اندازه‌ای این مسائل را به نوجوانان نسبت داد ولی اگر ما خود در کار خود دقیق شویم مشاهده می‌کنیم که نوجوان در ابتدای راه است اگر به او جهت داده شود و صحیح برنامه‌ریزی شود او به خوبی می‌تواند خود را دریابد و آنچه را روح پاک و بی‌آلایش او طلب می‌کند به آن دست پیدا کند که در این تحقیق محقق سعی برآن دارد که عوامل مؤثر در تربیت دینی نوجوانان را مورد بررسی قرار داده و سطح عملکرد تقویت‌کننده‌هایی مثل خانواده و مدرسه و وسایل ارتباط جمعی را شناسایی و معرفی نماید و تا حد امکان برای رفع موانع و نواقص گام بردارد.
فهرست مطالب
مقدمه
تعریف تئوری تربیت دینی
اهمیت و ضرورت تحقیق
هدف کلی
سؤالات تحقیق
تاریخچه
تاریخچه دین در ایران
تربیت دینی از دیدگاه اسلام
ادبیات تحقیق
مرحلة شکل‌گیری دین (تربیت دینی)
چگونگی رشد تربیت دینی در نوجوانان
پیشینه تحقیق
تحقیق اول
تحقیق دوم
تحقیق سوم
تحقیق چهارم
سوالات تحقیق
سوال اول
نتیجه‌گیری
سوال دوم
نتیجه‌گیری
سوال سوم
نتیجه‌گیری
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری کلی
پیشنهادها
منابع و مآخذ