دسته بندی | مدیریت |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 160 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 53 |
عنوان: مبانی نظری و پیشینه تحقیق توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی خانوارهای روستایی
فرمت فایل: word
تعداد صفحات: 53
در خصوص مفهوم توانمندسازی تعاریف متفاوتی ارائه شده است که این امر را میتوان ناشی از دو عامل مهم دانست: نخست، چندبعدی بودن این مفهوم؛ و دوم، کاربرد آن در حوزههای مختلفی چون مدیریت، روانشناسی، جغرافیا، کشاورزی، جامعهشناسی و حوزههای دیگر (میرزایی و همکاران، 1389: 101).
توانمندسازی به معنای کسب قدرت یا واگذاری و محول کردن انجام کاری خاص به منظور هدفی مشخص است .(Mubashir, 1991: 99) این مفهوم دارای دو محتوای قدرت و نمایندگی انجام کاری است. بنابراین میتوان توسعه را به نوعی توانایی واقعی مردم در جهت تغییر و به منظور دستیابی به زندگی متکاملتر با قدرت تعیین سرنوشت تلقی کرد. بر این مبنا توانمندسازی عبارت است از دسترسی به ابزارها و امکاناتی که با استفاده از آنها، افراد بتوانند سرنوشت خود را تعیین کنند و به پیش ببرند (Eklund, 1999: 45). تعاریف و تفسیرهای متفاوتی از توانمندسازی ارائه شده است که بسیاری از آنها با یکدیگر مشابهاند. به عنوان مثال، تعریف تور (1986) از توانمندسازی دقیقا مانند تعریف راپاپورت است که وی عقیده دارد توانمندسازی به مفهوم فرآیندی است که مردم طی آن به قدری توان یافتهاند که در کنترل و تأثیرگذاری بر رخدادهای تعیینکننده در زندگیشان مشارکت کنند (Serayeldin, 1991, 88).
بنابراین توانمندسازی عبارت است از کسب قابلیتهایی که طی آن فرد و جامعه توانایی کنترل یا تأثیرگذاری بر نیروهای مؤثر تعیین کننده، بر حیات خود را مییابد (دارابی، 1384: 272 ). با توجه به این تعریف، اقداماتی که میتواند منجر به ایجاد چنین شرایطی در روستاها گردد، عبارتاند از: الف) افزایش دانش و سواد؛ ب) بقای نیروهای باسواد در روستا؛ ج) افزایش مشارکت در تصمیمگیری.
توانمندسازی اقتصادی فرآیندی است که با فراهمسازی ابزارهای لازم، قدرت استفاده بهینه از منابع را در روستاییان ایجاد و زمینه را برای ارتقای مهارتهای ادراکی افراد و تشخیص مشکلات و تعیین اولویتهای اقتصادی مهیا میکند (رضوی، 1384: 29). بنابراین توانمندسازی اقتصادی افراد، جوامع و حتی ملتها به معنی ایجاد قابلیتهای لازم برای کسب مسئولیت جمعی در فعالیتهای اقتصادی به منظور دستیابی به یک زندگی بهتر و مدیر توسعه خود شدن میباشد (زاهدیمازندرانی، 1389: 276). با این تفاسیر توانمندسازی اقتصادی محصول توازن قدرت در روابط فضایی است.
به لحاظ اجتماعی توانمندسازی از جوانب مختلف نگریسته شده و بنابراین دیدگاههای مختلفی راجع به آن وجود دارد که در ادامه به طور مختصر بیان میشود. توانمندسازی توسط عدهای از دیدگاه سیاسی نگریسته شده و تغییر در توزیع قدرت که منجر به دسترسی بیشتر به خدمات و محصولات، یا افزایش فرصت مشارکت در فرآیند سیاسی میشود، تعریف شده است (قلیپور و رحیمیان، 1388: 32).
توانمندسازی گاهی به عنوان اکتساب مهارتهایی که شهروندان را قادر میسازد تا در موقعیتهای مختلف کنترل بیشتری داشته باشند تعریف میشود. از این منظر توانمندسازی ظرفیت مشارکت و احساس خود اثر بخشی در شهروندان ایجاد مینماید. این مفهوم از توانمندسازی دیدگاه مجموع مثبت به قدرت دارد و فرض مینماید هر شهروندی در جامعه دارای قدرت است .(Kyem, 2004: 14)
توانمندسازی توسط عدهای از صاحبنظران به عنوان تحول درونی فرد تعریف میشود که با ایجاد اعتماد به نفس آغاز میشود و به سرعت به احساس خود ارزشمندی فرد تبدیل میشود که موجب موفقیت شخصی وی میشود (.(Wilson, 1996: 620
فهرست مطالب
فضا
مکان در ارتباط با فضا
سازمان فضایی
توانمندسازی
مشارکت
توانمندسازی و بهسازی مشارکتی
فقر و محرومیت اقتصاد
کارآفرینی روستایی
توسعه
دیدگاه ها و نظریه ها
تاریخچه و مبانی نظری مطالعات فقر
دیدگاه های مرتبط با کارآفرینی
دیدگاه جامعه شناختی و جمعیت شناختی
دیدگاه روانشناختی
دیدگاه اقتصادی (کارآفرینی درون تئوری اقتصادی)
دیدگاه توسعه ای و محیطی
دیدگاه نهادی
بررسی رویکردهای گوناگون در مورد مشارکت
دیدگاه روانشناختی
دیدگاه جامعه شناختی
دیدگاه علوم سیاسی
پیشینه تاریخی توانمندسازی
رویکردهای نظری توانمندسازی
فرآیند توانمندسازی
چارچوب توانمندسازی
حوزه های توانمندسازی مددجویان
ساماندهی افراد و ایجاد تشکل
رویکردهای سازمانی
نظریه های گونه ی اول
نظریه های گونه ی دوم
نظریه های گونه ی سوم
نظریه های گونه ی چهارم
نوع شناسی کمیته امداد امام خمینی (ره)
اهمیت موضوع توانمندسازی در کمیته امداد امام خمینی (ره)
جایگاه کمیته امداد در توانمندسازی مددجویان تحت پوشش این نهاد
توانمندسازی مددجویان
عوامل موثر بر توانمندسازی خانواده های تحت حمایت کمیته امداد
منابع